انتخاب رشته هوانوردی
بیشتر داوطلبان، برای قبولی در رشته‌ها و دانشگاه‌های برتر، مجبور به عبور از سد کنکور هستند. قبولی در رشته هوانوردی، بخصوص گرایش خلبانی این رشته، کار بسیار دشواری است. ظرفیت بسیار کم پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های پذیرنده‌ی این رشته و وجود طرفداران پروپا قرص برای خلبان شدن، سبب شده تا رقابت بسیار زیادی در میان داوطلبین کنکور برای قبولی در این رشته، به وجود آید. در این مقاله قصد داریم تا نکاتی را در رابطه با انتخاب رشته هوانوردی، مطرح نماییم.
رشته‌ی هوانوردی چیست؟
یکی از رشته‌های موجود در دفترچه انتخاب رشته ریاضی، رشته هوانوردی است. برای معرفی رشته هوانوردی کافیست بگوییم که با تحصیل در این رشته، می‌توانید در مدت چهار سال، به یک خلبان ورزیده، یک مراقب پرواز یا ناوبر درجه یک تبدیل شوید. شانس قبولی داوطلبان رشته هوانوردی، به علت رقابت زیاد، کم‌تر از سایر رشته‌ها به نظر می‌رسد. در زمان انتخاب رشته هوانوردی باید توجه داشته باشید که داوطلبین رشته هوانوردی باید از سلامت کامل جسمانی و روانی برخوردار باشند.
راهنمای انتخاب رشته هوا نوردی
تنها راه برای قبولی در رشته‌های دانشگاه سراسری، انتخاب رشته است. رشته هوانوردی هم ضوابطی دارد که باید به آن‌ها توجه داشته باشید. در ادامه به چند مورد از این ضوابط اشاره خواهیم نمود:
- با توجه به روش پیشنهادی برای انتخاب رشته از طرف سازمان سنجش، یک داوطلب می‌تواند حداکثر 150 کد رشته محل را در فرم تکمیلی انتخاب رشته به ترتیب اولویت بنویسد و منتظر شود تا نرم افزار انتخاب رشته، قبولی او را در یکی از این 150 رشته اعلام کند. اما در مورد انتخاب رشته هوانوردی، به‌خصوص گرایش خلبانی در دانشگاه‌های روزانه، در فرم نهایی انتخاب رشته، محدودیت در ردیف انتخاب رشته وجود دارد. به عنوان مثال، داوطلبین قبل از انتخاب نهم خود باید اقدام به انتخاب رشته خلبانی در دانشگاه مورد نظر، بنمایند.
- رشته هوانوردی رشته‌ای بسیار پر طرفدار است. داوطلبین تحصیل در این رشته باید از توانایی جسمی بالایی برخوردار باشند تا در هنگام بروز بحران بتوانند به خوبی با بررسی و تجزیه و تحلیل، به رفع بحران بپردازند.
- داوطلبین رشته هوانوردی باید توانایی یادگیری زبان انگلیسی را داشته باشند و به این زبان کاملاً مسلط شوند.
- در گزینش نهایی رشته‌ی هوانوردی، تنها رتبه‌ی کنکور داوطلبین، ملاک نخواهد بود و گزینش نهایی با مصاحبه‌ی حضوری و بررسی میزان سطح توانمندی داوطلبین، صورت خواهد گرفت.
ظرفیت پذیرش رشته‌ی هوانوردی
برای اطلاع کامل از ظرفیت پذیرش رشته هوانوردی در دانشگاه های پذیرنده رشته هوانوردی در دوره‌ی کارشناسی، لازم است تا به دفترچه انتخاب رشته سال 1402 که در مرداد ماه انتشار می‌یابد، مراجعه نمایید.
دانشگاه‌های ارائه دهنده‌ی رشته‌ی هوانوردی
اسامی همه‌ی دانشگاه های ارائه دهنده رشته هوانوردی در ایران، همراه با انتشار دفترچه انتخاب رشته سال 1402 به اطلاع عموم داوطلبان خواهد رسید. اما به طور خلاصه می‌توان این گونه بیان کرد که:
- معمولاً مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور در دوره‌ی روزانه اقدام به جذب دانشجوی هوانوردی می‌نماید. ثبت‌نام در این دانشگاه هزینه‌ای ندارد و دانشجویان با سپردن تعهد خدمت می‌توانند اقدام به ثبت‌نام نمایند. در این دانشگاه‌ها دانشجویان از تسهیلاتی نظیر خوابگاه دانشجویی و کمک هزینه تحصیلی نیز بهرمند می‌شوند.
- تحصیل در دانشگاه‌های علمی کاربردی هواناجا، سپاه پاسداران، دانشگاه افسری امام علی (ع)، دانشگاه‌های جامع علمی کاربردی و … در رشته‌ی هوانوردی امکان‌پذیر است اما پذیرش بر طبق شرایط و ضوابطی خواهد بود که در دفترچه انتخاب رشته سال 1402، از طرف این ارگان‌ها اعلام خواهد شد.
- در مراکز معتبر آموزش خلبانی و هوانوردی کشور (آموزشگاه‌های آزاد) نیز این مهارت آموخته می‌شود. در حال حاضر در کشور ایران فقط در آموزشگاه‌های آزاد امکان تحصیل خانم‌ها در رشته خلبانی وجود دارد.
توجه داشته باشید پذیرش دانشجوی هوانوردی در دانشگاه‌های مختلف هم از طریق آزمون و شرکت در کنکور سراسری و هم بدون کنکور و بر اساس سوابق تحصیلی انجام می‌شود. امکان تحصیل برای علاقه‌مندان در رشته هوانوردی در دانشگاه‌های نوبت دوم، ظرفیت مازاد، پردیس خودگردان، پیام نور و غیرانتفاعی هم وجود دارد، اما ظرفیت پذیرش آن‌ها حداقل 20 نفر و حداکثر 100 نفر خواهد بود. اطلاعات مربوط به ظرفیت پذیرش در رشته هوانوردی بدون آزمون و صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی را باید هنگام انتشار دفترچه انتخاب رشته سال 1402 از طریق دانشگاه‌های مربوطه کسب نمایید.
هزینه رشته‌ی هوانوردی
قبل از تکمیل فرم انتخاب رشته، اولین اولویت برای شما باید بررسی میزان هزینه رشته هوانوردی، در دانشگاه مورد نظر‌تان باشد. علاقه مندان به رشته هوانوردی باید بدانند که با قبولی در رشته هوانوردی، به جز قبولی در دوره‌های روزانه، ملزم به پرداخت هزینه‌هایی جهت ثبت‌نام می‌باشند.
هنگام انتخاب رشته باید در نظر داشته باشید که دریافت شهریه معمولاً به دو صورت شهریه ثابت و متغیر است. البته لازم به ذکر است که معمولاً هزینه‌ی آموزش گرایش خلبانی نسبت به دو گرایش دیگر بیشتر خواهد بود. در این گرایش مبلغی بابت شهریه‌ی آیین نامه‌ی خلبانی و مبلغی بابت گذراندن دوره‌ی تئوری پرواز اخذ می‌شود.
اطلاع دقیق از میزان شهریه، پس از انتشار دفترچه انتخاب رشته سال 1402 امکان‌پذیر خواهد بود. بنابراین قبل از تکمیل فرم انتخاب رشته لازم است تا میزان هزینه‌ی لازم برای ثبت‌نام در هر دانشگاه را استعلام نموده و سپس به تکمیل فرم انتخاب رشته هوانوردی اقدام نمایید. خالی از لطف نیست که بدانید برای آموزش کامل خلبانی در مراکز معتبر، گاهی تا 30 میلیون تومان هم باید هزینه پرداخت کنید.
تعداد واحدهای درسی هوانوردی
تعداد واحدهای درسی رشته هوانوردی، در چهار دسته‌ی دروس عمومی، دروس اختیاری، دروس پایه و دروس اختصاصی خلاصه می‌شوند. این واحد‌ها مطابق نظام آموزش عالی، طول دوره ، برای سه گرایش هوانوردی، 7 الی 8 ترم تحصیلی تعیین شده است.
تا زمان فارغ التحصیلی در رشته هوانوردی در هر سه گرایش، دروس نظری و عملی بر اساس نظام واحدی، 160 واحد، ارائه می‌شود. هر واحد نظری، معادل 16 ساعت درسی، هر واحد آزمایشگاهی 32 ساعت درسی، هر واحد کارگاهی و پروازی معادل 48 ساعت درسی و هر واحد کارآموزی و کارورزی معادل 64 ساعت درسی در مدت یک نیمسال تحصیلی در نظر گرفته شده است. با مطالعه‌ی جدول زیر تا حدودی می‌توان از جزئیات واحدهای درسی رشته هوانوردی، در گرایش‌های سه گانه اطلاع کسب نمود:
| تعداد واحد دروس عمومی | تعداد واحد دروس پایه | تعداد واحد دروس اختیاری | تعداد واحد دروس تخصصی (اجباری) | تعداد واحد فوق برنامه | |
| واحدهای درسی در مقطع کارشناسی رشته هوانوردی در گرایش خلبانی
|
22 | 29 | 18 | 71 | 20 |
| واحدهای درسی در مقطع کارشناسی رشته هوانوردی در گرایش ناوبری | 22 | 29 | 18 | 71 | 20 |
| واحدهای درسی در مقطع کارشناسی رشته هوانوردی در گرایش مراقبت پرواز | 22 | 30 | 18 | 70 | 20 |
دروس گرایش‌های هوانوردی
در ادامه برای آشنایی با دروس تخصصی هر یک از سه گرایش هوانوردی، برخی از این دروس را نام می‌بریم:
- دروس تخصصی رشته هوانوردی گرایش خلبانی: فیزیولوژی هوایی، آئرودینامیک تراکم‌ناپذیر (مادون صوت)، آئرودینامیک تراکم‌پذیر(مافوق صوت)، اصول پرواز، اصول ناوبری، سامانههای کمک ناوبری، اصول وزن و تعادل، پرواز اولیه 1 الی 4، پرواز پایه 1 الی 4، پرواز پیشرفته نظامی 1 الی 4 و …
- دروس تخصصی رشته هوانوردی گرایش ناوبری: فیزیولوژی هوایی، آئرودینامیک تراکم‌ناپذیر (مادون صوت)، آئرودینامیک تراکم‌پذیر(مافوق صوت)، اصول پرواز، اصول ناوبری (ناوبری هوایی)، سامانههای کمک ناوبری رادیویی، اصول وزن و تعادل، زبان تخصصی 1و 2، مکالمات رادیویی، دینامیک پرواز، چتر و پاراسل و …
- دروس تخصصی رشته هوانوردی گرایش مراقبت پرواز: مقررات هوانوردی و طرح پرواز ( آنکس 2)، سامانههای کمک ناوبری رادیویی، زبان تخصصی 1و 2، هواشناسی عمومی، هواشناسی هوانوردی (آنکس 3)، تحلیل نقشه‌های هوانوردی (آنکس 4)، تئوری برج کنترل، کنترل تقرب و ارتفاع سنجی و ….
بازار کار رشته‌ی هوانوردی
همان‌طور که ذکر شد، رشته هوانوردی دارای سه شاخه است. برای تعیین وضعیت بازار کار رشته هوانوردی، می‌توان این گونه بیان کرد که دانشجویانی که در دانشگاه علوم و فنون ستاری، بورسیه می‌شوند در رشته خلبان یل درجه ستوان دومی، مشغول به کار می‌شوند. این افراد هنگام خدمت از مسکن مناسب بهره می‌برند. دانشجویان مراقبت پرواز نیز در دانشگاه‌های ستاری و صنعت هواپیمایی کشور، پس از احراز شرایط لازم در بخش‌ها و سازمان‌های زیر مشغول به کار می‌شوند:
- اپراتور‌های هواپیمایی
- سازمان‌های تحقیق و توسعه
- شرکت‌های هوافضا و موتور‌های هوایی
- آژانس‌های قرارداد هواپیمایی
- سازمان‌های دولتی مانند وزارت دفاع و نیروهای مسلح
- دانشگاه‌ها
