خلاصه ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳
در درس دوم: ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ به بررسی ایران و جهان در آستانه دوره معاصر پرداخته شده است. این دوره‌ی تاریخی، سقوط صفویه تا تاسیس حکومت قاجار را در بر می‌گیرد. ایران در این دوره‌ی تاریخی، فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است.
بخش اول درس تاریخ و تاریخ نگاری کتاب تاریخ (۳) درباره‌ی رویداد‌های ایران از نادرشاه افشار تا آقامحمد خان قاجار صحبت می‌کند و بخش دوم آموزش ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ به بررسی جهان در آستانه‌ی دوران معاصر می‌پردازد.
اهم مطالب این بخش، روند تاسیس حکومت افشاریه، معرفی نادرشاه ایران، افشاریان پس از نادر، به قدرت رسیدن زندیان، ایران پس از کریم خان و وضعیت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی این دوران می‌باشد. همچنین این درس اشاره‌ای به حکومت‌های مسلمان در گرداب مشکلات دارد. به موازات آن، اروپا و آمریکا، انقلاب و استعمار نیز در درس ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ مورد بررسی قرار می‌گیرند.
مقدمه ای بر ایران و جهان در دوره معاصر
بررسی رویداد‌های ایران از نادرشاه افشار تا آقامحمد خان قاجار، با تاسیس حکومت افشاریه آغاز می‌شود. نادر یکی از سرداران رکاب شاه تهماسب صفوی بود. در آن زمان به دلیل بی کفایتی شاه، بخش‌های از ایران به اشغال افغان‌ها و عثمانی‌ها در آمده بود. همچنین دولت روسیه با چنگ و دندان آماده‌ی چپاول ایران بود. نادر توانست در طی جنگ‌هایی با تدابیر فراوان، دولت عثمانی و افغانستان را شکست دهد و اقدامات روسیه را بی اثر نماید.
با مشاهده ویدیو آموزشی ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم امتحانی این درس آشنا شوید.
نادر شاه ایران
نادر پس از خلع تهماسب در شورای دشت مغان، با شرایطی که به موافقت شورا رساند، به سلطنت رسید. نادر مرد جنگ بود و در دوره‌ی حکومت او به دلیل کشورگشایی‌های بسیار و عدم رسیدگی به مردم، مذهب شیعه که عامل انسجام مردم ایران به شمار می‌آمد، تضعیف شد. در ادامه‌ی درس ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳، به بررسی رویداد‌های افشاریان پس از نادر خواهیم پرداخت.
افشاریان پس از نادر
پس از مرگ نادر، رقابت شدیدی برای حکومت در میان خاندان نادر، سرداران و … ایجاد شد. از این میان فقط شاهرخ (نوه‌ی نادر) توانست تا زمان به قدرت رسیدن آقا محمد خان قاجار، تنها بر قسمت کوچکی از فتوحات نادر (فقط در مشهد) حکومت کند. با آموزش ویدیویی ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این درس را به شیوه‌ای جذاب بیاموزید.
به قدرت رسیدن زندیان
کریم خان زند پس از کشته شدن نادر، توانست بسیاری از مدعیان حکومت را از میان بردارد و به تاسیس سلسله‌ی زند اقدام نماید. کریم خان بر خلاف نادر که به کشورگشایی علاقه‌مند بود، دوران حکومت خود را صرف آبادانی قلمرو خود، به‌خصوص شهر شیراز به عنوان پایتخت، نمود.
ایران پس از کریم خان
در ادامه‌ی بررسی نکات ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ به ایران پس از کریم خان می‌رسیم. پس از مرگ کریم‌خان، دوباره آشوب‌ها بر پا شد و لطفعلی‌خان آخرین پادشاه زند با وجود شجاعت و محبوبیت نزد مردم، به دلیل اشتباهات نظامی و رویگردان شدن درباریان از آقا محمد خان قاجار شکست خورد.
روابط خارجی ایران در دوره افشاریه و زندیه
در این دوران به دلیل درگیری‌های داخلی و پی‌ثباتی سیاسی و مشکلات به وجود آمده از جانب دولت عثمانی، روابط خارجی از رونق چندانی برخوردار نبود. شروع ایجاد رابطه با دولت انگلیس، به منظور استفاده از دانش آن‌ها در کشتی سازی در زمان نادر شاه بود.
در زمان کریم خان نیز هیئت‌هایی از فرانسه و انگلیس برای گرفتن امتیاز و ایجاد مراکز تجاری به ایران آمدند اما در آن زمان، توافقی میان آن‌ها و دولت ایران، انجام نشد.
در این دوره‌ی تاریخی، در حالی که به دلیل آشوب‌های داخلی نظام اداری و سیاسی، اقتصاد، تجارت و کشاورزی در ایران نسبت به زمان صفویان با رکود بسیاری روبه‌رو شده بود، بسیاری از حوزه‌های علمیه تعطیل شدند و در زمینه‌ی علم، ادبیات و آموزش پیشرفت چندانی حاصل نگردید.
در زمینه‌ی هنر و معماری به دلیل فتوحات نادر در هند و ورود هنرمندان هندی به ایران، هنر ایرانی و هندی با هم تلفیق شد. در دوره‌ی نادر شاه، شهر اصفهان بازسازی و کاخ خورشید در این شهر ساخته شد. در زمان کریم خان زند نیز به دلیل احترام به هنرمندان و علما، هنر و معماری رونق یافت. در شیراز به عنوان پایتخت زندیان، آثار معماری بسیاری از این دوره، باقی مانده است.
جهان در آستانه دوران معاصر
تدریس ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ را با بیان یک واقعیت تلخ ادامه می‌دهیم. در حالی که حکومت‌های مسلمان در گرداب مشکلات افتاده بودند، کشورهای اروپایی به جنبش‌های آزادی‌خواهانه دست زدند.
در حالی‌که دولت عثمانی دارای یک امپراتوری بیمار بود و گورکانیان هند، اسیر استعمار غربی شده بودند، در اروپا و آمریکا، انقلاب و استعمار، شانه به شانه‌ی هم پیش می‌رفتند. از طرفی در انگلستان، انقلابی برای مشروطه و رسیدن به آزادی شکل می‌گرفت و آمریکا در راه استقلال قدم بر می‌داشت.
این دولت‌ها برای رشد خود دست به استعمار کشورهای آفریقایی و آسیایی می‌زدند. در فرانسه، انقلابی برای آزادی و برابری شکل گرفت و ضمن سرنگونی پادشاه مستبد لویی شانزدهم انقلاب کبیر فرانسه سبب تغییر نظام استبدادی به جمهوری در این کشور شد. در ویدیوهای آموزشی تاریخ دوازدهم مدرسه مجازی آی نو به بررسی نکات مهم امتحانی درس ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ پرداخته‌ایم.
انقلاب صنعتی، دگرگونی جهان
تا اواخر قرن هجدهم میلادی، انسان به عنوان نیروی کار محسوب می‌شد. در این زمان با رویداد انقلاب صنعتی، تغییرات وسیعی در مناسبات انسانی، اجتماعی و اقتصادی در اروپا و جهان ایجاد شد. این انقلاب به گسترش استعمار و غارت کشورهای آفریقایی و آسیایی و افزایش استثمار کارگران داخل اروپا منجر گشت. گرچه، این انقلاب برای اروپا، به عنوان راهی برای دستیابی به رفاه نسبی بود ولی برای دیگر مردمان جهان نارضایتی به همراه داشت.
روسیه در مسیر توسعه طلبی نظامی
در ادامه‌ی درس ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳ درباره روسیه صحبت می‌کنیم. روسیه که قبل از به قدرت رسیدن پتر کبیر در رقابت استعماری جایگاهی نداشت، با اقدامات این پادشاه برای دستیابی به به دریاهای آزاد، گسترش سرزمین روسی و کسب منافع تجاری و سیاسی به جنگیدن با کشورهای ایران، عثمانی و برخی کشورهای اروپایی نظیر فرانسه رو آورد.
آموزش تاریخ دوازدهم با آی نو
ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو با کیفیت بالا ضبط شده‌اند و به صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرند. شما می‌توانید در هر زمان و مکانی، با یک گوشی هوشمند که به اینترنت متصل باشید، ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید. از طرفی با توجه به این که محدودیتی برای توقف و پخش مجدد این فیلم‌های آموزشی ندارید شما می‌توانید در هنگام مشاهده، خلاصه ایران و جهان در آستانه دوره معاصر تاریخ ۳، را نیز یادداشت کنید.
