فصل ادبیات غنایی فارسی ۱
در فصل سوم: ادبیات غنایی فارسی ۱، دو درس با عناوین «مهر و وفا» و «جمال و کمال» ارائه شده‌اند. در ویدیو این فصل نیز علاوه بر بررسی کارگاه متن پژوهی، در رابطه با گنج حکمت حقه‌ی راز و شعرخوانی بوی گل و ریحان‌ها نیز صحبت خواهیم کرد.
درس ششم: مهر و وفا
در اولین گام از آموزش ادبیات غنایی فارسی ۱ به سراغ درس مهر و وفا می‌رویم. این شعر، غزلی از حافظ است که در رابطه با وفاداری در دوستی و عشق بیان شده است.
یادگیری واژگان درس ششم
برای این که بتوانید این درس ارائه شده در فصل ادبیات غنایی فارسی ۱ را به خوبی درک کنید و معنای هر بیت را متوجه شوید لازم است تا ابتدا با لغات مهم آن آشنا شوید. برای این منظور پیشنهاد ما این است که یک بار شعر را بخوانید و سعی کنید آن را معنا نمایید. سپس مجدد به ابتدای شعر بازگردید و این بار هر مصرع را به دقت بخوانید و واژگان ناآشنا را مورد بررسی قرار دهید.
برای مرور پیوسته‌ی معانی واژگان می‌توانید هر واژه را روی یک کاغذ کوچک یادداشت و معنای آن را نیز در پشت برگه بنویسید. در جدول زیر برخی از مهم‌ترین واژگان درس مهر و وفا را ذکر نموده‌ایم:
| واژه | معنا | واژه | معنا |
| اهل وفا | وفاداران | خداش | خدا او را |
| بلا | گرفتاری | جدیث | ماجرا، روایت، سخن |
| مگر | جز | حضرت | جناب |
| که | زیرا | معاش | زندگانی کردن |
| فرشته ات | فرشته تو را | گرت | اگر تو را |
| هوا | میل و آرزو | نگسلد | نشکند |
| زلف | موی بلند جلوی سر | اگر | از روی |
| خیزد | بلند می‌شود | زر | طلا |
| یار | دلبر | مهر | عشق |
| راهگذار | رهگذر | حافظ | تخلص هنری |
برای یادگیری کامل درس ادبیات غنایی فارسی ۱، می‌توانید ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید.
نکات دستوری و آرایه های ادبی درس ششم
برای این که بتوانید در امتحانات فارسی دهم، نمرات کاملی را کسب کنید باید علاوه بر یادگیری واژگان و توانایی معنی نمودن صحیح شعر و متن، بر نکات دستوری و آرایه‌های ادبی نیز تسلط داشته باشید. برای این منظور بهترین کار این است که هر مصرع را به دقت بررسی و تجزیه و تحلیل کنید.
به عنوان مثال به بیت زیر دقت نمایید:
«گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان/ نگاه دار سر رشته تا نگه دارد»
در این بیت، «هوا» استعاره از میل و خواسته است. از طرفی عبارت «سر رشته را نگه داشتن» کنایه از وفاداری کردن می‌باشد. «گر و سر» نیز جناس بوده و در حروف «گ» و «ر» واج‌آرایی مشاهده می‌شود.
با مشاهده و مرور نکات مهم ویدیو آموزشی ادبیات غنایی فارسی ۱ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید بر تمامی نکات امتحانی این فصل، تسلط یابید.
قلمرو ادبی درس ششم
در این بخش از کتاب فارسی دهم انسانی، در رابطه با ایهام، صحبت خواهیم کرد. مطابق تعریف کتاب «هرگاه در بیت یا عبارتی، یک کلمه‌ای به چند معنا مورد استفاده قرار گیرد، آرایه‌ی ایهام پدید می‌آید. ایهام در واقع از کلمه‌ی وهم ایجاد می‌شود و در نتیجه به معنای «تردید و گمان ایجاد نمودن» است.
به بیت زیر دقت کنید:
«دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای/ فرشته‌ات به دو دست دعا نگه دارد»
در این شعر مطرح شده در فصل ادبیات غنایی فارسی ۱ عبارت «با دو دست دعا نگه دارد» دارای ایهام می‌باشد. معنای اول «با دعا کردن تو را حفظ کند» و معنای دوم «با دو دست تو را نگه دارد و نگذارد سقوط کنی» است.
درس هفتم: جمال و کمال
درس جمال و کمال ارائه شده در درس هفتم (فصل ادبیات غنایی فارسی ۱) در رابطه با سوره حضرت یوسف (ع) در قرآن کریم است. این متن توسط احمد بن محمد بن زید طوسی که از دانشمندان قرن 7 هجری بوده ، به زبان فارسی نگاشته شده است.شما می‌توانید با تماشا‌ی آموزش ویدیویی ادبیات غنایی فارسی ۱ با نکات امتحانی این درس آشنا شوید.
یادگیری واژگان درس هفتم
در ادامه‌ی ارائه‌ی نکات ادبیات غنایی فارسی ۱ لازم است تا در رابطه با واژگان این درس نیز صحبت کنیم. در جدول زیر می‌توانید برخی از معانی واژگان مهم درس هفتم فصل ادبیات غنایی فارسی 1 را مشاهده نمایید:
| واژه | معنا | واژه | معنا |
| مانند | همانند | مثل | حکایت |
| بود | می‌باشد | حیات | زندگانی |
| فرقت | جدایی | وصلت | پیوند |
| محنت | اندوه | راحت | آسایش |
| افت | بلا | جفا | ستم |
| بدایت | آغاز | بند | گرفتاری |
| گاه | تخت | طرب | شادی |
| نهاد | ذات | از بهر | برای |
| صدیق | بسیار راستگو | زلیخا | همسر عزیز مصر |
| جبار | مسلط | نیکوخو | خوش اخلاق |
برای یادگیری کامل واژگان درس ادبیات غنایی کتاب فارسی ۱، می‌توانید ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید.
نکات دستوری و آرایه های ادبی درس هفتم
در این درس از فصل ادبیات غنایی فارسی ۱ نیز نکات دستوری و آرایه‌های ادبی متعددی وجود دارند که برای کسب نمره‌ی کامل در امتحانات باید بر آن‌ها مسلط شوید. پیشنهاد ما این است که همواره زمانی را از ابتدای ترم تحصیلی برای تسلط بر آرایه‌های ادبی و نکات دستوری در نظر بگیرید. این کار تنها با تمرین مکرر و تجزیه و تحلیل دقیق هر مصرع (در اشعار) یا جمله (در متون) امکان‌پذیر خواهد بود.
به مثال زیر توجه کنید:
«و مثل قرآن، مثل آب روان است؛ آب سبب زندگی جسم‌هاست و قرآن موجب زندگی دل‌ها و روان‌هاست».
در این متن، «تنها و دل‌ها» سجع دارند و به طور کلی پیام این بیت در رابطه با بیان ارزشمندی قرآن کریم است.
قلمرو ادبی درس هفتم
در ادامه‌ی تدریس ادبیات غنایی فارسی ۱، به مبحث قلمرو ادبی درس هفتم می‌رسیم. در این بخش در رابطه با سجع و واژه‌های مسجع صحبت می‌کنیم. مطابق تعریف کتاب «به واژه‌هایی که در پایان دو جمله بیایند و از نظر صامت و مصوت‌های پایانی، وزن یا هر دوی آن‌ها هماهنگ باشند، واژه‌های مسجّع و به آهنگ برخاسته از آن‌ها، سجع گفته می‌شود». به متن زیر دقت کنید:
«بدان و آگاه باش که قرآن مثل بهشت جاودان است و همانطور که در بهشت، هزار نوع نعمت وجود دارد در قرآن نیز هزار نوع پند و حکمت قرار گرفته است».
در این متن، میان نعمت و حکمت آرایه‌ی سجع وجود دارد.
یادگیری آسان فارسی ۱ با آی نو
کسی منکر این موضوع نیست که نمی‌توان با مرور مکرر متون کتاب‌های درسی، مفاهیم آن‌ها را فرا گرفت اما این روزها با استفاده از ابزارهای کمک آموزشی مانند ویدیوها، می‌توان روند یادگیری را تسهیل و تسریع نمود. در مدرسه مجازی آی نو، ویدیوهای آموزشی در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرند. از طرف دیگر دیگر لازم نیست که زمان زیادی را برای رسیدن به کلاس فوق برنامه در مسیر بگذرانید زیرا ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو، همین حالا در همان جایی که هستید (البته به شرط امکان اتصال به اینترنت) در دسترس شما خواهند بود.
از مزایای مهم دیگر ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو این است که دیگر لازم نیست برنامه‌های خود را برای شرکت در کلاس‌های آموزشی، بر هم بزنید. با یک برنامه‌ریزی ساده می‌توانید در هر ساعتی از شبانه‌روز، ویدیوهای آموزشی را مشاهده کنید. حتی اگر ساعت یک شب شده و خوابتان نمی‌برد کافیست سری به مدرسه مجازی آی نو بزنید و فیلم‌های آموزشی را تماشا نمایید.
کیفیت بالا‌ی ضبط فیلم‌ها و حضور اساتید باتجربه نیز از مزایای دیگر ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو هستند. ضمن این که هیچ محدودیتی برای توقف پخش و مشاهده‌ی مجدد این ویدیوها وجود ندارد و شما می‌توانید به راحتی در حین تماشا جزوه و خلاصه ادبیات غنایی فارسی ۱ را نیز یادداشت نمایید.
