آموزش درس مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱
در ادامه‌ی آموزش کتاب تاریخ دهم به سراغ درس هفتم: مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ می‌رویم. در این درس در رابطه با پیشینه‌ی پژوهش در تاریخ ایران صحبت خواهیم کرد و به بررسی تاریخ و افسانه می‌پردازیم. از طرفی منابع تحقیق تاریخ ایران در دوران باستان را نیز بیان می‌کنیم.
پیشینه پژوهش در تاریخ ایران باستان
در ابتدای درس مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ در رابطه با پیشینه‌ی پژوهش در تاریخ ایران باستان صحبت می‌کنیم. این بخش در موضوعات آگاهی تاریخی آمیخته با افسانه و آگاهی تاریخی متکی به پژوهش و کاوش‌های جدید خلاصه می‌شود.
آگاهی تاریخی آمیخته با افسانه
در درس تاریخ و تاریخ نگاری کتاب تاریخ (۱) می‌خوانیم که ایرانیان تا حدود دو قرن گذشته و قبل از این که بتوانند خط میخی را بخوانند، درک بسیار محدودی نسبت به تاریخ و تمدن باستانی خود داشتند. تا آن زمان، تاریخ نویسان همواره سعی داشتند تا بر اساس داستان‌های شاهنامه‌ی فردوسی و ترجمه‌ی خدای نامه‌های دوران ساسانی، تاریخ ایران را بنویسند. این نوشته‌ها را نمی‌توانیم به صورت قطعی ناشی از واقعیات بدانیم زیرا آن‌ها ترکیبی از واقعیت و افسانه بودند.
مورخان در آن دوره، تاریخ ایران باستان را در چهار دوره (پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان) مورد بررسی قرار می‌دادند. در واقع مواردی که در سلسله‌های پیشدادیان و کیانیان مطرح شده است به نوعی با افسانه‌های کهن درآمیخته‌اند. در رابطه با اشکانیان نیز مطالب بسیار محدود هستند و این در حالیست که ساسانیان بسیار مورد بحث قرار گرفته‌اند.
به طور کلی این گونه به نظر می‌رسد که بیش‌تر تاریخ نویسان تا دو قرن پیش، از میان سلسله‌های حکومتی ایران باستان، فقط شناختی در رابطه با ساسانیان داشته‌اند و البته شاهان اشکانی را هم تا حدی می‌شناختند اما در رابطه با سلسله‌های هخامنشیان، ماد و ایلام چندان اطلاعی نداشتند. به همین منظور پادشاهان پرآوازه‌ای مانند داریوش و کورش هخامنشی را به درستی نمی‌شناختند به همین دلیل پرسه پلیس یا پارسه که پایتخت هخامنشیان بود را به جمشید نسبت می‌دادند و آن را تخت جمشید می‌‌نامیدند.
از طرف دیگر این مورخان، پایتخت کورش را به حضرت سلیمان نسبت می‌دادند و همچنین آرامگان موسس سلسله‌ی هخامنشیان را به عنوان مقبره‌ی مادر حضرت سلیمان در نظر می‌گرفتند. با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این درس را به شیوه‌ای جذاب بیاموزید.
آگاهی تاریخی متکی به پژوهش و کاوش های جدید
در ادامه‌ی مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ می‌خوانیم که طی دو قرن اخیر، علاقه و توجه به تاریخ باستانی ایران افزایش یافت و در طول این مدت، تعداد بسیاری از مورخان و باستان شناسان خارجی و ایرانی، در رابطه با دوران باستانی ایران به تحقیق پرداختند.
در دوران صفویه به تدریج اروپاییان علاقه پیدا کردند تا برای مسافرت و شناخت فرهنگ و تاریخ کشور ما به ایران سفر کنند. در آن زمان محققان اروپایی به دلیل مطالعه‌ی آثار هرودت و سایر مورخان رومی و یونانی باستانی، در رابطه با سلسله‌ها و شاهان ایرانی در آن دوره، اطلاعات جامعی داشتند.
همزمان با گسترش روابط اقتصادی و سیاسی اروپا و ایران در زمان قاجار، اروپاییان بیش‌تر به عنوان بازرگان، باستان شناس، سفیر، جهان گرد و … به ایران سفر می‌کردند و همواره بر شما بازدیدکنندگانی که تمایل داشتند آثار تاریخی مانند شوش، پاسارگاد و تخت جمشید را ببینند، افزوده می‌شد.
در زمان محمدشاه قاجار بود که افسری انگلیسی با نام سر هنری راولینسون موفق شد که خط میخی را بخواند و به این ترتیب سنگ نوشته‌ی داریوش هخامنشی در بیستون را ترجمه نمود. با توانایی ترجمه‌ی خط میخی به تدریج اروپاییان علاقه‌ی بیش‌تری برای حضور در فعالیت‌های باستان شناسی ایران نشان دادند و در نهایت نیز دولت فرانسه اقداماتی برای کسب اجازه‌ی حفاری و دریافت امتیاز انحصاری کاوش‌های باستانی در ایران اقدام نمود. به این ترتیب باستان شناسانی از فرانسه به ایران آمدند.
این روند تا سال ۱۳۰۶ ادامه یافت و در نهایت در این سال، کاوش‌های باستان شناسی از انحصار فرانسه خارج شد و برخی دیگر از باستان شناسان مانند هرتسفلد آلمانی و آرتور پوپ آمریکایی به توسعه‌ی باستان شناسی در ایران پرداختند. به این ترتیب با نسل جدیدی از باستان شناسان آموزش دیده در ایران رو‌به‌رو شدیم.
با آموزش ویدیویی مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید صفر تا صد تاریخ دهم را به شیوه‌ای آسان بیاموزید.
دستاوردهای کاوش ها و تحقیقات جدید
در ادامه‌ی بیان نکات مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ به بررسی دستاورد‌هایی می‌پردازیم که در نتیجه‌ی کاوش‌ها و تحقیقات جدید ایجاد شدند.
اطلاعات به دست آمده از کاوش‌های باستانی بسیار ارزشمند هستند زیرا به ما کمک کردند تا سلسله‌های پادشاهی مادی تا ساسانیان را بهتر بشناسیم و بتوانیم تا حدی واقعیت از افسانه را تشخیص دهیم. پژوهش‌های جدید همچنین نشان دادند که چند هزار سال قبل از مهاجرت آریاییان، افرادی که در فلات ایران ساکن بودند، کشاورزی می‌کردند و یکجا نشین بودند. این افراد تمدن نسبتا پیشرفته‌ای را بنا نهاده بودند.
در ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو به تدریس مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ به صورت جامع و کامل پرداخته‌ایم.
منابع تحقیق تاریخ ایران در دوران باستان
در اولین درس از کتاب تاریخ دهم خواندیم که منابع تحقیق تاریخ در دو دسته‌ی منابع دست اول (اصلی) و منابع دست دوم (فرعی) مورد بررسی قرار می‌گیرند. در ادامه‌ی مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ این منابع را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
منابع دست اول
منابع اصلی یا دست اول را می‌توانیم در دو دسته‌ی منابع نوشتاری و منابع غیر نوشتاری مورد بررسی قرار دهیم.
منابع غیرنوشتاری شامل تمامی آثار مادی و دست ساخته‌هایی می‌شوند که از ایرانیان باستان بر جای مانده‌اند. از این موارد می‌توانیم به اشیا، ظروف، ابزار و بقایای مختلفی مانند پل‌ها، کاخ‌ها، کاروانسراها، آتشکده‌ها و آب بند‌هایی اشاره کنیم که از ایران باستان به یادگار باقی مانده‌اند.
از این منابع می‌توانیم اطلاعات مختلف مهمی را در رابطه با وضعیت اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران باستان به دست آوریم و در واقع این اطلاعات می‌توانند بیانگر ابعاد مختلف فنون، دانش، خلاقیت‌ها و مهارت‌های ایران در آن عصر باشند.
منابع نوشتاری نیز از دیگر منابعی بودند که اطلاعات بسیار ارزشمندی را در اختیار باستان شناسان قرار دادند. اگرچه ایرانیان عصر باستان، مانند رومیان و یونانیان، در کتابت کتاب‌های تاریخی چندان موفق نبودند، اما شواهدی وجود دارد که بیان می‌دارند ثبت وقایع همچنان مورد توجه بوده است. البته این گونه به نظر می‌رسد که یکی از دلایل ضعف در تاریخ نگاری آن زمان، این بوده است که سنت شفاهی بسیار پسندیده‌تر و مقبول‌تر از سنت کتابت بوده است.
از مهم‌ترین منابع نوشتاری در دوره‌ی هخامنشیان می‌توانیم به سنگ نوشته‌ها و لوح‌های گلی اشاره کنیم. علاوه بر سنگ نوشته‌ها، بیش‌تر از ۳۰ هزار لوح گلی را می‌توانیم در لیست کشف شده در تخت جمشید وجود دارند که تا اکنون، در حدود ۴ تا ۵ هزار از این لوح‌ها ترجمه شده‌اند. به نظر می‌رسد که این لوح‌ها، حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی وضعیت اقتصادی و اجتماعی و همچنین تشکیلات اداری در دوره‌ی هخامنشیان هستند.
علاوه بر این تعداد بسیاری سنگ نوشته نیز از دوران ساسانیان باقی مانده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توانیم به سنگ نوشته‌ی شاپور یکم در کعبه‌ی زرتشت در نقش رستم اشاره کنیم. از جمله آثار دیگر نوشتاری، خدای نامه‌ها هستند که از مهم‌ترین آثار در دوره‌ی ساسانی به شمار می‌روند. این آثار تاریخ عمومی سرزمین و مردم ایران از آغاز بنیان‌گذاری تا اواخر حکومت ساسانی را روایت می‌کنند.
منابع دست دوم
در ادامه‌ی آموزش مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ به بررسی منابع دست دوم می‌رسیم. این منابع شامل انواع مختلفی از مقاله‌ها، کتاب‌ها، پایان نامه‌ها و طرح‌های پژوهشی هستند که در طول 2۰۰ سال اخیر توسط باستان شناسان، مورخان و زبان شناسان غیر ایرانی و ایرانی به نگارش درآمده‌اند.
آموزش آسان با ویدیوهای آی نو
درس مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ از جمله دروسی است که در آن نکات مهم بسیاری وجود دارد. برای این که بتوانید بر تمامی این نکات مسلط شوید، پیشنهاد می‌کنیم ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید. در این ویدیوها صفر تا صد مفاهیم درسی آموزشی داده شده‌اند. از مزایای ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
آموزش جامع
ارزان بودن اشتراک ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو به عنوان یکی از مهم‌ترین مزایای این فیلم‌های آموزشی در نظر گرفته می‌شود. با مشاهده‌ی این ویدیوها، دیگر نگران پرداخت هزینه‌های گزاف برای شرکت در کلاس‌ها و خرید پکیج‌های آموزشی گران قیمت نخواهید بود. در ضمن کیفیت بالای ضبط ویدیوها و همراهی اساتید حرفه‌ای نیز دلیل دیگری بر تمایز مدرسه مجازی آی نو خواهد بود.
آموزش بدون محدودیت
از جمله مهم‌ترین محدودیت‌هایی که ممکن است در راستای آموزش دروس با آن رو‌به‌رو شوید این است که در زمانی خاص باید در مکانی تعیین شده باشید. با ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو دیگر نگران این موضوع نخواهید بود و در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌توانید این فیلم‌های آموزشی را تماشا کنید.
در ضمن شما می‌توانید به هر تعداد باری که صلاح می‌دانید این ویدیوها را تماشا کنید. به این ترتیب امکان یادداشت خلاصه مطالعه و کاوش در گذشته های دور تاریخ ۱ در هنگام تماشای این ویدیوهای آموزشی برای شما وجود خواهد داشت.
