خلاصه مطالب درس یازدهم: بکارید و بخورید علوم پنجم
در درس یازدهم: بکارید و بخورید علوم پنجم در رابطه با نحوه‌ی ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان صحبت خواهیم کرد. دانش‌آموزان در طی این درس درمی‌یابند که چگونه می‌توانند گیاهی سالم داشته باشند. در ادامه برای ارائه‌ی راهکارهایی به منظور دارا بودن گیاهان سالم و شاداب پیشنهاد می‌کنیم به خلاصه بکارید و بخورید علوم پنجم مدرسه مجازی آی نو توجه نمایید.
بکارید
درس بکارید و بخورید علوم پنجم با مطرح شدن این سوال آغاز می‌شود که «چرا در میان چند گلدان شمعدانی، برخی دچار مشکل شده‌اند و از سلامتی و شادابی بی‌بهره‌اند؟» برای بررسی حل مشکل شمعدانی‌ها، معلم کلاس علوم از دانش‌آموزان می‌خواهد نظر خود را در رابطه با این موضوع بگویند.
دانش‌آموزان به سراغ نیازهای اساسی گیاهان برای سلامتی و شادابی رفتند و سه مورد زیر را مطرح نمودند:
- خاک یکی از نیازهای اساسی گیاه است. از این رو حتما خاک شمعدانی‌های پژمرده خاک خوبی نیست.
- میزان آب دادن به شمعدانی‌ها با یکدیگر تفاوت داشته است. شمعدانی‌های پژمرده، آب کافی دریافت نکرده‌اند.
- نور یکی از نیازهای اساسی گیاه است. از این رو شمعدانی‌های پژمرده از نور کافی بی بهره بوده‌اند.
در ادامه‌ی تدریس بکارید و بخورید علوم پنجم با طراحی چند کاوشگری ساده از دانش‌آموزان خواسته می‌شود تا با انجام آن‌ها به بررسی نظرات خود بپردازند. در انجام فعالیت‌های این درس حتما باید از دستکش یک بار مصرف و بیلچه استفاده نمایید و پس از اتمام فعالیت، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
کاوشگری 1
در این کاوشگری که در حین آموزش بکارید و بخورید علوم پنجم آن را مطرح می‌نماییم، قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که آب چه اثری بر رشد گیاه دارد؟ به این منظور کافیست مطابق مراحل زیر پیش بروید:
- پنج گلدان پلاستیکی کوچک و هم اندازه تهیه کنید.
- با فاصله‌های یکسان و در عمق یکسان در هر گلدان، پنج عدد عدس بکارید. توجه داشته باشید که باید عدس‌های سالم و درشت را انتخاب کنید.
- گلدان‌ها را برای استفاده از نور کافی، پشت پنجره قرار دهید.
- هر روز به آن‌ها به میزان یکسانی آب بدهید.
- پس از سبز شدن عدس‌ها، گلدان‌ها را دو قسمت نمایید.
قسمت اول کاوشگری با دو گلدان
دو گلدان را با شماره‌ی 1 و 2 انتخاب کنید. به گلدان شماره 1، هر سه روز یک بار نصف لیوان آب دهید ولی به گلدان شماره‌ی 2 آب ندهید. این کار را 10 الی 13 روز تکرار نمایید و مشاهده‌های خود را در جدول زیر بنویسید:
| روز | شماره‌ی گلدان | |
|---|---|---|
| 1 (با آبیاری) | 2 ( بدون آبیاری) | |
| اول | گیاه سالم و شاداب است | گیاه سالم و شاداب است |
| سوم | ||
| پنجم | ||
| هفتم | ||
| نهم | ||
| یازدهم | ||
| سیزدهم | ||
در پایان این فعالیت باید به گلدان‌ها به طور یکسان آب دهید تا بتوانند به رشد خود ادامه دهند.
قسمت دوم کاوشگری با سه گلدان
در ادامه‌ی کاوشگری مطرح شده در بکارید و بخورید علوم پنجم لازم است تا سه گلدان باقی مانده را شماره گذاری نمایید.
- به اولی نصف لیوان آب مقطر، به دومی نصف لیوان آب معمولی و به سومی نصف لیوان آب شور بدهید.
- 10 تا 13 روز، هر سه روز یک بار فرآیند آب دادن را ادامه دهید.
- طول ساقه‌های هر گلدان را اندازه بگیرید و میانگین آن‌ها را حساب نمایید.
نتایج را در جدول زیر بنویسید:
| روز | میانگین طول ساقه در هر گلدان به سانتی‌متر | ||
|---|---|---|---|
| گلدان 1 (آب مقطر) | گلدان 2 (آب معمولی) | گلدان 3 (آب شور) | |
| اول | |||
| سوم | |||
| پنجم | |||
| هفتم | |||
| نهم | |||
| یازدهم | |||
| سیزدهم | |||
برای مقایسه‌ی رشد گیاه عدس در سه گلدان بهتر است نتایج را به صورت نمودار ستونی رسم نمایید. برای رسم نمودار ستونی می‌توانید میانگین طول ساقه‌ها در روز سیزدهم به سانتی‌متر را روی محور عمودی و شماره‌ی گلدان را روی محور افقی نمایش دهید.
در نهایت باید به سوالات زیر پاسخ دهید:
- رشد عدس در کدام گلدان از بقیه بیشتر است؟
- رشد عدس در کدام گلدان از همه کمتر است؟
با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی بکارید و بخورید علوم پنجم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم این درس به شیوه‌ای جذاب آشنا شوید.
نتیجه کاوشگری 1
می‌توانیم از کاوشگری مطرح شده، به نتایج زیر دست یابیم:
- گیاهان برای زنده ماندن و رشد کردن به آب نیاز دارند.
- مقدار آب و نوع آن در رشد گیاهان موثر است.
- برای رشد گیاه، آب باید به میزان مناسب باشد.
- آبیاری منظم صورت گیرد.
آیا گیاهانی وجود دارند که به آب شور نیاز داشته باشند؟
کاوشگری 2
در این کاوشگری مطرح شده در درس بکارید و بخورید علوم پنجم ابتدایی قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که خاک چه اثری بر رشد گیاه دارد؟ به این منظور کافیست مطابق مراحل زیر پیش بروید:
- سه گلدان پلاستیکی کوچک و هم اندازه تهیه کنید و آن‌ها را شماره گذاری نمایید.
- در گلدان اول خاک رس، در گلدان دوم به همان اندازه‌ی گلدان اول ماسه و در گلدان سوم به اندازه همان اندازه، خاک باغچه بریزید.
- با فاصله‌های یکسان و در عمق یکسان (تقریبا یک سانتی‌متری) در هر گلدان، پنج عدد عدس بکارید. توجه داشته باشید که باید عدس‌های سالم و درشت را انتخاب کنید.
- هر روز به آن‌ها آب یکسانی بدهید.
- پس از سبز شدن عدس‌ها، طول ساقه‌ی گیاهان هر گلدان را اندازه بگیرید.
- میانگین طول ساقه‌ها را حساب کنید و در جدول زیر بنویسید.
| روز | میانگین طول ساقه در هر گلدان به سانتی‌متر | ||
|---|---|---|---|
| گلدان 1 (رس) | گلدان 2 (ماسه) | گلدان 3 (خاک باغچه) | |
| 1 | |||
| 2 | |||
| 3 | |||
| 4 | |||
| 5 | |||
| 6 | |||
| 7 | |||
| 8 | |||
| 9 | |||
| 10 | |||
با استفاده از عددهای جدول در روز دهم می‌توانید نمودار ستونی رسم نمایید. برای رسم نمودار ستونی بهتر است میانگین طول ساقه‌ها در روزدهم به سانتی‌متر را روی محور عمودی و شماره ی گلدان را روی محور افقی نمایش دهید. در نهایت نیز باید نتیجه‌گیری خود را یادداشت نمایید. برای آشنایی بهتر با نکات امتحانی این مبحث پیشنهاد می‌کنیم سری به ویدیوهای آموزشی علوم تجربی پنجم مدرسه مجازی آی نو بزنید.
نتیجه کاوشگری 2
می‌توانیم از کاوشگری مطرح شده در درس بکارید و بخورید علوم پنجم به نتایج زیر دست یابیم:
- گیاهان برای زنده ماندن و رشد کردن به خاک نیاز دارند.
- خاک باغچه حاوی مواد مورد نیاز برای رشد گیاهان است.
- خاک باغچه مخلوطی از ماسه، رس و مقداری کود می‌باشد.
- در کود؛ مواد غذایی وجود دارد. مواد غذایی کود در آب، حل و موجب رشد گیاه می‌شود.
- مخلوط مناسبی از خاک رس، ماسه و کود سبب نگهداری آب لازم برای گیاه و رشد آن می‌شود.
کاوشگری 3
گیاهان هم مثل دیگر موجودات نیاز به هوا دارند. برای این که بدانیم هوا چه اثری بر رشد گیاه دارد، کاوشگری زیر را انجام می‌دهیم. به این منظور کافیست مطابق مراحل زیر پیش بروید:
- دو گلدان کوچک که گیاه عدس در آن رشد کرده است، تهیه نمایید.
- دو گلدان را در دو ظرف پلاستیکی شفاف دردار قرار دهید که بتوانید درب آن‌ها را محکم ببندید ولی درب یکی از ظرف‌ها را ببندید.
- مشاهدات خود را در چند روز یادداشت نمایید.
به نظر شما نتیجه‌‌ی این کاوشگری چیست؟ با تماشای ویدیو آموزشی بکارید و بخورید علوم پنجم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم این مبحث آشنا شوید.
کاوشگری 4
در این کاوشگری درس بکارید و بخورید علوم پنجم می‌خواهیم بدانیم که نور چه اثری بر رشد گیاهان دارد؟ با توجه به مطالبی که تا اینجا بیان شده است، آیا می‌توانید آزمایشی را طراحی و اجرا کنید که اثر نور را بر گیاهان نشان دهد؟ اگر نور به گیاه نتابد، برگ‌های آن زرد می‌شود و پس از مدتی از بین می‌رود.
آموزش علوم پنجم با ویدیوهای آی نو
یکی از بهترین روش‌ها برای این که بتوانید با مهم‌ترین نکات بکارید و بخورید علوم پنجم آشنا شوید، مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو است. از جمله مهم‌ترین مزایای آموزش ویدیویی بکارید و بخورید علوم پنجم آی نو این است که در هر زمان و مکانی می‌توانید این فیلم‌های آموزشی را مشاهده کنید.
