معادل سازی مدارک به چه معنا است؟
برای افرادی که در دانشگاه‌های خارج از کشور تحصیل کرده‌اند و قصد استفاده از مدرک آن را در کشور ایران دارند، معادل سازی مدرک بسیار اهمیت می‌یابد زیرا باید مدارکشان مورد تایید وزارت علوم و تحقیقات قرار گیرد. به این مرحله معادل سازی مدارک می‌گویند و در واقع هدف از معادل سازی مدرک، تطبیق و تعیین ارزش علمی مدرک صادر شده خواهد بود. شایان ذکر است که این تطابق بر اساس قوانین و معیارهای تحصیلی داخل کشور در چارچوب زیر صورت می‌گیرد:
- معادل سازی مدرک در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صورت می‌گیرد.
- معادل سازی مدرک برای رشته‌های غیر پزشکی توسط کمیسیون‌های تخصصی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام می‌شود.
- فقط رشته‌های تخصصی مانند علوم فنی و مهندسی و رشته‌های علوم پزشکی مانند داروسازی و دندانپزشکی نیاز به معادل سازی مدرک دارند.
شرایط معادل سازی مدرک در وزارت علوم و تحقیقات چیست؟
بر اساس قوانین کشور، تعیین و تطبیق ارزش علمی مدارک تحصیلی که از دانشگاه‌های خارج صادر شده است، باید شرایطی داشته باشد تا به تایید برسد. از جمله شرایط معادل سازی مدرک در وزارت علوم و تحقیقات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدارک تحصیلی که از دانشگاه‌های غیر حضوری خارج از کشور (مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد) صادر شده است، قابل ارزشیابی نیست.
- مدارک تحصیلی باید از دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم و تحقیقات باشد، در غیر این صورت مدرک، معادل سازی نخواهد شد.
- مدارک تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری که از دانشگاه‌های سطح پایین صادر شده باشد، معادل سازی نخواهند شد.
- معادل سازی مدارک تحصیلی در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا انجام می‌گیرد.
- مدارک تحصیلی مربوط به رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی، که از موسسات معتبر خارجی در مقطع کاردانی و مقطع کارشناسی صادر شده باشد، ارزشیابی می‌شود. مدرک دکتری در این رشته‌ها قابل ارزشیابی نمی‌باشد.
- مدرک تحصیلی صادر شده در دوره‌های حضوری برای همه‌ی مقاطع قابل بررسی است، اما دوره‌های غیر حضوری فقط در مقطع دکتری مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
مدت اقامت در کشور محل تحصیل باید طبق قوانین مربوط باشد. مدت اقامت هر مقطع تحصیلی را در جدول زیر مشاهده می‌نمایید:
| دوره تحصیلی | طول دوره تحصیلی | حداقل مدت اقامت مجاز برای تحصیلات حضوری | حداقل مدت اقامت مجاز برای تحصیلات نیمه‌حضوری |
| دکتری | 36 – 48 ماه | 24 ماه | 14 ماه |
| کارشناسی‌ارشد پنج ساله | 60 ماه | 36 ماه | ـــــ |
| کارشناسی‌ارشد دوساله | 24 ماه | 12 ماه | ـــــ |
| کارشناسی‌ارشد یکساله | 12 ماه | 9 ماه | ـــــ |
| کارشناسی چهارساله | 48 ماه | 30 ماه | ـــــ |
| کارشناسی سه ساله | 36 ماه | 23 ماه | ـــــ |
| کاردانی | 24 ماه | 16 ماه | ـــــ |
شرایط معادل سازی مدارک تحصیلی برای مهاجرت چیست؟
شرایط معادل سازی مدرک در ایران و سایر کشورها متفاوت است. معادل سازی مدرک بسته به تمایل متقاضی به مهاجرت یا تحصیل در هر کشوری، فرق دارد. اما به طور کلی نحوه‌ی انجام معادل سازی مدرک در اکثر کشورها مشابه است. برای این کار متقاضیان باید از تمام مدارک تحصیلی، مدارک تخصصی و ریز نمرات خود کپی بگیرند و آن‌ها را به زبان کشور مقصد مورد نظر ترجمه نمایند. همان‌طور که اعتبار مدرک دانشگاه آزاد، سراسری، پیام نور، غیرانتفاعی، پرددیس خودگردان و .. مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، اعتبار مدرک در معادل سازی بسیار اهمیت خواهد داشت.
برخی متقاضیان بعد از ورود به کشور مقصد، در اولین گام، برای معادل سازی مدرک تحصیلی اقدام می‌کنند! برای انجام این کار، مراکز و سایت‌های معتبر و مشخص شده‌ای در هر کشور وجود دارد. متقاضیان با مراجعه به این مراکز و پرداخت هزینه‌ی مورد نظر از طریق کردیت کارت، معادل سازی مدرک را انجام می‌دهند. هزینه‌ی معادل سازی مدارک در هر مقطع تحصیلی و در کشورها و شهرهای مختلف، متفاوت است.
معادل‌سازی مدرک برای استخدام چه مراحلی دارد؟
به طور کلی می‌توان مراحل معادل سازی مدرک را به صورت زیر مورد بررسی قرار داد:
- تشکیل پرونده برای معادل سازی مدرک تحصیلی در وزارت علوم به صورت اینترنتی شده است و دیگر نیازی نیست متقاضی به صورت حضوری مراجعه کند.
- دانشجویان اخراجی یا انصرافی برای اخذ مدرک خود باید به دانشگاه محل تحصیلشان مراجعه کنند و از شورای آموزشی دانشگاه درخواست معادل سازی مدرک دهند. شورای آموزشی پس از بررسی درخواست، معادل سازی را انجام می‌دهد.
- معادل سازی مدرک برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند، بر اساس قوانین دانشگاه و کشور مقصد است. این دانشجویان باید با قوانین مربوط به مدارک آموزشی کشور و دانشگاه مقصد آشنا باشند، تا معادل سازی مدرک تحصیلی خود را به درستی انجام دهند.
- دانشجویان برای معادل سازی مدرکی که از خارج از کشور گرفته‌اند، باید به وزارت علوم مراجعه کنند تا مدرک معادل سازی شده‌ی خود را دریافت نمایند.
در وزارت علوم شورایی متشکل از چند کارشناس مختلف تشکیل شده است که درخواست های معادل سازی مدرک بررسی می‌شوند و در صورت تایید، معادل سازی مدرک انجام خواهد شد.
مراحل معادل سازی به شرح زیر می‌باشد:
- ارائه‌ی درخواست ترجمه‌ی مدارک به وزارت علوم یا وزارت بهداشت
- بررسی معتبر بودن مدارک ارائه شده توسط کمیسیون ارزشیابی
- تحویل به کارشناسان
- دریافت سوابق تحصیلی از بایگانی
- بررسی درخواست توسط کارشناس
- مراجعه به اداره کل امور دانشجویان جهت دریافت مهر ترجمه در صورت کامل بودن مدارک (در صورت وجود نقص در مدارک با مراجعه به سازمان سنجش یا دانشگاه باید نواقص را رفع نمود)
برای ارائه‌ی درخواست معادل سازی مدرک به وزارت علوم لازم است تا به سامانه جامع امور دانشجویی (سجاد) مراجعه نمایید.
