معرفی رشته علوم قرآن و حدیث

راهنمای انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث

یکی از رشته‌های مجموعه علوم انسانی که همواره در میان داوطلبان کنکور علوم انسانی بسیار پرطرفدار بوده، رشته علوم قرآن و حدیث است. این رشته از زیر شاخه‌های رشته علوم انسانی است و داوطلبان می‌توانند با شرکت در کنکور سراسری و انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث در این رشته به تحصیل بپردازند.

در این مقاله می‌خواهیم با نحوه انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث و شرایط تحصیل در آن و همچنین ظرفیت پذیرش رشته علوم قرآن و حدیث آشنا شویم. این اطلاعات برای علاقه مندان رشته علوم قرآن و حدیث مفید بوده و کمک می‌کند تا در انتخاب این رشته را مصمم‌تر بوده و با بازار کار آن آشنا شوند.

رشته علوم قرآن و حدیث هر ساله در دانشگاه‌های دولتی و برخی موسسات غیر انتفاعی دانشجو می‌پذیرد. داوطلبان رشته علوم قرآن و حدیث با مطالعه‌ی دفترچه انتخاب رشته انسانی می‌توانند از زمان انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث و ظرفیت این رشته در دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته علوم قرآن و حدیث و دوره‌ها مطلع شوند. در ادامه با نکات مهم در مورد این رشته بیشتر آشنا خواهیم شد.

معرفی رشته‌ی علوم قرآن و حدیث

قرآن، کتاب مقدس مسلمانان و سرچشمه علوم اسلامی و قرآنی است. رشته علوم قرآن و حدیث به بررسی تاریخ اسلام و احادیث می‌پردازد و تاریخ قرآن و منابع احادیث و ترجمه‌ی آن‌ها را به صورت علمی بیان می‌دارد. دانشجویان با تحصیل در این رشته با زبان قرآن و مفهوم آیات و احادیث آشنا می‌شوند و با مطالعه‌ی تفسیر آن‌ها، علوم قرآنی را یاد می‌گیرند.

تمامی فرقه‌ها، کتاب قرآن را منبع شناخت معارف دینی و آموزه‌های اخلاقی می‌دانند و این رشته برای تمامی فرقه‌ها تدریس می‌شود. بررسی و مطالعه‌ی کتاب قرآن و احادیث مهم دینی، دانش مورد نیاز در مورد احکام اسلامی و قرآنی را به دانشجویان می‌آموزد. دانشجویان در مبحث تفسیر قرآن با موضوعاتی از جمله مفهوم آیات، شان نزول و تفسیر آیات مهم قرآنی آشنا می‌شوند.

در مبحث احادیث، موضوعاتی از جمله علم الحدیث، فقه الحدیث، درایه الحدیث و مجامع حدیثی اهل تسنن و شیعه و اصطلاحات احادیث مختلف مورد بحث قرار گرفته و دانشجویان با علوم احادیث به طور کامل آشنا می‌شوند.

جزئیات واحدهای درسی علوم قرآن و حدیث

دانشجویان در طول دوره کارشناسی بایستی 135 واحد را با موفقیت پشت سر بگذارند. تعداد واحدهای درسی رشته علوم قرآن و حدیث به شرح زیر است:

• 11 واحد دروس عمومی
• 38 واحد دروس پایه
• 78 واحد دروس تخصصی الزامی
• 8 واحد دروس تخصصی اختیاری

جزئیات واحدهای درسی رشته علوم قرآن و حدیث به شرح زیر است:

دروس عمومی:

• تربیت بدنی
• آئین زندگی
• جمعیت و تنظیم خانواده
• ادبیات فارسی
• زبان عمومی

دروس پایه:

• آموزش زبان عربی 1 و 2
• قرائت متون فرهنگ عربی
• منطق
• آشنایی با علوم حدیث
• آشنایی با مبانی فقه و حقوق اسلامی
• مبانی کامپیوتر و کاربرد آن
• آموزش نحو عربی 1 و 2
• ترجمه از عربی به فارسی 1 و 2
• آشنایی با کلیات فقه و حقوق اسلامی
• تاریخ اسلام
• آشنایی با ادیان بزرگ

دروس تخصصی الزامی:

• زبان تخصصی
• قرائت و ترجمه متون تخصصی 1 و 2
• مفردات قرآن
• علوم قرآنی (وحی و نزول، اعجاز و تحریف ناپذیری، مکی و مدنی، اسباب نزول، نسخ و دلالتهای قرآنی)
• تاریخ کتابت قرآن و قرائات (تاریخ قرآن)
• ماخذ شناسی تفاسیر قرآن
• اصول و مقدمات تفسیر
• تفسیر تربیتی قرآن 1، 2 و 3
• تفسیر موضوعی قرآن 1 و 2
• علوم بلاغی و زیبایی شناختی قرآن 1 و 2
• تاریخ حدیث
• ماخذ شناسی حدیث
• مصطلح الحدیث
• فقه الحدیث 1، 2 و 3
• آشنایی با صحیفه سجادیه، ادعیه و زیارات مأثوره

دروس تخصصی اختیاری:

• تفسیر تربیتی قرآن کریم 3
• اعراب قرآن کریم 2
• قرائت متون تفسیری و علوم قرآنی
• مبانی، قواعد و معیارهای نقد حدیث
• آیات الاحکام 1
• علم و دین
• تاریخ تشیع
• مقدمات مشاوره و راهنمایی
• مقدمات زبان شناسی
• تفسیر موضوعی قرآن کریم 3
• واژه شناسی قرآن کریم 2
• ترجمه قرآن کریم
• تفسیر نهج البلاغه
• فلسفه دین
• کلام جدید
• روانشناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی
• مرجع شناسی تخصصی

جزئیات انتخاب رشته‌ی علوم قرآن و حدیث

پس از شرکت در کنکور سراسری و اعلام نتایج اولیه، داوطلبان می‌توانند در زمان انتخاب رشته با مطالعه‌ی دفترچه راهنمای انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث، فرم مخصوص انتخاب رشته را تکمیل نموده و شانس خود برای قبولی در دانشگاه‌های دولتی و موسسات آموزش عالی را امتحان کنند.

ظرفیت رشته علوم قرآن و حدیث در دانشگاه‌های دولتی و موسسات آموزش عالی در دفترچه راهنمای انتخاب رشته به طور دقیق درج شده است.

دانشگاه‌های پذیرنده رشته علوم قرآن و حدیث به شرح زیر است:

هزینه رشته علوم قرآن و حدیث در تمامی دانشگاه‌های دولتی روزانه به صورت رایگان است و دانشجویان در طول دوره‌ی تحصیل، هیچ مبلغی بابت شهریه به دانشگاه نمی‌پردازند. اما شهریه‌ی دانشگاه‌های آزاد و موسسات آموزش عالی در زمان ثبت‌نام اعلام می‌شود و برای هر ترم، شهریه‌ی مشخصی از دانشجو دریافت می‌گردد.

بازار کار علوم قرآن و حدیث

دانشجویان پس از اتمام زمان فارغ التحصیلی در رشته علوم قرآن و حدیث می‌توانند به عنوان کارشناس علوم اسلامی در برخی از سازمان‌ها و موسسات دولتی و غیر دولتی مشغول به کار شوند. علاوه بر این، فعالیت در حوزه‌ی آموزش در مراکز خصوصی و غیر خصوصی از دیگر مشاغلی است که برای فارغ التحصیلان رشته علوم قرآن و حدیث توصیه می‌شود. از دیگر مشاغل مناسب برای فارغ التحصیلان رشته علوم قرآن و حدیث می‌توان به مواردی از قبیل فعالیت در مراکز فرهنگی و دینی و فعالیت به عنوان متخصص علوم حدیث در کشور اشاره کرد.

علاوه بر این، فارغ التحصیلان می‌توانند در امور تربیتی و آموزشی فعالیت داشته باشند و در کشورهای اسلامی از جمله لبنان و اردن به عنوان مربی به عنوان متخصص علوم قرآنی مشغول به کار شوند. بسیاری از مراکز دینی و فرهنگی از فارغ التحصیلان رشته علوم قرآن و حدیث دعوت به همکاری کرده و برای انجام پژوهش‌های دینی و قرآنی و همچنین فعالیت به عنوان نویسنده و مولف این افراد را استخدام می‌کنند.