درس سیزدهم: سالم بمانید علوم ششم
سلامتی، موهبتی عظیم است. در درس سیزدهم: سالم بمانید علوم ششم به بررسی شگفتی‌های آفرینش در بدن انسان می‌پردازیم. بدن انسان طوری طراحی شده است که خود‌به‌خود می‌تواند در برابر ورود میکروب‌های بیماری‌‌زا مقاومت کند. علاوه بر مقاومت طبیعی بدن، با رفتارهای سالم می‌توان از ایجاد بسیاری از بیماری ها در بدن جلوگیری کرد. با تماشای ویدیو آموزشی سالم بمانید علوم ششم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید به بررسی دقیق‌تر نکات این درس بپردازید.
از فردی به فرد دیگر
بیماری، حالتی است که در جانداران ایجاد می‌شود و سلامت را از آن‌ها می‌گیرد. بسیاری از بیماری‌ها واگیر هستند یعنی می‌توانند از فردی به فرد دیگر انتقال یابند. عامل ایجاد بیماری‌های واگیر، جانداران ریزی به نام میکروب‌ها هستند. این موجودات فقط توسط میکروسکوپ قابل مشاهده می‌باشند و در زیر میکروسکوپ این جانداران به اشکال مختلف کره‌ای، میله‌ای یا بی شکل دیده می‌شوند.
یکی از انواع این جانداران ریز، میکروب سرماخوردگی است. برای انتقال این بیماری، فرد بیمار با عطسه و سرفه میکروب سرماخوردگی را به بیرون از بدن خود می‌فرستد. این میکروب می‌تواند از راه بینی و دهان فرد سالم به بدن او وارد شود.
از مهم‌ترین نکات سالم بمانید علوم ششم این است که علاوه بر انتقال میکروب از فردی به فرد دیگر، میکروب‌های زیادی در زباله‌ها وجود دارند. رها کردن زباله می‌تواند سبب گسترش بیماری‌های واگیر شود. در بسیاری از مواقع، میکروب‌ها در بدن جانوران دیگر زندگی می‌کنند. این نوع جانوران ناقل بیماری هستند و می‌توانند افراد را بیمار کنند. به عنوان مثال می‌توان به بیماری هاری اشاره نمود. این بیماری می‌تواند از سگ ناقل به انسان منتقل شود.
مبارزه با همه وجود
در ادامه‌ی آموزش سالم بمانید علوم ششم به این سوال پاسخ خواهیم داد که «چرا با وجود این که میکروب‌ها در همه جا هستند پس ما همیشه مریض نمی‌شویم؟» برای پاسخ لازم است کمی بیشتر با ویژگی‌های بدن انسان آشنا شویم. برای این که میکروب‌ها وارد بدن ما شوند باید از دو سد دفاعی بدن عبور کنند:
سد اول: پوست
در درس سالم بمانید علوم ششم بیان شده که پوست بدن از ورود میکروب‌ها به بدن جلوگیری می‌نماید. در صورتی که زخم یا بریدگی در پوست ایجاد شود، میکروب‌ها می‌توانند به راحتی وارد بدن شوند. در داخل بینی، مخاطی وجود دارد که بیشتر مواقع میکروب‌ها را از بین می‌برد. وجود راه‌های تنفسی سبب گیر افتادن میکروب‌ها و از بین رفتن آن‌ها می‌شود. در غیر این صورت ما همواره دچار بیماری می‌شدیم.
با مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی علوم تجربی ششم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات طلایی امتحانی این بخش آشنا شوید.
سد دوم: گویچه های سفید
در بدن انسان به غیر از پوست، گویچه‌های سفید به حفاظت از بدن مشغول می‌باشند. اگر میکروب‌ها از سد اول عبور کنند، سد دفاعی دوم بدن با آن‌ها مبارزه می‌کند. گویچه‌های سفید در واقع سربازان بدن و سلول‌هایی تخصصی با ویژگی‌های زیر هستند:
- گروهی ازگویچه‌ها می‌توانند میکروب‌ها را احاطه کنند و آن‌ها را در خود هضم نمایند. به این گویچه‌ها بیگانه خوار هم می‌گویند.
- بعضی از گویچه‌ها با ترشح موادی به نام پادتن، میکروب‌ها را غیر فعال می‌کنند.
لازم به ذکر است که گویچه‌های بیگانه خوار این میکروب‌های غیر فعال را راحت‌تر می‌خورند.
وقتی میکروب ها پیروز می شوند
با وجود دو سد تخصصی در سر راه میکروب‌ها، این مهاجمین در پاره‌ای از موارد پیروز می‌شوند و در بدن شروع به فعالیت می‌کنند که در این صورت، بیماری ایجاد می‌شود. به عنوان مثال با ورود میکروب سل به بدن، این میکروب وارد شش‌ها می‌شود و آن‌ها را تخریب می‌کند.
وقتی میکروب گلو درد چرکی در گلو قرار می‌گیرد و به ترشح سم می‌پردازد، سمی که ترشح می‌کند، می‌تواند با جریان خون به قلب برود و به آن آسیب برساند. با مشاهده‌ی نشانه‌های بیماری لازم است تا خیلی سریع برای معالجه اقدام نمود.
نشانه های بیماری
نشانه‌های بیماری‌ها معمولا شامل تب، لرز، درد ماهیچه‌ها، درد استخوان، بوی بد دهان، سوزش هنگام دفع ادرار و … هستند. شما چه نشانه‌های دیگری از بیماری‌ها می‌شناسید؟ این نشانه‌ها را نام ببرید.
آنتی بیوتیک ها
در ادامه‌ی درس سالم بمانید علوم ششم لازم است درباره‌ی مصرف داروهایی به نام آنتی‌بیوتیک به یک هشدار دقت نمایید. در صورتی که پزشک برای بهبود بیماری شما آنتی‌بیوتیک تجویز کرده است باید این دارو در همان ساعتی که قرار است و به همان تعدادی که لازم است، مصرف شود. در غیر این صورت به میکروب‌ها فرصت می‌دهید تا خود را در برابر این دارو مقاوم کنند.
افزایش مقاومت بدن
حتما به این موضوع توجه کرده‌اید که برخی از افراد بیشتر دچار بیماری می‌شوند. در چنین مواقعی باید گفت مقاومت بدن آن‌ها در برابر بیماری کم است. با افزایش مقاومت بدن می‌توان به راحتی از ورود میکروب‌ها به بدن جلوگیری کرد. در ادامه‌ی آموزش درس سالم بمانید علوم ششم ابتدایی بیان می‌نماییم که با روش‌های زیر می‌توان مقاومت بدن را به نحو مطلوبی افزایش داد:
- مصرف غذای کافی و متنوع
- ورزش کردن
- استراحت کافی
- دوری از استرس
واکسن
در ارامه‌ی ارائه‌ی خلاصه سالم بمانید علوم ششم، به واکسن به عنوان یکی از راه‌های افزایش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها اشاره شده است. واکسن در واقع میکروب ضعیف شده‌ای است که گویچه‌های بدن را فریب می‌دهد. گویچه‌های سفید با تصور ورود بیماری به بدن، پادتن ضد بیماری را ترشح می‌کنند و از این رو قبل از ورود بیماری، بدن آمادگی مقابله با آن را پیدا می‌کند.
برخی واکسن‌ها با دریافت یک نوبت برای همیشه بدن را نسبت به بیماری خاصی مقاوم می‌کنند. برخی دیگر باید در چند نوبت دریافت شوند.
قدردان سلامت خود باشید
به عنوان آخرین بخش از تدریس سالم بمانید علوم ششم به معرفی بیماری‌های غیر واگیر و بررسی رفتارهای سالم می‌پردازیم.
بیماری های غیر واگیر
بیماری‌های غیر واگیر در اثر ورود میکروب به بدن ایجاد نمی‌شوند. این بیماری‌ها در اثر ایجاد اختلال در کار دستگاه‌های بدن به وجود می‌آیند. به عنوان مثال در صورتی که کلسیم به میزان کافی دریافت نکنید ممکن است با نرمی استخوان روبه‌رو شوید. یا با استفاده از نمک و روغن فراوان احتمالا به بیماری فشار خون دچار خواهید شد.
رفتارهای سالم
بسیاری از رفتارهای سالم سبب حفظ سلامت شما می‌شوند مانند:
- مسواک زدن به موقع
- استفاده از فندق شکن به جای دندان
- خوردن غذاهای دارای کلسیم و پروتئین
- درست نشستن
- درست راه رفتن
- انجام ورزش‌های مناسب
- مصرف غذاها و میوه‌های سالم به جای چیپس و فست فود
- قرار دادن کتاب در فاصله‌ی مناسب از چشم هنگام مطالعه
- پرهیز از انجام شوخی‌های خطرناک
- پرهیز از انجام بازی‌های خطرناک
- دقت به علائم راهنمایی و رانندگی هنگام عبور از خیابان
در خاتمه‌ی درس سالم بمانید علوم ششم باید بدانید که کمک کردن به دیگران، مهربانی، خوش‌رویی و رفتار صحیح و محترمانه با اطرافیان به سلامت روح و روان ما کمک می‌کند. شما می‌توانید علاوه برآموزش ویدیویی سالم بمانید علوم ششم به منظور تماشای سایر ویدیوهای آموزشی پایه‌ی ششم کافیست به سایت مدرسه مجازی آی نو مراجعه نمایید.
