صفر تا صد فصل دنیای گیاهان علوم نهم
انواع گیاهان با فواید و در اشکال مختلف روی کره‌ی زمین وجو دارند. در فصل دوازدهم: دنیای گیاهان علوم نهم به بررسی آوند در گیاهان (آوند چوبی و آبکشی)، از خاک تا برگ (مفاهیم تار کشنده، شیره‌ی خام و شیره‌ی پرورده)، گیاهان آورنددار (سرخس‌ها، بازدانگان و نهان دانگان) و گیاهان بدون آوند (خزه‌ها) خواهیم پرداخت.
گیاهان آونددار
در اولین مبحث از آموزش دنیای گیاهان علوم نهم، به سراغ بررسی گیاهان آونددار می‌رویم. با توجه به این اصل که کربوهیدرات‌ها فقط در اندام‌های سبز گیاه مانند برگ تولید می‌شوند، این سوال پیش می‌آید که مواد غذایی مورد نیاز برای برگ، چگونه از ریشه به برگ و کربوهیدرات‌های تولید شده در برگ، چگونه از برگ به بخش‌های دیگر منتقل می‌شوند؟
در واقع جالب است که بدانید، بیشتر گیاهان آوند دارند و برای این که بتوانند مواد مغذی خود (آب و مواد معدنی) را به منظور زنده ماندن از خاک جذب نمایند، از آوند کمک می‌گیرند. در واقع انتقال مواد مغذی و آب در اکثر گیاهان از طریق بافت آوندی صورت می‌گیرد. این بافت شامل اجزای لوله مانندی به نام آوند است. انواع آوندها را می‌توانیم در دو نوع آوند چوبی و آبکشی خلاصه کنیم. دقت کنید که رگبرگ‌ها دسته‌ای از آوندهای چوبی و آبکشی هستند.
آوندهای چوبی و آبکشی
در فصل دنیای گیاهان علوم نهم بیان شده است که آوندهای چوبی وظیفه‌ی انتقال آب و مواد معدنی را از ریشه به اندام‌های دیگر دارند. در حالی که آوندهای آبکشی مواد تولید شده در اندام‌های فتوسنتز کننده (مانند برگ) را به سایر بخش‌های گیاه انتقال می‌دهند.
جالب است که بدانید دیواره‌های عرضی آوند آبکشی به دلیل سوراخ دار بودن به این نام مشهور شده‌اند. این در حالی است که آوندهای چوبی نیز دارای دیواره‌هایی از جنس چوب است که همین امر موجب خلق انواع آوند چوبی می‌شود. در واقع اکثر بخش قطر ریشه و ساقه‌ی درختان از بافت آوند چوبی شکل یافته است.
مفهوم تارکشنده، شیره خام و شیره پرورده
در ادامه‌ی تدریس دنیای گیاهان علوم نهم به مفاهیمی مانند تار کشنده، شیره‌ی خام و شیره‌ی پرورده می‌رسیم. هر تار کشنده، یک یاخته‌ی بسیار طویل و در مجموع تارهای کشنده رشته‌های ظریفی هستند که روی ریشه قرار دارند. با توجه به نازکی دیواره‌ی تار کشنده، مواد معدنی محلول و آب می‌توانند از دیواره‌ی آن بگذرند و به ریشه وارد شوند.
پس از این که مواد معدنی به همراه آب به تار کشنده وارد شد، این مواد در عرض ریشه حرکت می‌نمایند و وارد آوندهای چوبی می‌شوند. به این ترتیب مقداری مواد معدنی و آّب در داخل آوندهای چوبی به جریان می‌افتد که به آن شیره‌ی خام گفته می‌شود. اما آب چگونه در گیاه به سمت بالا حرکت می‌کند؟ با توجه به این که گیاهی تمامی آب وارد شده به آن را مصرف نمی‌کند، بخش عظیمی از آب از طریق روزنه‌های موجود روی برگ، خارج و بخار می‌شوند. به این ترتیب مکش ایجاد شده به واسطه‌ی تبخیر آب موجب می‌شود تا آب به سمت بخش‌های بالایی حرکت نماید.
در نهایت، پس از تولید مواد (مانند پروتئین و چربی) از کربوهیدرات‌های ساخته شده و مواد مغذی جذب شده از خاک، در برگ‌ها، این مواد همراه با آب وارد آوندهای آّبکشی می‌شوند که به این مایع شیره‌ی پرورده گفته می‌شود. در واقع سلول‌هایی که عمل فتوسنتز را انجام نمی‌دهند، از شیره‌ی پرورده برای تامین مواد مغذی خود استفاده می‌کنند. این شیره حاوی مقادیر بالایی از کربوهیدرات است.
با آموزش ویدیویی دنیای گیاهان علوم نهم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید تمامی نکات مهم امتحانی این مبحث را به خوبی فرا بگیرید.
مشهورترین گیاهان آونددار
در ادامه‌ی درس دنیای گیاهان علوم نهم به بررسی مشهورترین گیاهان آونددار می‌پردازیم. مهم‌ترین انواع گیاهان آونددار شامل سرخس‌ها، بازدانگان و نهاندانگان هستند.
سرخس ها
سرخس‌ها، ساقه‌ها‌ی زیر زمینی دارند که از آن‌ها برگ‌هایی با دمبرگ‌های طویل مشابه شاخه تولید می‌شود. در برخی از مواقع ممکن است که در بخش پشتی برگ‌های سرخس، برآمدگی‌هایی نارنجی یا قهوه‌ای رنگ مشاهده کنید. در واقع این برآمدگی‌ها شامل تعدادی هاگدان هستند که در داخل آن‌ها، هاگ تولید می‌شود.
هاگ‌های موجود در این هاگدان، پس از قرار گرفتن در محیط مرطوب رشد می‌نمایند و به این صورت سرخش جدید تولید می‌شود.
بازدانگان
از جمله مشهورترین نمایندگان بازدانگان، درختان کاج و سرو هستند. بازدانگان گل تولید نمی‌کنند اما دانه دار هستند. حتما مخروط‌های نر و ماده گیاه کاج و سرو را دیده‌اید. این مخروط‌ها شامل مجموعه‌ای از پولک‌ها هستند به این ترتیب دانه‌ها روی پولک‌های مخروط ماده شکل می‌گیرند. برای آگاهی از نکات مهم امتحانی این مبحث کافیست سری به ویدیوهای آموزشی علوم تجربی نهم مدرسه مجازی آی نو بزنید.
نهاندانگان
اکثر گیاهانی که با آن‌ها آشنایی دارید در رده‌ی گیاهان گلدار جای می‌گیرند. دانه‌های این گیاهان در درون میوه محصور شده است. نهان دانگان به دو گروه تک لپه‌ای ها و دو لپه‌ای ها تقسیم می‌شوند. این دو گروه از لحاظ تعداد گلبرگ‌ها، رگبرگ‌ها، ساقه و دانه با هم تفاوت‌هایی دارند که در ویدیو آموزشی دنیای گیاهان علوم نهم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید تمامی نکات مرتبط با این مبحث را به سادگی بیاموزید.
گیاهان بدون آوند
در ادامه‌ی درس دنیای گیاهان علوم نهم، به مبحث گیاهان بدون آوند می‌رسیم. از مهم‌ترین این گیاهان می‌توانیم خزه‌ها را نام ببریم. این گونه به نظر می‌رسد که این گیاه، ساقه و برگ حقیقی ندارد زیرا قسمت‌های مشابه برگ و ساقه‌ی خزه، از سلول‌های مشابهی شکل یافته‌اند.
صحبت درباره‌ی خزه‌ها زمانی جذاب‌تر می‌شود که متوجه می‌شویم که این گیاهان، ریشه هم ندارند و در واقع به جای ریشه، ریشه‌سا دارند که این اجزا از یک یا چند سلول ساخته شده‌اند. از طرفی خزه‌ها با هاگ تکثیر می‌نمایند و هاگدان در راس آن‌ها شکل می‌گیرد. این رفتار خزه‌ها مشابه سرخس‌ها است.
برای یادگیری همه‌ی نکات دنیای گیاهان علوم نهم کافیست ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را با دقت مشاهده کنید.
یادگیری تمامی مفاهیم با ویدیوهای آموزشی آی نو
برای این که بتوانید مفاهیم کتاب علوم را به خوبی بیاموزید، کافیست سری به ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو بزنید. در این ویدیوها سعی ما بر آن است تا صفر تا صد مطالب را به شیوه‌ای جذاب برای شما بیان کنیم. از طرفی بر نکات امتحانی نیز تاکید خواهیم کرد.
از جمله مهم‌ترین مزایای ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو این است که هیچ محدودیتی برای مشاهده‌ی آن‌ها نخواهید داشت و کافیست از هر مکانی و در هر زمانی به سایت مدرسه مجازی آی نو مراجعه کنید و ویدیوها را مشاهده کنید. از طرفی با یادداشت خلاصه دنیای گیاهان علوم نهم در هنگام مشاهده‌ی ویدیوها می‌توانید نکات مهم را در شب امتحان، بارها و بارها مرور کنید.
