درس تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳
آموزش کتاب تاریخ دوازدهم را با بررسی نکات درس تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ آغاز می‌کنیم. در این درس ابتدا به بررسی تاریخ نگاری سنتی و میراث تاریخی می‌پردازیم و سپس مطالبی را در ارتباط با تاریخ نگاری معاصر و انتقاد به تاریخ نویسی سنتی مطرح می‌کنیم.
در ادامه نیز روش تاریخ نگاری معاصر و بینش تاریخ نگاری معاصر را مورد بحث قرار می‌دهیم. در نهایت نیز درس تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ را با بررسی گونه‌های منابع تاریخی در دوره‌ی معاصر به پایان می‌رسانیم.
تاریخ نگاری سنتی و میراث تاریخی
در اولین بخش از درس اول: تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳، درباره‌ی تاریخ نگاری سنتی و میراث تاریخی صحبت می‌کنیم. ایرانیان از صد‌ها سال پیش به ثبت وقایع می‌پرداختند. تاریخ نگاران سنتی در ایران، غالبا کاتب دربار بودند و در مدح شاهان، سخن می‌گفتند.
آن‌ها معمولا حقایق را تغییر می‌دادند و بیش‌تر گزارش‌های آن‌ها بر تاریخ شاهان و جنگ‌های آنان تاکید دارد. البته مکتوباتی ارزشمندی هم درباره‌ی زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی وجود دارد که در لابه‌لای این مکتوبات منابعی جدی برای سنجش و نقد وقایع می‌توان یافت. بسیاری از نسخه‌های میراث مکتوب این مورخان نیز از دست رفته است.
با مشاهده‌ی آموزش ویدیویی تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این بخش از درس را به روشی جذاب بیاموزید.
تاریخ نگاری معاصر
تاریخ نویسی معاصر با تاریخ نویسی سنتی متفاوت است. زمینه‌های پیدایش تاریخ نگاری معاصر، جنگ‌های ایران و روسیه در زمان قاجار می‌باشد. این تاریخ از زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاچار آغاز می‌شود و به وقایع دوران او و عباس میرزا ولیعهدش می‌پردازد.
محمد حسن خان اعتماد السلطنه از مورخان مشهور عصر قاجار بوده است که ریاست دارالترجمه‌ی همایونی را بر عهده داشت و از این رو در دوره‌ی ریاست او، آثار فراوانی به فارسی ترجمه شد. از طرفی نوشته‌های تاریخی از اروپایی به فارسی ترجمه شد، از این رو مورخان ایرانی با اروپا و تاریخ آن آشنا شدند.
در زمان فتحعلی شاه، خاوری شیرازی مورخ مشهور و نویسنده‌ی تاریخ ذوالقرنین، تملق نویسی را نکوهش کرد و تاریخ نگاران را به حقیقت نویسی و مختصر نویسی تشویق نمود. همین طور میرزا محمد جعفر خورموجی از مورخان عصر ناصری، مولف کتاب حقایق الاخبار ناصری، واقعیت قتل امیرکبیر را در نوشته‌های خود بازتاب نمود. در واقع قتل امیرکبیر آغازی برای انتقاد به تاریخ نویسی سنتی بود.
با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید نکات مهم امتحانی این درس را به شیوه‌ای جذاب فرا بگیرید.
روش تاریخ نگاری معاصر
در دوره‌ی معاصر، شیوه‌ی تاریخ نویسان و پژوهشگران تغییر کرد، به طوری که با استفاده از تحقیق علمی، بهره‌برداری از منابع و اسناد و مدارک معتبر و انتخاب و نقد آن‌ها، وقایع تاریخی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این ترتیب علومی مانند باستان شناسی، زبان شناسی، جغرافیا، اسطوره شناسی و جامعه شناسی به کمک مطالعه‌ی تاریخ آمد.
تاسیس دانشگاه‌ها و گسترش مدارس سبب شد تا تاریخ به عنوان یک رشته‌ی علمی تدریس شود. از طرفی در حوزه‌ی مطالعات تاریخی، نشر کتاب، مقالات علمی و ایجاد مراکز تحقیقاتی، روند تاریخ نگاری را علمی‌تر نمود. برای یادگیری نکات مهم درس تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ می‌توانید سری به ویدیوهای آموزشی تاریخ دوازدهم انسانی مدرسه مجازی آی نو بزنید.
بینش تاریخ نگاری معاصر
در ادامه‌ی آموزش تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳، در رابطه با بینش این نوع از تاریخ نگاری خواهیم پرداخت. هر چه در تاریخ نگاری سنتی به زندگی پادشاهان و فتوحات آن‌ها پرداخته می‌شد، در تاریخ نویسی معاصر، جنبه‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و … زندگی انسان‌ها مورد توجه قرار گرفت. از طرفی انقلاب مشروطیت تاثیر عمیقی روی دگرگونی بینش تاریخ نگاری معاصر گذاشت.
در تاریخ نگاری معاصر، نقش مردم در رویداد‌های جنگ جهانی اول و دوم، اشغال ایران، جنبش ملی شدن نفت و … در بینش مورخان تاثیر عمیقی بر جای گذاشت.
گونه های منابع تاریخی در دوره معاصر
در ادامه‌ی تدریس تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ در رابطه با گونه‌های منابع تاریخی در این دوره صحبت خواهیم کنیم. نسبت به دوران پیش از معاصر، منابع پژوهشی با کثرت و تنوع بسیاری رو‌به‌رو شده است. منابع پژوهش دوره‌ی معاصر شامل انواع کتاب‌ها، نشریات، اسناد آرشیوی، بنا‌ها، وسایل و ابزار‌ها است.
کتاب ها
در درس تاریخ و تاریخ نگاری کتاب تاریخ (۳) بیان شده است که در دوره‌ی معاصر، کتاب‌های بسیاری درباره‌ی تاریخ ایران نوشته شده‌اند. این دسته از کتاب‌ها به عنوان کتاب‌های تاریخی از منابع پژوهش ارزشمند به حساب می‌آیند. از جمله کتاب‌های دیگری که در زمره‌ی این منابع به شمار می‌آیند، کتاب‌های خاطرات و سفرنامه‌ها می‌باشند که در این سری از کتاب‌ها، وقایع تاریخی مهمی به صورت خاطره و سفرنامه، نوشته شده است.
نشریات
در راستای بررسی نکات تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳، به نشریات می‌رسیم. نشریات نیز یکی از منابع پژوهشی تاریخی دوران معاصر به شمار می‌آیند. از نشریه‌های معروف دوران معاصر می‌توانیم به کاغذ اخبار و وقایع اتفاقیه اشاره نماییم. در این مدت مجموعه‌ی نشریات توسعه و تنوع فراوانی یافت و مجله‌های تخصصی در موضوعات تاریخی انتشار یافتند.
اسناد و منابع آرشیوی
از منابع پژوهش تاریخی معتبر، اسناد و منابع آرشیوی است. مکاتبات حکومتی، فرمان‌ها، معاهدات سیاسی، نامه‌های شخصی و اداری، اسناد مالی و قضائی و … در محلی نگهداری و حفاظت می‌شوند که به آن آرشیو می‌گویند. آرشیو ملی یکی از منابع با ارزش پژوهش‌های تاریخی به حساب می‌آید.
مزایای مشاهده ویدیوهای آموزشی آی نو
از جمله روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توانید کتاب تاریخ دوازدهم را بیاموزید، مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو است. در این ویدیوها همواره تلاش شده تا صفر تا صد مفاهیم درسی ارائه شود. از طرفی هیچ محدودیت زمانی یا مکانی برای تماشای آن نخواهید داشت و در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌توانید این فیلم‌های آموزشی را مشاهده کنید.
از مزایای مهم ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو می‌توانیم به کیفیت بالا‌ی ضبط و حضور اساتید حرفه‌ای اشاره نماییم. از طرفی با توجه به این که هیچ محدودیت در توقف یا پخش مجدد این ویدیوهای آموزشی وجود ندارد، شما می‌توانید در حین مشاهده‌ی این فیلم‌های آموزشی، خلاصه تاریخ نگاری و منابع دوره معاصر تاریخ ۳ را نیز یادداشت کنید.
