سیر تا پیاز دنیای زنده زیست ۱
یکی از دروس تخصصی و بسیار مهم در رشته تجربی درس زیست شناسی است که پر از شگفتی و مطالب هیجان‌انگیز است. این کتاب با درس دنیای زنده زیست ۱ شروع می‌شود و مطالب بسیار جالبی را در بر گرفته است. در این درس به مهاجرت پروانه‌های مونارک اشاره شده است و این پروانه‌ها هر ساله هزاران کیلومتر را از مکزیک تا جنوب کانادا و بالعکس طی می‌کنند، اما چگونه است که پروانه‌ها مسیری به این وسعت را می‌روند و راه را گم نمی‌کنند؟
آشنایی با مفهوم زیست شناسی
در فصل اول: دنیای زنده زیست ۱ شما با مفاهیم بنیادی زیادی روبه‌رو می‌شوید و به پاسخ پرسشی که در بالا مطرح شد، می‌رسید. دانشمندان با مطالعه روی پروانه‌های مونارک دریافته‌اند که در بدن این پروانه‌ها یاخته‌‌های عصبی به نام نورون وجود دارد که پروانه‌ها می‌توانند با کمک آن‌ها جایگاه خورشید را در آسمان مشخص کنند و جهت مقصد خود را نیز تعیین نمایند و در نهایت به سوی مقصد پرواز کنند. زیست شناسی علمی است که برای یافتن پاسخ سوالات متعدد تلاش می‌کند و دنیایی بسیار وسیع و گسترده محسوب می‌شود.
محدوده علم زیست شناسی
زیست شناسی دانشی بسیار وسیع است که توانسته است با مهار مشکلات زیادی، بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون و … را که در گذشته به راحتی باعث مرگ و میر می‌شد، درمان کند. از این رو این تفکر ایجاد می‌شود که این علم می‌تواند به هر پرسشی پاسخ دهد و هر مشکلی را برطرف کند. اما در درس دنیای زنده زیست ۱ یاد می‌گیرید که این طور نیست.
این علم هم مانند تمام علوم دیگر محدودیت‌هایی دارد و نمی‌تواند به تمام پرسش‌ها و مسائل پاسخ دهد. در حقیقت این علم به دنبال یافتن جواب برای پرسش‌هایی است که قابل مشاهده می‌باشند. مشاهده می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد.
زیست شناسی نوین
معلم در طول تدریس دنیای زنده زیست ۱ شما را با زیست شناسی نوین آشنا خواهد کرد. این شاخه از زیست شناسی شامل چند بخش می‌باشد که عبارت است از : کل نگری، نگرش بین رشته‌ای و فناوری‌های نوین.
همچنین در این بخش شما با مفاهیم زیاد دیگری مانند اخلاق زیستی، مهندسی ژنتیک، راه‌‌های تامین غذای سالم، حفاظت از بوم سازگان، ترمیم و بازسازی و تامین انرژی‌های تجدید پذیر آشنا خواهید شد و می‌توانید به درک مناسبی از این سوال برسید که زیست شناسی چیست و چه کاربردی در زندگی بشر دارد.
درسنامه گستره حیات
یکی از تعاریف بسیار دشوار و شاید غیر ممکن تعریف حیات است. از آنجایی که این مفهوم بسیار گسترده است نمی‌توان تعریف مشخصی برای آن بیان کرد. گستره حیات زمینی از یاخته شروع می‌شود و با زیست کره پایان می‌پذیرد. در این بخش از درس معلم می‌کوشد تا در هنگام آموزش دنیای زنده زیست ۱ شما را با ویژگی‌های جانداران آشنا کند.
همه جانداران داری هفت ویژگی هستند که شامل نظم و ترتیب، هم ایستایی، رشد و نمو، فرایند جذب و استفاده از انرژی، تولید مثل، پاسخ به محیط و سازش با محیط می‌باشد. شما باید به خوبی تعریف هر کدام از این هفت ویژگی را حفظ کنید و مثال‌ها و فعالیت‌های کتاب را هم حل کنید تا بتوانید به خوبی روی مفاهیم و ویژگی‌های این بخش از درس مسلط شوید.
آشنایی با مولکول های زیستی در دنیای زیست ۱
در درس دنیای زنده کتاب زیست ۱ شما با انواع مولکول‌های زیستی آشنا می‌شوید. این مولکول‌ها شامل کربوهیدرات‌ها، لیپیدها، پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک هستند و این چهار گروه مولکول‌های اصلی و سازنده در یاخته جانداران محسوب می‌شوند. نکات دنیای زنده زیست ۱ بسیار زیاد است و شما باید در تمام جلسات درس در کلاس حضور داشته باشید و به تدریس معلم به طور کامل توجه کنید. سعی کنید نکات مهم را در کتاب یا دفتر خود یادداشت کنید و آن‌ها را مرور کنید.
آشنایی با کربوهیدرات ها
مولکول‌های کربوهیدرات از سه عنصر کربن، هیدورژن و اکسیژن ساخته شده‌اند. ساده‌ترین نوع کربوهیدرات مونوساکاریدها هستند برای مثال می‌توان به گلوکز و فروکتوز اشاره کرد که مونوساکاریدهایی با شش کربن می‌باشند. برای تسلط به این بخش باید به خوبی این مبحث از دنیای زنده زیست ۱ را مطالعه کنید و به فعالیت‌های کتاب زیست شناسی دهم هم توجه کافی داشته باشید.
دی ساکاریدها
در ادامه‌ی درس دنیای زنده زیست ۱ در رابطه با دی ساکاریدها صحبت خواهیم کرد. دسته دیگری از ساکاریدها به دی ساکارید معروف هستند که از ترکیب دو مونوساکارید تهیه شده‌اند. ساده‌ترین مثال آن قند و شکری است که در زندگی روزانه مصرف می‌کنیم و ساکارز هم نامیده می‌شوند. از انواع دیگر دی ساکاریدها می‌توان به مالتوز و لاکتوز اشاره کرد.
پلی ساکاریدها
وقتی چند مونوساکارید با هم ترکیب شوند یک پلی ساکارید حاصل خواهد شد. نشاسته، سلولز و گلیکوژن مثال‌هایی از پلی ساکارید می‌باشند. مفاهیم زیادی در این بخش از کتاب درسی وجود دارد که شما باید آن‌ها را بیاموزید. اگر در یادگیری این موارد دچار مشکل هستید می‌توانید از ویدیو آموزشی دنیای زنده زیست ۱ استفاده کنید و به خوبی این مطالب را بیاموزید.
درسنامه لیپیدها
لیپیدها نیز از سه عنصر کربن، هیدروژن و اکسیژن ساخته شده‌اند اما نسبت این عناصر به یکدیگر در لیپیدها و کربوهیدرات‌ها با هم فرق دارد. لیپیدها انواع مختلفی دارند که شامل تری گلیسیرید، فسفولیپید و کلسترول می‌باشد.
پروتئین‌ها به زبان ساده
در پروتئین‌ها علاوه بر عناصر کربن، اکسیژن و هیدروژن عنصر دیگری هم داریم که نیتروژن نام دارد. از به هم پیوستن واحدهایی به نام امینواسید پروتئین‌ها ساخته می‌شوند. کارهایی مانند انقباض ماهیچه‌ها، انتقال مواد در خون و کمک به عبور مواد از غشای یاخته و عملکرد آنزیمی از کارهایی است که وظیفه انجام آن به عهده پروتئین‌ها می‌باشد.
اگر یادگیری و تفکیک این موارد برای شما سخت است و نیاز به تکرار و تمرین بیشتری برای یادگیری دارید می‌توانید از آموزش ویدیویی دنیای زنده زیست ۱ استفاده کنید و پا به پای مدرسان برتر کشور زیست را بیاموزید.
نوکلئیک اسیدها
در این مولکول‌ها عناصر سازنده از بقیه موارد بیشتر است و شامل کربن، هیدروژن، اکسیژن نیتروژن و فسفر می‌شود. دی‌ان‌آ یک نوکلئیک اسید است و مهمترین مثال از اسید نوکلئیک‌ها به شمار می‌رود. همان طور که می‌دانید تمام اطلاعات وراثتی ما در این اسید نوکلئیک قرار دارد.
درسنامه یاخته و بافت در بدن انسان
واحد ساختار و عملکرد در بدن جانداران یاخته نامیده می‌شود که شامل هسته، سیتوپلاسم و غشا است. شما می‌توانید در صفحه ۱۱ کتاب درسی تصویر شماتیک یاخته جانوری و اندامک‌های آن را مشاهده کنید.
تعریف هسته
در درس دنیای زنده زیست ۱ با تعریف هسته آشنا می‌شوید و می‌آموزید که هسته شکل، اندازه و کار یاخته را مشخص می‌کند. هسته دارای یک پوشش دو لایه است و به واسطه منافذی که در پوشش هسته قرار دارد ارتباط بین هسته و سیتوپلاسم برقرار می‌شود.
تعریف سیتوپلاسم
فاصله بین غشای یاخته و هسته به وسیله سیتوپلاسم پر می‌شود. ماده زمینه سیتوپلاسم شامل آب و مواد دیگری است و اندامک‌ها نیز در این بخش قرار دارند.
تعریف غشای یاخته ای
غشای یاخته‌ای در اطراف یاخته قرار دارد و مرز بین درون و بیرون یاخته را مشخص می‌کند. این غشا دارای نفوذ پذیری تراوایی یا نفوذ پذیری انتخابی می‌باشد. به این معنی که فقط به بعضی از مواد اجازه عبور کردن را می‌دهد.
بافت های بدن انسان
در درس دنیای زنده زیست ۱ شما با انواع بافت در بدن انسان آشنا می‌شوید که شامل بافت پوششی، بافت پیوندی، بافت ماهیچه‌ای و بافت عصبی می‌باشد. هر کدام از این بافت‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند و مسئولیت‌هایی را نیز به عهده دارند. برای اینکه بتوانید به راحتی این مفاهیم را بیاموزید می‌توانید از ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو استفاده کنید. در این ویدیوها اساتید حرفه‌ای و با تجربه خط به خط کتاب درسی را تدریس کرده‌اند و مفاهیم را به خوبی برای دانش آموزان توضیح داده‌اند.
شما می‌توانید بدون هیچ گونه محدودیت زمانی و مکانی، تا زمان اتمام اشتراک خود، این ویدیوها را تماشا کنید. به شما توصیه می‌کنیم بعد از مشاهده ویدیوها یک دفتر بردارید و هر چه یاد گرفته‌اید را با عنوان خلاصه دنیای زنده زیست ۱ در آن یادداشت کنید. سپس در بازه‌های زمانی مشخص این مطالب را مرور کنید تا از ذهن شما پاک نشود.
