شرایط جدید تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه موضوعی است که هر سال ذهن بسیاری از دانشجویان را درگیر میکند. گاهی دانشجو بعد از گذراندن چند ترم متوجه میشود به رشته فعلی علاقه ندارد یا قصد دارد دوباره در کنکور شرکت کند. در چنین شرایطی، آگاهی از قوانین انصراف بسیار مهم است، چون اشتباه در این تصمیم ممکن است باعث از دست دادن حق ادامه تحصیل یا محرومیت از معافیت تحصیلی شود.
در این مطلب، بهطور کامل به بررسی تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه، تفاوت آن در دانشگاههای مختلف (پیام نور، آزاد و غیرانتفاعی)، شرایط دوبار انصراف از دانشگاه و تمام جزئیات بهروز مربوط به آییننامههای جدید میپردازیم.

چرا دانستن تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه اهمیت دارد؟
دانشجو ممکن است در مسیر تحصیل خود به دلایل مختلفی مثل علاقه نداشتن به رشته، تغییر شهر محل زندگی، قبولی در دانشگاه بهتر یا مشکلات مالی تصمیم به انصراف بگیرد. اما تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه محدود است و به ویژه برای دانشجویان مشمول نظام وظیفه میتواند سرنوشتساز باشد.
طبق قانون وزارت علوم، مشمولان سربازی فقط یکبار میتوانند از معافیت تحصیلی در زمان انصراف استفاده کنند. یعنی اگر بار دوم انصراف دهند، باید به خدمت سربازی بروند و دیگر نمیتوانند بدون کارت پایان خدمت یا معافیت تحصیلی جدید ثبتنام کنند.
این موضوع نهتنها برای دانشجویان پسر اهمیت دارد، بلکه برای خانمها و کسانی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور دارند نیز ضروری است، چون قوانین انصراف میتواند روی دریافت مدرک رسمی و ریز نمرات تأثیر بگذارد.
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه پیام نور
در دانشگاه پیام نور، مانند سایر دانشگاههای تحت نظر وزارت علوم، نیز قوانین مشخصی برای انصرف از دانشگاه وجود دارد. تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه پیام نور برای مشمولان فقط یکبار است. پس از آن، دیگر امکان ثبتنام مجدد بدون کارت پایان خدمت وجود ندارد.
اما اگر دانشجو مشمول نباشد، میتواند چندین بار انصراف دهد، به شرطی که شهریه نیمسال جاری و بدهیهای آموزشی را پرداخت کند. در بسیاری از واحدهای پیام نور، اگر کمتر از دو ترم از زمان انصراف گذشته باشد، امکان بازگشت به تحصیل (بازفعالسازی پرونده) هم وجود دارد.
نکته مهم این است که در صورت انصراف، نمرات گذرانده شده شما حفظ میشود و در صورت ورود مجدد به همان رشته، امکان تطبیق دروس وجود دارد. بنابراین اگر هدفتان فقط شرکت مجدد در کنکور است، زمانبندی درست انصراف اهمیت زیادی دارد تا به واسطه آن، فرصت شرکت در کنکور بعدی را از دست ندهید.
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه غیرانتفاعی
در مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی نیز قانون تقریباً مشابه است. تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه غیرانتفاعی برای آقایان مشمول، فقط یک بار است. اگر بار دوم انصراف دهند، معافیت تحصیلیشان لغو شده و باید به خدمت سربازی بروند.
اما برای سایر دانشجویان، محدودیتی از نظر دفعات وجود ندارد. تنها مسئله، پرداخت هزینههای جاری و تسویه شهریه است. این مؤسسات معمولاً انعطاف بیشتری نسبت به دانشگاههای دولتی دارند و دانشجو میتواند با درخواست رسمی، پس از مدتی به تحصیل بازگردد.
یکی از مزیتهای دانشگاههای غیرانتفاعی این است که در صورت قبولی مجدد در رشتهای دیگر از همان دانشگاه، نمرات گذرانده شده را تطبیق میدهند و نیاز به گذراندن مجدد آنها نیست.

تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد اسلامی نیز قوانین مشابهی دارد. بر اساس بخشنامه رسمی، تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه آزاد برای دانشجویان مشمول سربازی فقط یکبار است. اگر برای بار دوم انصراف دهند، دیگر معافیت تحصیلی ندارند.
اما دانشجویان غیرمشمول، مثل خانمها یا آقایانی که کارت پایان خدمت دارند، میتوانند چند بار انصراف دهند. فقط باید توجه کنند که هزینه انصراف در دانشگاه آزاد بر اساس مقطع و رشته متفاوت است و بدون تسویه مالی، هیچ انصرافی ثبت نمیشود.
نکته جالب در مورد دانشگاه آزاد این است که اگر دانشجو ظرف سه ماه از تاریخ انصراف درخواست بازگشت بدهد، معمولاً با ادامه تحصیل او موافقت میشود. به همین دلیل بسیاری از دانشجویان آزاد، ابتدا انصراف موقت میگیرند تا در صورت قبولی در رشته بهتر، مدارک خود را سریعتر آزاد کنند.
شرایط دوبار انصراف از دانشگاه
یکی از پرتکرارترین پرسشها در میان دانشجویان در کنار بررسی تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه، این است که آیا میتوان دوبار از دانشگاه انصراف داد یا خیر. پاسخ بستگی به وضعیت نظام وظیفه و نوع دانشگاه دارد.
اگر دانشجو مشمول خدمت سربازی باشد، فقط یک بار میتواند از معافیت تحصیلی برای انصراف استفاده کند. در صورت انصراف دوم، باید به خدمت اعزام شود و پس از پایان خدمت، میتواند دوباره وارد دانشگاه شود. اما اگر فرد مشمول نباشد، شرایط دوبار انصراف از دانشگاه سادهتر است. کافی است مراحل اداری را انجام دهد و هزینهها را پرداخت کند. در برخی موارد، وزارت علوم برای دانشجویان با دلایل موجه مانند بیماری یا مشکلات خانوادگی، استثناهایی در نظر میگیرد.
جدول رسمی آیین نامه انصراف از دانشگاه ها
پیش از هر تصمیم برای انصراف، مرور جدول رسمی قوانین انصراف در انواع دانشگاهها ضروری است. جدول زیر آخرین نسخه آیین نامه مصوب سال ۱۴۰۴–۱۴۰۵ است که میتواند به شما کمک کند تا درباره اصراف از دانشگاه بهتر تصمیم گیری کنید.
| جدول مقایسهای تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاهها (بهروزرسانی ۱۴۰۴–۱۴۰۵) | ||||
|---|---|---|---|---|
| نوع دانشگاه | مقطع تحصیلی | برای مشمولان نظام وظیفه | برای غیرمشمولان (خانمها و دارندگان کارت پایان خدمت) | توضیحات و شرایط ویژه |
| دولتی (روزانه) | کارشناسی و بالاتر | فقط ۱ بار مجاز به انصراف | بدون محدودیت | پس از انصراف، معمولاً تا یک سال از ورود مجدد به روزانه محروم میشوید. |
| پیام نور / شبانه | همه مقاطع | فقط ۱ بار | بدون محدودیت | انصراف باید از طریق سامانه گلستان و با تسویه مالی ثبت شود. |
| غیرانتفاعی | کاردانی و کارشناسی | فقط ۱ بار | بدون محدودیت | پرداخت شهریه نیمسال جاری الزامی است |
| دانشگاه آزاد اسلامی | کلیه مقاطع | فقط ۱ بار | بدون محدودیت | امکان بازگشت به تحصیل تا سه ماه پس از انصراف وجود دارد. |
همانطور که میبینید، در همه دانشگاهها قانون برای مشمولان یکسان است. فقط یک بار حق انصراف دارید. پس در صورت برنامهریزی برای تغییر رشته یا شرکت در کنکور مجدد، باید با دقت زمان و دلیل انصراف خود را تعیین کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید. اما اگر به هر دلیلی انصراف دادید و قصد شرکت مجدد در کنکور سراسری را داشتید به شما توصیه میکنیم با مراجعه به سایت مدرسه مجازی آی نو و تهیه اشتراک کنکور آی نو از تدریس برترین اساتید کنکور ایران بهرهمند شوید و قبولی خود را در کنکور سراسری تضمین کنید.
نکات کاربردی قبل از انصراف
در ادامه چند نکته مهم درباره قوانین مربوط به تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه آورده شده است که خوب است آنها را بدانید.
- قبل از پر کردن فرم انصراف، از کارشناس آموزش درباره عواقب آن سؤال کنید.
- اگر قصد شرکت در کنکور دارید، بهتر است پیش از بهمن ماه انصراف دهید تا در زمان ثبتنام محدودیت نداشته باشید.
- دانشجویان پسر باید توجه کنند که تاریخ دقیق انصراف در نامه نظام وظیفه ثبت میشود.
- در بعضی دانشگاهها، اگر فقط یک ترم مرخصی بگیرید، هنوز دانشجو محسوب میشوید و نیازی به انصراف نیست.
حتما تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاهها را بر اساس شرایط و آیین نامه دانشگاهی که در آن مشغول به تحصیل هستید بررسی کنید و برنامه مشخصی برای بعد از انصراف داشته باشید. فراموش نکنید که فرصتها محدود هستند و رقابت برای ورود به رشته دانشگاههای برتر در کشور بسیار بالا است. بنابراین اگر از شانس تحصیل خود در دانشگاه، گذشت کردهاید و انصراف دادهاید، سعی کنید از زمان باقیمانده بیشترین بهره را ببرید.
شما میتوانید به کمک اشتراک کنکور آی نو و تماشای ویدیوهای آموزشی این مدرسه، خط به خط و نکته به نکته از مطالب کتابهای درسی خود را یاد بگیرید. به این شکل میتوانید در کنار برترین اساتید کنکور ایران قبولی خود را در کنکور سراسری تضمین کنید.
بازگشت به تحصیل پس از انصراف
بسیاری از دانشجویان پس از انصراف متوجه میشوند که شاید تصمیمشان عجولانه بوده است. خوشبختانه در برخی دانشگاهها امکان بازگشت به تحصیل وجود دارد. بهطور خاص، دانشگاه آزاد و پیام نور بیشترین انعطاف را در این زمینه دارند.
در صورت بازگشت، برخی از دروس گذرانده شده شما تطبیق داده میشوند و نیازی به تکرارشان نیست. البته این موضوع بستگی به رشته و مقررات هر دانشگاه دارد. برای مطالعه نحوه انصراف از دانشگاه فرهنگیان ۱۴۰۵ این مقاله را بخوانید.

اشتراک آی نو؛ شروع دوباره برای موفقیت در کنکور سراسری
اگر تصمیم گرفتهاید پس از بررسی تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه مسیر جدیدی را در تحصیل انتخاب کنید، اشتراک کنکور آی نو بهترین گزینه برای شماست. آی نو با ارائه آموزشهای ویدیویی جامع برای تمام دروس عمومی و اختصاصی کنکور، به داوطلبان کمک میکند تا بدون نیاز به کلاس حضوری، به بهترین رتبه برسند.
ویژگیهای کلیدی اشتراک آی نو به شرح زیر است:
- تدریس تمام مطالب درسی توسط اساتید رتبه برتر کشور
- امکان تماشای ویدیوها بهصورت آفلاین
- برنامهریزی هوشمند برای مرور و جمعبندی
- آزمونهای تحلیلی برای بررسی نقاط ضعف
- پشتیبانی آنلاین و مشاوره تخصصی کنکور سراسری
- حل تمرین و حل سوالات کنکور سالهای گذشته
بنابراین، اگر بعد از انصراف، قصد شروع دوباره دارید، آی نو بهترین نقطه آغاز است. با چند کلیک ساده میتوانید به صدها ساعت آموزش حرفهای دسترسی پیدا کنید و مسیر جدیدی برای موفقیت تحصیلی خود بسازید.

سوالات متداول
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه پیام نور چند بار است؟
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه برای مشمولان فقط یک بار است، اما برای سایر دانشجویان بدون محدودیت میباشد.
تعداد دفعات مجاز انصراف از دانشگاه آزاد چقدر است؟
برای مشمولان یکبار، ولی غیرمشمولان میتوانند چندبار انصراف دهند.
شرایط دوبار انصراف از دانشگاه چیست؟
برای آقایان مشمول، دوبار انصراف مجاز نیست و موجب لغو معافیت تحصیلی میشود. اما برای سایرین، با رعایت مراحل اداری و مالی امکانپذیر است.

