مبحث امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲
در ادامه‌ی آموزش کتاب دینی پایه یازدهم به سراغ درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ می‌رویم. این درس با سوالات زیر آغاز می‌شود:
- خداوند پس از پیامبر (ص)، چه طرح و برنامه‌ای برای جامعه‌ی اسلامی دارد؟
- جامعه‌ی اسلامی باید در چه راستایی حرکت نماید؟
- چه کسانی پس از پیامبر (ص) باید رهبری جامعه‌ی اسلامی را بر عهده بگیرند؟
- چرا ائمه‌ی اطهار (ع) معصوم هستند؟
در درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ سعی داریم تا به سوالات مطرح شده پاسخ دهیم. اما قبل از آن باید به این موضوع بپردازیم که با توجه به مسئولیت‌های بسیار سنگین پیامبر اکرم (ص)، کدام یک از این مسئولیت‌ها با رحلت ایشان به پایان رسیدند و کدام‌ها باید ادامه می‌یافتند؟
مسئولیت های سه گانه پیامبر
در درس قبل ذکر کردیم که پیامبر اکرم (ص)، سه مسئولیت بزرگ بر عهده داشت. مسئولیت اول که دریافت و ابلاغ وحی به مردم بود، با رحلت ایشان، پایان پذیرفت و در نتیجه، کتاب قرآن به عنوان آخرین کتاب آسمانی در اختیار تمامی افراد قرار گرفت. اما دو مسئولیت دیگر یعنی «تعلیم و تربیت دینی» و «ولایت ظاهری» پس از رحلت رسول اکرم (ص)، همچنان باید ادامه یابند.
با آموزش ویدیویی امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم امتحانی این درس آشنا شوید.
فرضیه های مسئولیت ها پس از پیامبر
در درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ در این زمینه فرضیه‌های زیر مطرح شده است:
- قرآن کریم و حضرت محمد (ص) در رابطه با این موضوع صحبتی به میان نیاورده‌اند.
- این دو مسئولیت نیز مانند مسئولیت اول، با رحلت پیامبر اکرم (ص) به پایان رسیده است.
- جانشینی پس از پیامبر اکرم (ص)، معرفی شده است که دو مسئولیت مذکور بر عهده‌ی او خواهد بود.
اما چگونه می‌توانیم این فرضیه‌ها را رد یا قبول کنیم؟ به موارد زیر دقت کنید:
فرضیه اول
اشتباه بودن فرضیه‌ی اول بسیار مشخص است زیرا قرآن کریم، برای هدایت مردم در تمامی امور زندگی به عنوان یک معجزه در نظر گرفته شده است و این امکان وجود ندارد که نسبت به این دو مسئولیت مهم، بی تفاوت بوده باشد.
از طرفی پیامبر اکرم (ص) نیز به عنوان آگاه‌ترین مردم نسبت به این جایگاه بوده و ممکن نیست که در رابطه با چنین مسئله‌ای سکوت کرده باشد. دین اسلام، کامل‌ترین دین الهی است و بنابراین سکوت در رابطه با این موضوع به نوعی نقص در دین اسلام به حساب می‌آید که ممکن نیست.
فرضیه دوم
در ادامه‌ی درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ نیز بیان شده که فرضیه‌ی دوم نیز نمی‌تواند صحیح باشد زیرا پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، نیاز جامعه به تعلیم و تبیین دین، همچنان پابرجا و حتی افزایش نیز یافته بوده است. از طرفی با توجه به این که مکاتب و فرقه‌های مختلف دیگری نیز ایجاد شده بودند، نیاز به فردی که بتواند حقیقت را به مردم نشان دهد، بیش از پیش شده بود.
به طور کلی نیز باید در نظر بگیریم که حکومت و اداره‌ی جامعه و تعلیم و تبیین دین، به عنوان امری تمام نشدنی و پایان ناپذیر در نظر گرفته می‌شود.
فرضیه سوم
به این ترتیب، تنها این فرضیه است که به نظر منطقی می‌آید. پیامبر اکرم (ص) به فرمان خداوند با تعیین جانشین، به تداوم تبیین دین و تعلیم آن و دوام حکومت پس از خود به شکل «امامت»، فرمان داده است. با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید نکات مهم این بخش را به شیوه‌ای جذاب بیاموزید.
تعیین امام
در ادامه‌ی درس پنجم: امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲، به مبحث تعیین امام می‌رسیم. در بخش قبلی که نیاز به امام پس از رحلت رسول اکرم (ص) به اثبات رسید، این سوال ایجاد می‌شود که امام توسط چه فردی تعیین می‌شود و چگونه می‌توان او را شناسایی نمود؟
به طور کلی با توجه به این که امامان، بایستی تمامی مسئولیت‌های پیامبر اکرم (ص) به جز دریافت و ابلاغ وحی را انجام دهد، بنابراین باید ویژگی‌هایی مشابه حضرت محمد (ص) داشته باشند. یکی از مهم‌ترین این ویژگی‌ها، «عصمت» است.
البته انسان‌ها نمی‌توانند تشخیص دهند که چه کسی عصمت دارد و چه کسی ندارد بنابراین به همان صورت که پیامبر از سوی خداوند معین شده است، تنها خداوند است که فردی به شایستگی امامت را به مردم می‌شناساند. در ادامه به برخی از آیات و روایات خواهیم پرداخت که بیانگر جانشینی امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) و امامان معصوم (ع) هستند:
نزول آیه انذار
در راستای آموزش درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲، به آیه‌ی انذار خواهیم پرداخت. سه سال پس از بعثت آیه‌ی انذار بر پیامبر نازل شد و بیان داشت که «خویشان نزدیکت را انذار کن». به این ترتیب پیامبر، 40 نفر از بزرگان بنی هاشم را دعوت نموده و با آنان درباره‌ی اسلام سخن گفت و از آنان خواست تا به او در ترویج و تبلیغ اسلام کمک نمایند.
در این میان، تنها کسی که برخاست و گفت «من یار و یاور تو خواهم بود، ای رسول خدا»، حضرت علی (ع) بود. سپس رسول خدا (ص) دست حضرت علی (ع) را گرفت و بیان داشت «همانا این، برادر من، وصی من و جانشین من در میان شما خواهد بود». با تماشای ویدیوهای آموزشی دین و زندگی یازدهم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم این مبحث آشنا شوید.
نزول آیه ولایت
در درس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲، در رابطه با نزول آیه ولایت نیز صحبت شده است. در سوره‌ی مائده آیه‌ی 55، بیان شده است که «همانا ولی شما فقط خداوند و رسول او و کسانی هستند که ایمان آورده‌اند. همان ایمان آورندگانی که نماز را به پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند».
در هنگام نزول این آیه رسول خداوند دریافت که فردی در حین رکوع زکات داده است و خداوند می‌خواهد بدین گونه او را معرفی نماید. به همین دلیل به مسجد آمد و متوجه شد که حضرت علی (ع) در حال نماز، انگشتر خود را به فقیری بخشیده است.
حدیث جابر
در ادامه‌ی آموزش امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ به حدیث جابر می‌پردازیم. جبرئیل در روزی بر پیامبر نازل شد و آیه‌ی 59 سوره‌ی نساء را قرائت نمود که عبارت است از «ای مومنان، از خدا اطاعت کنید و از رسول و ولی امرتان اطاعت کنید». در این زمان جابربن عبداالله انصاری نزد پیامبر آمد و گفت «ای رسول الله، ما خدا و رسول او را شناخته‌ایم. لازم است «اولی‌الامر» را نیز بشناسیم».
در این حین پیامبر بیان نمودند که اولی‌الامر جانشینان و امامان بعد هستند که نخست آنان علی بن ابی طالب و سپس حسن بن علی، حسین بن علی، علی بن الحسین، محمد بن علی، جعفر بن محمد، موسی بن جعفر، علی بن موسی، محمد بن علی، حسن بن علی و پس از آن نیز امام غائب هم نام و هم کنیه پیامبر است.
حدیث ثقلین
در ادامه‌ی تدریس امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ به حدیث ثقلین می‌رسیم. پیامبر به طور مکرر در روز‌های آخر عمر خود می‌فرمودند «من در میان شما دو چیز گرانبها می‌گذارم: کتاب خدا و عترتم، اهل بیتم را. اگر به این دو تمسک جویید، هرگز گمراه نمی‌شوید و این دو هیچ گاه از هم جدا نمی‌شوند تا اینکه کنار حوض کوثر بر من وارد شوند».
حدیث منزلت
در ادامه‌ی بیان نکات امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲، به حدیث منزلت می‌رسیم. پیامبر بار‌ها درباره‌ی حضرت علی فرمود «تو برای من به مانند هارون برای موسی هستی؛ جز اینکه بعد از من پیامبری نیست».
حدیث غدیر
در آخرین مراسم حج پیامبر که به حجه البلاغ یا حجه الوداع معروف است، پس از بازگشت به مدینه، در محلی به نام غدیر خم در روز هجدهم ماه ذی‌الحجه، جبرئیل بر پیامبر نازل شد و آیه‌ی زیر را تلاوت نمود:
«ای رسول، آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده برسان و اگر چنین نکنی، رسالتش را ادا نکرده‌ای و خداوند تو را از مردمان حفظ می‌کند؛ خداوند کافران را هدایت نمی‌کند.
سپس پیامبر پس از این که عده‌ی بسیاری جمع شدند فرمود:
«ای مردم، چه کسی به مومنان از خود‌شان سزاوارتر است؟ هر کس که من ولی و سرپرست اویم، این علی نیز ولی و سرپرست اوست».
یادگیری آسان دینی ۲ با ویدیوهای آی نو
این روز‌ها به لطف اینترنت و توسعه‌ی فناوری، آموزش بسیار آسان شده است. شما می‌توانید با مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو که به صورت رایگان در اختیار شما قرار گرفته‌اند، صفر تا صد مطالب درسی را بیاموزید.
در واقع به لطف ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو دیگر نگران مسافت زیاد منزل تا کلاس‌های فوق برنامه نخواهید بود. در هر جایی که باشید با اتصال به اینترنت می‌توانید به ویدیوهای آموزشی دسترسی داشته باشید. علاوه بر این، شما می‌توانید در 24 ساعت شبانه‌روز نیز این ویدیوها را مشاهده کنید.
از مزایای مهم این ویدیوهای آموزشی، عدم محدودیت در تعداد دفعات مشاهده‌ی آن‌ها است و این بدان معنا است که دیگر نگران عقب افتادن از جزوه نوشتن در کلاس درس نخواهید بود و می‌توانید در حین تماشا، خلاصه امامت تداوم رسالت دین و زندگی ۲ را نیز یادداشت کنید.
