انتخاب رشته حقوق
رشته حقوق یکی از رشته‌های پر طرفدار گروه انسانی است و بسیاری از دانش‌آموزان گروه انسانی، تمایل به تحصیل در این رشته را دارند. در این مقاله سعی کرده‌ایم در ابتدا شما را با رشته حقوق، مزایا و معایب آن آشنا کنیم و در نهایت یک راهنمای انتخاب رشته حقوق کامل را در اختیار شما بگذاریم تا بتوانید به راحتی رشته و دانشگاه مورد نظر خود را انتخاب کنید.
معرفی رشتهی حقوق
کلمه‌ی حقوق، حالت جمع کلمه‌ی «حق» است. هر انسانی از بدو تولد، دارای یکسری از حقوق است و همچنین افراد در ارتباط با هم نیز دارای حقوقی هستند و لازم است حق هر فرد رعایت شود. برای گرفتن حق و جلوگیری از سوء استفاده‌ی گروهی از افراد در جامعه، به مطالعه‌ی رشته حقوق می‌پردازند تا بتوانند روابط و مشکلات میان افراد را برطرف یا از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری کنند.
دامنه‌ی فعالیت فارغ‌التحصیلان رشته حقوق بسیار زیاد است و این افراد می‌توانند در فضاهای مختلفی وارد کار شوند. افرادی که قصد دارند در زمینه‌ی وکالت وارد شوند، بعد از اتمام دوره‌ی کارشناسی خود می‌توانند در آزمون وکالت (آزمون وکلای دادگستری و قوه قضاییه) شرکت کنند و در صورت قبولی و گذراندن دوره‌ی کارآموزی، اقدام به وکالت کنند. در ادامه برای شناخت بیشتر این رشته نگاهی به وظایف حقوقدان‌ها می‌اندازیم:
- تحقیق و بررسی مواد قانونی
- تحقیق پیرامون مکاتب مختلف علم حقوق
- ارائه‌ی مشاوره حقوقی به افراد
- تهیه و نگارش پیش نویس، قرارداد، نامه‌های اداری و حقوقی
- جمع‌آوری، نگهداری و بررسی مستندات مربط با پرونده
- اجرای وکالت
- ثبت، تغییر و انحلال شرکت‌ها
- تحریر دعاوی
- تحریر ادله
افرادی که قصد انتخاب رشته حقوق را دارند باید شرایط، ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری خود را در نظر بگیرند و در صورتی که علاوه بر علاقه، این رشته با خصوصیات فردی آنها هماهنگ و سازگار است، آن را انتخاب کنند. به این منظور می‌توانید از مشاوران تحصیلی کمک بگیرید یا با افرادی که در رشته حقوق تحصیل کرده‌اند، صحبت نمایید.
توانایی لازم برای ورود و تحصیل در رشتهی حقوق
برای آنکه علاقه‌مندان به رشته حقوق، درک و شناخت بهتری نسبت به این رشته را به دست آورند، در ادامه توانایی‌های مورد نیاز برای ورود به این رشته بیان شده است:
- فن بیان قوی
- توانایی انتقال مطلب به دیگران
- توانایی استدلال و حل مسئله
- جسور و شجاع بودن
- توانایی دفاع از حق
- قانع بودن
- مسئولیت پذیری بالا
- آشنایی با علوم روانشناسی، جامعه شناسی و فلسفه
- توانایی در کنترل احساسات و اخذ تصمیم منطقی در شرایط احساسی مانند خشم
- مهارت نگارش قوی
بازار کار رشتهی حقوق
فارغ‌التحصیلان رشته حقوق می‌توانند در قسمت‌های مختلفی مشغول به کار شوند. برای انجام وکالت و شروع فعالیت به صورت وکیل دادگستری، داوطلبان بعد از فارغ التحصیلی باید در آزمون وکالت شرکت کنند و بعد از اخذ پروانه وکالت، کار خود را آغاز کنند. علاوه بر فعالیت به صورت وکیل، افراد درس خوانده در رشته حقوق می‌توانند در حوزه‌های زیر مشغول به کار شوند:
- مشاور حقوقی در بانک‌ها، شهرداری و شرکت‌ها
- بازپرسی
- دادیاری
- تحریر ادله
- امور ورشکستگی و سرپرستی محجورین فنی و حقوقی
- اجرای احکام
- ادارات ثبت اسناد و املاک
- دفاتر اسناد رسمی
- و …
زمان و نحوه انتخاب رشتهی حقوق
برای آنکه بخواهید در رشته حقوق درس بخوانید، باید دیپلم انسانی خود را گرفته باشید و در زمان انتخاب رشته حقوق، جهت انتخاب رشته اقدامات لازم را انجام دهید. در حال حاضر، به دو صورت با کنکور و بدون کنکور می‌توان در رشته حقوق اقدام به تحصیل کرد. البته برای پذیرش در دانشگاه‌های برتر، لازم است در کنکور شرکت کنید و رتبه بالایی هم به دست آورید.
زمان انتخاب رشته حقوق مانند دیگر رشته‌ها است و بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور در مرداد ماه، شما می‌توانید جهت انتخاب رشته اقدام کنید. نحوه انتخاب رشته حقوق نیز مانند دیگر رشته‌ها است و لازم است براساس دفترچه منتشر شده توسط سازمان سنجش، لیست دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته حقوق را تهیه کنید و محل‌هایی که امکان تحصیل برای شما فراهم است را انتخاب نمایید. در نهایت لازم است تا انتخاب‌های خود را اولویت‌بندی کرده و در فرم مربوطه جایگذاری کنید.
برای تحصیل در رشته حقوق در دانشگاه‌های پذیرنده حقوق بدون کنکور هم لازم است در زمان انتشار دفترچه، لیست رشته های بدون کنکور سراسری را مورد بررسی قرار دهید و کد رشته محل‌های مورد نظر خود را انتخاب کنید. به طور معمول، امکان تحصیل در دانشگاه‌های برتر بدون کنکور امکان‌پذیر نیست.
ظرفیت پذیرش رشتهی حقوق
همان طور که ذکر شد برای قبولی در رشته حقوق باید رتبه بالایی را به دست آورید و این امر به معنای محدود بودن ظرفیت پذیرش رشته حقوق است. ظرفیت رشته حقوق برای هر دانشگاه متفاوت است و به شرایط دانشگاه بستگی دارد. ظرفیت پذیرش رشته حقوق در دوره‌های روزانه محدودتر از دوره‌های شبانه، غیرانتفاعی و پیام نور است. البته دانشگاه آزاد هم به طور جداگانه در این رشته دانشجو می‌پذیرد و ظرفیت مورد پذیرش خود را تعیین می‌کند.
طبق ظرفیت اعلام شده در سال‌های گذشته، ظرفیت رشته حقوق در دوره‌های روزانه و شبانه در دانشگاه‌های مختلف از ۱ تا ۶۰ نفر متفاوت است. در جدول زیر حدود ظرفیت پذیرش رشته حقوق در برخی از دانشگاه های پذیرنده رشته حقوق آمده است. این ظرفیت براساس پذیرش سال‌های گذشته بوده و ممکن است در سال جدید با تغییراتی همراه شود.
| نوع دوره | نام دانشگاه | ظرفیت |
| روزانه | دانشگاه آیت الله بروجردی – بروجرد | 60 |
| نوبت دوم | دانشگاه آیت الله بروجردی – بروجرد | 20 |
| روزانه | دانشگاه اراک | 35 |
| روزانه | دانشگاه اصفهان | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه اصفهان | 30 |
| روزانه | دانشگاه الزهرا (س) – تهران (ویژه خواهران) | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه الزهرا (س) – تهران (ویژه خواهران) | 20 |
| روزانه | دانشگاه ایلام | 35 |
| نوبت دوم | دانشگاه ایلام | 5 |
| روزانه | دانشگاه بجنورد | 50 |
| روزانه | دانشگاه بوعلی سینا – همدان | 60 |
| روزانه | دانشگاه بیرجند | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه بیرجند | 15 |
| روزانه | دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین | 30 |
| روزانه | دانشگاه تبریز | 24 |
| نوبت دوم | دانشگاه تبریز | 16 |
| روزانه | دانشگاه تهران | 70 |
| روزانه | دانشگاه تهران (محل تحصیل پردیس فارابی قم) | 50 |
| روزانه | دانشگاه حکیم سبزواری – سبزوار | 35 |
| نوبت دوم | دانشگاه حکیم سبزواری – سبزوار | 10 |
| روزانه | دانشگاه خوارزمی – تهران | 20 |
| روزانه | دانشگاه دامغان | 45 |
| نوبت دوم | دانشگاه دامغان | 45 |
| روزانه | دانشگاه رازی – کرمانشاه | 70 |
| روزانه | دانشگاه زابل | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه زابل | 40 |
| روزانه | دانشگاه زنجان | 35 |
| روزانه | دانشگاه سمنان | 20 |
| نوبت دوم | دانشگاه سمنان | 10 |
| روزانه | دانشگاه شاهد – تهران | 60 |
| روزانه | دانشگاه شهرکرد | 35 |
| نوبت دوم | دانشگاه شهرکرد | 5 |
| روزانه | دانشگاه شهید بهشتی – تهران | 110 |
| روزانه | دانشگاه شهید چمران – اهواز | 40 |
| روزانه | دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز | 40 |
| روزانه | دانشگاه شیراز | 90 |
| روزانه | دانشگاه علامه طباطبایی – تهران | 30 |
| نوبت دوم | دانشگاه علامه طباطبایی – تهران | 20 |
| روزانه | دانشگاه فردوسی مشهد | 50 |
| نوبت دوم | دانشگاه فردوسی مشهد | 20 |
| روزانه | دانشگاه قم | 50 |
| روزانه | دانشگاه گلستان – گرگان | 30 |
| نوبت دوم | دانشگاه گلستان – گرگان | 10 |
| روزانه | دانشگاه گیلان – رشت | 35 |
| نوبت دوم | دانشگاه گیلان – رشت | 35 |
| روزانه | دانشگاه لرستان – خرم آباد | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه لرستان – خرم آباد | 10 |
| روزانه | دانشگاه مازندران – بابلسر | 30 |
| نوبت دوم | دانشگاه مازندران – بابلسر | 30 |
| روزانه | دانشگاه محقق اردبیلی – اردبیل | 50 |
| نوبت دوم | دانشگاه محقق اردبیلی – اردبیل | 50 |
| روزانه | دانشگاه مراغه | 45 |
| نوبت دوم | دانشگاه مراغه | 15 |
| روزانه | دانشگاه ملایر | 60 |
| نوبت دوم | دانشگاه ملایر | 40 |
| روزانه | دانشگاه میبد | 30 |
| نوبت دوم | دانشگاه میبد | 30 |
| روزانه | دانشگاه هرمزگان – بندرعباس | 30 |
| نوبت دوم | دانشگاه هرمزگان – بندرعباس | 6 |
| روزانه | دانشگاه کاشان | 22 |
| نوبت دوم | دانشگاه کاشان | 8 |
| روزانه | دانشگاه کردستان – سنندج | 35 |
| نوبت دوم | دانشگاه کردستان – سنندج | 35 |
| روزانه | دانشگاه یزد | 70 |
| نوبت دوم | دانشگاه یزد (محل تحصیل شهرستان مهریز) | 40 |
| نوبت دوم | دانشگاه یزد (محل تحصیل شهرستان مهریز) | 40 |
| روزانه | دانشگاه تبریز | 2 |
| روزانه | دانشگاه رازی – کرمانشاه | 2 |
| روزانه | دانشگاه زابل | 2 |
| روزانه | دانشگاه سمنان | 1 |
| روزانه | دانشگاه شهید چمران – اهواز | 4 |
| روزانه | دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز | 2 |
| روزانه | دانشگاه شیراز | 2 |
| روزانه | دانشگاه گلستان – گرگان | 2 |
| روزانه | دانشگاه لرستان – خرم آباد | 2 |
| روزانه | دانشگاه مراغه | 2 |
| روزانه | دانشگاه هرمزگان – بندرعباس | 2 |
| روزانه | دانشگاه کردستان – سنندج | 3 |
| غیر انتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی امام رضا(ع) – مشهد | 60 |
| غیر انتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی عدالت | 60 |
| غیر انتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی علم و فرهنگ – تهران | 60 |
| غیر انتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی مفید – قم | 45 |
| غیر انتفاعی | دانشکده غیرانتفاعی رفاه – تهران (ویژه خواهران) | 60 |
| غیر انتفاعی | موسسه غیرانتفاعی ارشاد – دماوند (محل تحصیل واحد دماوند) | 60 |
| غیر انتفاعی | موسسه غیرانتفاعی شاندیز – مشهد | 60 |
| غیر انتفاعی | موسسه غیرانتفاعی صدرالمتالهین – تهران (ویژه برادران) | 60 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی – مرکز تبریز | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی – مرکز ارومیه | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان اردبیل – مرکز اردبیل | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان اصفهان – مرکز اصفهان | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان البرز – مرکز کرج | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان البرز – واحد ماهدشت | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان البرز – واحد هشتگرد | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – تهران جنوب | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – مرکز پاکدشت | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – مرکز پرند | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – مرکز حسن آباد | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – مرکز دماوند | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – مرکز ورامین | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد اسلامشهر | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد بهارستان رباط کریم | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد پیشوا | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد ری | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد شهر جدید پردیس | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد شهریار | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد لواسانات | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان تهران – واحد ملارد | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان خوزستان – مرکز اهواز | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان فارس – مرکز شیراز | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان قزوین – مرکز قزوین | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان قم – مرکز قم | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان مازندران – مرکز ساری | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان همدان – مرکز همدان | 10 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان کرمان – مرکز کرمان | 50 |
| پیام نور | دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه – مرکز کرمانشاه | 50 |
لیست کامل و دقیق دانشگاه های پذیرنده رشته حقوق را باید در دفترچه انتخاب رشته منتشر شده توسط سازمان سنجش برای هر سال مشاهده کنید. در جدول بالا دانشگاه های پذیرنده رشته حقوق در دوره‌های روزانه، شبانه (نوبت دوم)، غیرانتفاعی و پیام نور آمده است. این لیست ممکن است در سال جدید با تغییراتی همراه شود. لیست دانشگاه های ارائه دهنده رشته حقوق بدون کنکور هم متفاوت است و لازم است از دفترچه انتخاب رشته حقوق بدون کنکور آنها را بررسی و مشاهده کنید.
شهریه تحصیل در رشتهی حقوق
یکی از مواردی که برای داوطلبان رشته حقوق اهمیت دارد، میزان هزینه رشته حقوق است و لازم است قبل از انتخاب رشته حقوق به این موضوع توجه کنید و در صورت امکان پرداخت و دارا بودن شرایط لازم، جهت ثبت‌نام اقدام کنید. میزان شهریه رشته حقوق براساس دانشگاه و دوره متفاوت است. تحصیل در دوره‌های روزانه، رایگان است و نیازی به پرداخت شهریه نیست اما برای تحصیل در سایر دوره‌ها، نیاز به پرداخت شهریه می‌باشد. میزان هزینه رشته حقوق هر نیمسال توسط دانشگاه اعلام می‌شود و برای نیمسال اول این مبلغ در دفترچه راهنمای انتخاب رشته آمده است.
هزینه تحصیل در رشته حقوق در دانشگاه آزاد برای سال ۱۴۰۲، حدود ۳ میلیون تومان، در دانشگاه غیر انتفاعی و پیام نور حدود ۲.۵ میلیون تومان و در دوره‌ی شبانه حدود ۳ میلیون تومان است. توجه داشته باشید که مبلغ‌های بیان شده به صورت حدودی و برای ۱۸ واحد درسی است. مبلغ دقیق شهریه به تعداد واحد انتخابی و هزینه‌ی اعلام شده در هر نیمسال بستگی دارد.
جزئیات تحصیل در کارشناسی حقوق
بعد از انتخاب رشته حقوق و در صورت قبولی در آن، شما باید جهت ثبت‌نام اقدام کنید. بعد از ثبت‌نام، تحصیل شما در این رشته، آغاز می‌شود. دانشجویان رشته حقوق برای فارغ التحصیلی باید تمامی تعداد واحدهای درسی رشته حقوق که توسط دانشگاه تعیین شده است، بخوانند و نمره‌ی قبولی را به دست آورند. دروس این رشته به درس‌های عمومی، پایه، اختیاری و تخصصی تقسیم می‌شوند. به طور کلی تعداد واحدهای درسی رشته حقوق برابر ۱۳۵ واحد در مقطع کارشناسی است و برای گذراندن آن، به طور متوسط ۸ ترم معادل ۴ سال، در نظر گرفته شده است.
زمان فارغ التحصیلی در رشته حقوق برای دانشجویان بین ۳.۵ سال تا ۵ سال در نظر گرفته شده و این زمان می‌تواند برای هر فرد براساس واحدهای برداشته شده و تعداد واحدهای قبول شده در هر نیمسال، متفاوت باشد. برای مشاهده‌ی جزئیات واحدهای درسی رشته حقوق می‌توانید نگاهی به چارت درسی دانشگاه مورد نظر خود بیندازید.
