درس چهارم: اقسام و شرایط تعریف منطق
در درس‌های قبل با مفاهیم لفظ، مفهوم و مصداق یا زبان، ذهن و خارج آشنا شده‌اید. برای یادگیری اقسام و شرایط تعریف منطق باید بر مفاهیم و مطالب قبلی تسلط داشته باشید. بنابراین اگر در درک مطالب قبلی با مشکل مواجه هستید ابتدا با مشاهده ویدیوهای آموزشی و مرور مطالب تسلط کاملی بر آن پیدا کنید.
در درس چهارم: اقسام و شرایط تعریف منطق شما با مطالب زیادی آشنا می‌شوید. در علوم مختلف اصطلاحات تخصصی متعددی وجود دارد که هر یک از آنها تعریف خاص خود را دارد. در واقع تعریف در همه جا استفاده می‌شود. به دلیل دامنه گسترده استفاده از تعریف لازم است با شرایط و نحوه تعریف کردن آشنا شوید. در این درس، با نحوه تعریف و شرایط آن آشنا می‌شوید. تعریف خود اقسام مختلفی دارد و به شکل‌های مختلف می‌توان یک واژه را توصیف کرد.
اقسام تعریف
تعریف لغوی استفاده از مصادیق و تعریف مفهومی از اقسام تعریف هستند. در درس اقسام و شرایط تعریف کتاب منطق رشته انسانی با انواع روشهای تعریف آشنا می‌شوید. در ادامه نیز به آنها نگاهی انداخته‌ایم.
تعریف لغوی چیست؟
در درس اقسام و شرایط تعریف منطق به این موضوع اشاره شده است که تعریف لغوی یا تعریف لفظی از رایج‌ترین روشهای تعریف است. در این روش معنا یا مفهوم یک کلمه بسته به نوع شکل‌گیری آن بیان می‌شود. به عنوان مثال در کتاب درسی به کلمه بهمن اشاره شده که از دو واژه به و من تشکیل شده است. به معنای خوب و من به معنای نفس و اندیشه است و بهمن به معنی اندیشه خوب می‌باشد.
در بسیاری از مواقع برای دانستن و تعریف یک لغت به سراغ کتاب لغت می‌رویم و معنی آن را مشاهده می‌کنیم. توصیفی که در کتاب لغت برای هر کلمه نوشته شده نوعی تعریف لغوی است. تعریف با بیان مصادیق یکی دیگر از روش‌ها و انواع تعریف است که در درس اقسام و شرایط تعریف منطق به آن پرداخته شده است. در واقع در این روش مثال‌هایی برای آن کلمه بیان می‌شود. به عنوان مثال برای تعریف کلمه رودخانه با ذکر مصادیق می‌توان ارس، کارون، آمازون و بسیاری دیگر از رودخانه‌ها را نام برد.
تعریف مفهومی چیست؟
یکی دیگر از حالت‌های تعریف، تعریف مفهومی است. در این حالت مفهوم کلمه شرح داده می‌شود. به عنوان مثال برای تعریف مفهومی رودخانه می‌توان گفت کانالی از آب است که مسافتی طولانی را از بالا دست به پایین دست طی می‌کند. برای جیوه می‌توان گفت: یک نوع فلز است که در دمای طبیعی به حالت مایع قرار می‌گیرد.
در زمان آموزش اقسام و شرایط تعریف منطق مدرس مثال‌های متعددی را بیان می‌کند تا شما به خوبی با انواع روشهای تعریف آشنا شوید. شما می‌توانید این مثال‌ها را در کتاب منطق دهم انسانی یا جزوه خود یادداشت کنید تا در زمان خواندن و مرور بار دیگر از آنها برای درک بهتر مطالب کمک بگیرید.
ترکیب انواع تعریف
هدف از تعریف مشخص کردن و شناساندن مفهوم یا تصور نامشخص برای شنونده است. برای رسیدن به این هدف می‌توان اقسام مختلف تعریف را با هم ترکیب کرد. این کار به درک بهتر معنا و مفهوم کمک بسیاری می‌کند. مدرس نیز در زمان تدریس اقسام و شرایط تعریف منطق چند نوع تعریف را باهم ترکیب می‌کند تا دانش آموزان درک راحت‌تر و جامع تری داشته باشند.
شرایط تعریف صحیح چیست؟
برای آنکه به درستی بتوانیم یک عبارت را تعریف کنیم باید شرایط تعریف را بشناسیم. تعریف کردن در جهت مشخص کردن مفهوم یک عبارت یا کلمه است. بنابراین اولین و مهمترین شرط آن واضح بودن است.
واضح بودن
اگر به یاد داشته باشید در درس‌های گذشته گفته شد برای تعریف و شناساندن یک مجهول به یک معلوم نیاز است برای این کار باید به دانسته‌های فرد مقابل توجه کنیم و از عبارات و کلمات آشنا برای او استفاده کنیم. در درس اقسام و شرایط تعریف منطق نیز یکی از شرایط تعریف، واضح بودن است. یعنی از کلمات و مفاهیمی استفاده کنیم که مخاطب آنها را می‌شناسد و درک کاملی نسبت به آنها دارد. اگر در زمان تعریف از واژگان پیچیده و نا آشنا استفاده کنید مخاطب متوجه منظور و مقصود شما نمی‌شود و بیشتر سردر گم می‌شود.
جامع بودن
یکی دیگر از شرایط تعریف که در درس اقسام و شرایط تعریف کتاب منطق دهم انسانی آمده است، جامع بودن است. جامع بودن یعنی تعریف تمامی مصادیق خود را در بر بگیرد.
مانع بودن
یک تعریف باید به شکلی باشد که مصادیق خود را در بر بگیرد و بر موارد بیشتری دلالت نکند.
دوری بودن
دوری بودن یا استفاده از خود شی در تعریف آن یکی از اقدامات اشتباه در تعریف می‌باشد. در ویدیو آموزشی اقسام و شرایط تعریف منطق خط به خط و بخش به بخش درس چهارم منطق توضیح داده شده است و شما می‌توانید با تکرار کلاس خصوصی مطالب را به طور کامل بیاموزید.
تمرین ها
تمرین‌ها مهمترین بخش در کتاب فلسفه هستند به یادگیری بهتر شما کمک می‌کند بنابراین نباید حل آنها را به بعداً موکول کنید. تمامی نکات اقسام و شرایط تعریف منطق در تمرین‌ها گنجانده شده است و با حل آنها می‌توانید بار دیگر کل درس را مرور کنید.
اگر در حل تمرین‌ها با مشکل مواجه شدید می‌توانید از دوستان خود کمک بگیرید. همچنین در آموزش ویدیویی اقسام و شرایط تعریف منطق تمرینات کتاب توسط مدرس پاسخ داده شده است و شما می‌توانید از پاسخ مدرس استفاده کنید و درستی جواب خود را بررسی کنید.
خلاصه نویسی
از آنجایی که درس منطق از جمله دروس تخصصی گروه انسانی است و در کنکور سراسری از آن سوال طرح می‌شود لازم است در کنار یادگیری درست و کامل خلاصه درس نیز تهیه کنید. این کار به شما این امکان را می‌دهد تا دانسته‌های خود را کامل کنید و علاوه بر آن یک جزوه عالی برای مرورهای خود داشته باشید.
داشتن خلاصه اقسام و شرایط تعریف منطق دهم به شما کمک می‌کند تا در شب امتحان سریع‌تر این درس را مرور کنید و در زمان خود صرفه جویی کنید. شما می‌توانید با ورود به سایت مدرسه مجازی آی نو از فیلم‌های آموزشی بسیار ارزشمند به صورت نامحدود استفاده کنید و به این شکل در این درس بهترین عملکرد خود را داشته باشید.
