آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان، نکات و روش‌ ها

بهترین روش آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان

آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که والدین باید به آن توجه داشته باشند.‌ یکی از مواردی که بسیاری از والدین با آن درگیر هستند، فراموش کردن و جا گذاشتن وسایل شخصی فرزندشان می‌باشد که می‌تواند مشکلاتی را برای کودک و والدین او ایجاد کند. برای بسیاری از والدین پیش آمده است که فرزندشان به مدرسه رفته و وقتی به منزل برگشته است کتاب، مداد یا یک وسیله خود را گم کرده و از اینکه وسیله خود را کجا جا گذاشته است، اظهار بی‌اطلاعی می‌کند.

این موضوع می‌تواند علاوه بر اینکه هزینه‌های اضافی را به خانواده تحمیل کند، بی‌توجهی و بی‌نظمی در کودک را نیز نشان دهد. بنابراین لازم است که والدین بحث آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را جدی بگیرند و در صورت لزوم با یک مشاور با تجربه نیز مشورت کنند.

موضوع گم کردن وسایل شخصی در کودکان می‌تواند ریشه‌های مختلفی داشته باشد که والدین می‌توانند با کمی توجه به رفتار کودک به علل این موضوع پی ببرند. در بعضی مواقع کودک به دلیل حواس پرتی وسایل شخصی خود را گم می‌کند. گاهاً بی‌نظمی می‌تواند عامل این موضوع باشد.

به صورت کلی کودکان عمداً این کار را انجام نمی‌دهند و بنابراین به شما توصیه می‌کنیم به جای برخوردهای تند با کودک علت بروز این رفتارها را ریشه‌یابی کنید و سعی کنید با صحبت کردن با فرزندتان به او کمک کنید تا درک بهتری از رفتار خود پیدا کند. به این شکل می‌توانید اولین قدم‌ها درباره آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را درست و محکم بردارید.

معرفی وسایل شخصی به کودک

در موضوع گم کردن وسایل شخصی در کودکان در قدم اول باید به کودک خود وسایل شخصی را آموزش دهید. کودک باید بداند که وسایل شخصی او شامل چه مواردی می‌شود و او باید بعد از بازی یا رفتن به مهد کودک یا مدرسه کدام وسیله‌ها را بردارد و به نوعی حواسش را جمع کند تا آنها را جا نگذارد و یا گم نکند. به این شکل آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان با ساده‌ترین چیزها آغاز می‌شود.

والدین باید به کودکشان بگویند که وسایل شخصی او شامل اسباب بازی‌ها، لگو، عروسک و تمام وسایلی می‌شود که کودک با آنها بازی می‌کند. لوازم نقاشی مانند دفتر نقاشی، مداد رنگی، آبرنگ یا هر چیزی که برای کودک تهیه شده است جزو لوازم شخصی او محسوب می‌شود.

حوله، مسواک، لیوان و هر چیزی که کودک در منزل، مهد کودک یا مدرسه به عنوان وسایل بهداشتی از آن استفاده می‌کند جزو لوازم شخصی کودک می‌باشد و لازم است که کودک بعد از اتمام کار خود با این لوازم آن‌ها را سرجایش بگذارد.

به صورت کلی لوازم التحریر و هر چیزی که کودک از منزل با خود به مدرسه می‌برد به عنوان لوازم شخصی او به شما خواهد رفت و باید در حفظ و نگهداری از لوازمش مسئولیت پذیر باشد.

به این شکل کودک می‌تواند درکی از لوازم خود داشته باشد و والدین باید به کودکشان بگویند که باید در نگهداری از لوازم شخصی‌اش تلاش کند. آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان می‌تواند با معرفی این لوازم به کودک و یادآوری اینکه کودک چه چیزی را با خود به مدرسه برده است، آغاز شود.

علل فراموشکاری در کودکان

وقتی شما به دنبال آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان هستید، در قدم اول باید به علت اصلی و ریشه این موضوع بپردازید که چرا کودک در نگهداری از وسایل شخصی خود عملکرد خوبی ندارد. به طور معمول ممکن است وقتی از کودکتان می‌پرسید که چرا وسایلش را گم کرده یا آخرین بار آن را کجا گذاشته است، اظهار بی‌اطلاعی می‌کند.

در واقع او فراموش کرده که آخرین بار از وسیله‌اش در کجا استفاده کرده یا فراموش کرده که وسیله خود را بعد از اتمام کار، بردارد و در سر جایش بگذارد. بنابراین می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین علل گم کردن و جا گذاشتن وسایل در کودکان فراموش کاری است.

اما اینکه چرا کودکان دچار فراموشی می‌شوند موضوعی است که علل آن می‌تواند برای هر کودک با کودک دیگر متفاوت باشد و نیاز به پیگیری و بررسی دقیق دارد. اما به صورت کلی به بعضی از این موارد اشاره کرده‌ایم که برای بیشتر کودکان به صورت یک علت تکرار شونده مشاهده می‌شود و می‌تواند در آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان به عنوان یک راهکار ساده و کاربردی به شمار آید.

یکی از مهمترین علل این اتفاق این است که ذهن کودکان بسیار شلوغ است و به همین دلیل در اطراف کودک اسباب بازی و لوازم زیادی پراکنده می‌شود. اگر شما به کودکان در حال بازی نگاه کنید، مشاهده خواهید کرد که دور و برشان پر از وسایل مختلف می‌باشد و همین موضوع می‌تواند یکی از علل فراموشی باشد. زیرا وقتی تعداد وسایل زیاد باشد فراموش کردن تعدادی از آنها اتفاقی دور از تصور نیست. بنابراین شاید بهتر باشد که برای کودکی که مدام وسایلش را گم می‌کند تعداد محدودی وسیله تهیه کنید تا راحت‌تر بتواند از آن‌ها نگهداری کند. به این شکل شما می‌توانید در آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان یک گام بردارید.

مورد بعدی که درباره علل فراموشی در کودکان باید به آن اشاره کرد این است که بعضی از کودکان در برنامه‌ریزی ضعیف هستند که این موضوع می‌تواند خودش را در هنگام بازی، انجام تکالیف مدرسه و وظایف شخصی نشان دهد. در اینجا نقش والدین برای آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان پررنگ‌تر می‌شود. زیرا والدین باید قدم به قدم در کنار فرزندشان قرار بگیرند و به او یاد بدهند که چگونه برنامه‌ریزی مناسبی برای جمع آوری وسایل شخصی و انجام تکالیف مدرسه خود داشته باشد.

حواس پرتی در کودکان

یکی دیگر از مواردی که منجر به گم کردن یا جا گذاشتن وسایل شخصی در کودکان می‌شود، حواس پرتی است. یکی از علل این اتفاق این است که، کودکان خیلی سریع ذهنشان از یک موضوع به موضوع دیگر می‌رود و البته بزرگترها نیز می‌توانند درکی از این اتفاق داشته باشند. زیرا این موضوع برای بزرگترها نیز امری نسبتاً رایج به شمار می‌رود.

اما با توجه به رشد مغز در سنین بالاتر، والدین و افراد بزرگتر یاد گرفته‌اند که چطور این موضوع را کنترل کرده و به این شکل از حواس پرتی خود بکاهند. اما کودکان هنوز به کسب این مهارت نائل نشده‌اند و لازم است که والدین آموزش‌های لازم را در این زمینه به کودکان داشته باشند و به این شکل در هنگام آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان روش‌های کنترل ذهن و جلوگیری از حواس پرتی را هم به آنها آموزش دهند.

استرس و ابتلا به برخی از اختلالات عصبی – رشدی

شاید اینطور به نظر بیاید که آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان کار راحتی است و اینکه کودکان وسایل خود را گم می‌کنند، صرفاً از روی بی‌توجهی و بی‌مسئولیتی آنها است، اما در واقعیت اینطور نیست و گاهی اوقات کودکان به دلیل پرش ذهن یا عدم تمرکز و حواس پرتی وسایل خود را گم می‌کنند. یکی از مشکلاتی که بسیاری از کودکان امروزه با آن درگیر هستند، بیش فعالی (ADHA) یا کمبود توجه و تمرکز است که باعث بروز رفتارهای مختلفی در کودکان می‌شود که پایه و اساس همه آن‌ها در بی‌توجهی و مشکل در تمرکز می‌باشد.

امروزه اکثر والدین با موضوع بیش فعالی آشنا هستند، اما نمی‌توان هر فراموش‌کاری یا عدم تمرکز را به بیش فعالی نسبت داد. همچنین کودکانی که دارای مشکلات اوتیسم، سندرم داون، سندرم رت و اختلال‌های رشد زبان هستند نیز با مشکل حافظه درگیر می‌باشند.

بنابراین اگر در کودکتان رفتارهایی مشاهده کردید که ناشی از حواس پرتی یا عدم تمرکز بود بهتر است ابتدا با یک روانشناس صحبت کنید تا تشخیص درستی درباره ریشه رفتار کودک داشته باشید. سپس می‌توانید متناسب با بررسی‌های صورت گرفته، آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را در برنامه کار خود قرار دهید.

حافظه فعال هم در کودکان و هم در بزرگسالان وظیفه گرفتن یک تصمیم را دارد، اما در افراد دارای مشکل عدم تمرکز، فعالیت این بخش از حافظه با اختلال همراه است. در واقع حافظه فعال، ظرفیت محدودی دارد و هر فرد می‌تواند چند تکه اطلاعات را در حافظه فعال نگهداری کند. کودکانی که درگیر مشکل عدم تمرکز یا بیش فعالی هستند، حافظه فعال قوی ندارند و همین چند ثانیه برای آنها بسیار کوتاه‌تر می‌باشد.

بنابراین اغلب، کارهای خود را کامل انجام نمی‌دهند و گم کردن وسایل یا جا گذاشتن آنها به عنوان یک رفتار تکرار شونده در این کودکان مشاهده می‌شود. به همین دلیل آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکانی که عدم تمرکز یا بیش فعالی برای آنها تشخیص داده شده است، نیاز به تلاش بیشتری دارد و بهتر است زیر نظر یک متخصص روانشناس این کار را انجام دهید تا آسیبی متوجه فرزند شما نشود.

استرس هم می‌تواند تا حد زیادی منجر به عدم تمرکز و در نتیجه گم کردن یا جا گذاشتن وسایل شخصی در کودکان و حتی بزرگسالان شود. گاهی اوقات کودکان اضطراب و استرس زیادی را تحمل می‌کنند و به همین دلیل می‌خواهند سریع از آن فضا دور شوند. این اتفاق می‌تواند در مدرسه، مهدکودک یا حتی اتاق کودک رخ بدهد و به همین دلیل کودک سعی می‌کند با سرعت زیاد از آن مکان دور شود.

به این شکل، جا گذاشتن وسایل شخصی اتفاقی است که به احتمال زیاد رخ خواهد داد. در این مواقع والدین باید دقت عمل بیشتری به خرج دهند و با صحبت کردن با کودک منبع اضطراب و استرس او را شناسایی و برطرف کنند. به این شکل می‌توانند آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را بهتر و اصولی‌تر پیش ببرند.

حمایت بیش از حد والدین

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند منجر به گم کردن وسایل شخصی در کودکان شود، حمایت بیش از حد والدین از کودک است. گاها مشاهده می‌شود که کودک هیچگونه مشکلی ندارد، اما مدام وسایل شخصی خود را گم می‌کند و در قبال رفتار خود مسئولیت پذیر نیست. وقتی صحبت از آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان می‌شود آموزش جایگاه بسیار ویژه‌ای دارد، اما در کنار آن باید مسئولیت پذیری کودکان نیز بررسی شود.

بعضی از کودکان به محض آنکه به والدین خود اطلاع دهند یکی از وسایل خود را گم کرده‌اند، بدون اینکه سوالی در مورد علت این موضوع از آنها مطرح شود، وسیله‌ای بهتر جایگزین آن خواهد شد. این موضوع می‌تواند بی‌مسئولیتی را در کودک نهادینه کند. اما والدین باید به این موضوع توجه کنند که بیش از حد مورد حمایت قرار گرفتن کودک می‌تواند در آینده برای او مشکلات زیادی را ایجاد کند.

والدین همیشه نیستند تا بتوانند حمایت بی قید و شرط خود را نسبت به کودکشان داشته باشند و وقتی کودک بزرگ شود و مسئولیت‌های بیشتری بر عهده‌اش قرار بگیرد، نمی‌تواند به خوبی به وظایف خود عمل کرده و در نتیجه سرخورده می‌شود. بنابراین لازم است تا والدین از راهنمای آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان استفاده کنند و با علم و آگاهی از کودکی به فرزندشان مسئولیت پذیری را آموزش دهند.

آموزش عملی منظم بودن

یکی دیگر از مواردی که در آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان تاثیر بسیار زیادی دارد، آموزش عملی منظم بودن به کودکان است. والدین باید سعی کنند برنامه‌های مشخصی را برای زندگی روزمره فرزندشان در نظر بگیرند. این کار باعث می‌شود کودک به صورت ناخودآگاه با مفهوم نظم در زندگی آشنا شود و یاد بگیرد که باید از وسایل خود به خوبی مراقبت کند و برای انجام کارهای خود از وسایل مناسب استفاده کند. البته فراموش نکنید که توان کودک را حتماً در نظر بگیرید و هرگز بیش از توان کودک وظیفه و مسئولیتی برایش تعیین نکنید.

وضع قوانین مشخص در منزل

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند در آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان تاثیر زیادی داشته باشد، وضع قوانین و مقررات در منزل است. والدین باید متناسب با شرایط منزل و روحیه کودک، قوانینی ساده و قابل درک مانند قانون مدت زمان تماشای تلویزیون برای کودکان تعیین کنند. برای مثال قانون جمع کردن وسایل بازی بعد از اتمام بازی می‌تواند برای کودکان بسیار مفید باشد. به این شکل کودک یاد می‌گیرد که هر وسیله‌ای را در جای خودش بگذارد.

در نظر گرفتن جریمه برای گم کردن وسایل شخصی

یکی دیگر از روش‌هایی که می‌تواند در آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان تاثیرگذار باشد، این است که برای گم کردن وسایل شخصی کودک جریمه در نظر بگیرید. به این شکل کودک می‌داند که در صورتی که در نگهداری از وسایل شخصی خود بی‌توجه باشد، جریمه شده و مسئولیت این کار به عهده خود او خواهد بود.

برای مثال جریمه می‌تواند این باشد که اگر کودک شما با بی‌مسئولیتی وسیله‌ای را گم کرد، فورا وسیله جدید را برای او جایگزین نکنید. گاهی اوقات کودکان وسایل خود را خراب می‌کنند یا آنها را می‌شکنند. البته بروز چنین رفتارهایی در کودکان نوپا و کم سن طبیعی است، اما در مورد کودکانی که مدام وسایل خود را در مدرسه گم می‌کنند موضوع فرق می‌کند.

خرید وسایلی که حمل و نقل آسانی دارند

گاهی اوقات وسایلی که برای کودک می‌خرید، متناسب با شرایط جسمی و روحی او نیست و به دلیل عدم علاقه‌ای که کودک به وسیله شخصی خود دارد، اهمیت زیادی به نگهداری از آن نمی‌دهد. بنابراین گم کردن یا خراب کردن این وسایل موضوعی است که خیلی نمی‌توان کودک را به خاطر آن سرزنش کرد.

در بحث آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان، باید به این موضوع توجه داشته باشید که در هنگام خرید اسباب بازی، لوازم التحریر یا هر وسیله‌ای که کودک قرار است از آن استفاده کند، سلیقه و نظر کودک را جویا شوید و در هنگام خرید محصول، گزینه‌هایی را انتخاب کنید که حمل و نقل آن برای کودک آسان باشد. انتخاب وسایلی که بسته‌بندی و طراحی جذاب دارند نیز می‌تواند باعث شود تا کودک به نگهداری از وسایل خود علاقه بیشتری نشان دهد.

در زمینه آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان، سرزنش کردن و پرخاشگری با کودکان راه حل درست و مناسبی نخواهد بود و نتیجه خوبی هم ندارد. بنابراین سعی کنید با حفظ آرامش و استفاده از روش‌های تربیت هوشمندانه، به کودکتان مسئولیت پذیری و نظم را آموزش دهید. در این میان والدین بهترین الگو برای فرزندان خود هستند.

بنابراین شما باید سعی کنید با بروز رفتارهای مناسب در منزل به طور غیر مستقیم نگهداری از وسایل شخصی و گذاشتن آنها در جای خود را به فرزندتان آموزش دهید. کودک شما با نگاه کردن به رفتار والدین تا حد زیادی الگوبرداری می‌کند و شما می‌توانید به همین سادگی بعضی از قوانین ساده را به کودکتان با توجه به مباحث موجود در روانشناسی کودکان به سهولت آموزش دهید.

سوالات متداول

• راه و روش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان چیست؟

  راه‌های زیادی برای آموزش نگهداری از وسایل مدرسه و لوازم شخصی وجود دارد. شما می‌توانید برای رسیدن به پاسخ کامل این سوال می‌توانید به متن مقاله مراجعه کنید.

• آیا استرس و اضطراب تاثیری در فراموشکاری کودکان دارد؟

  بله. استرس می‌تواند تاثیر مستقیمی در فراموشکاری کودکان و گم کردن وسایل شخصی آن‌ها داشته باشد. در متن مقاله به خوبی به این موضوع پرداخت شده است.

• آیا والدین می‌توانند آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را انجام دهند؟

  بله. والدین می‌توانند به راحتی و با کمک تکنیک‌هایی که در متن مقاله به آن اشاره شد، آموزش نگهداری از وسایل شخصی به کودکان را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.