بررسی بهترین بازی های گروهی کودکان
بازی های گروهی کودکان با توجه به تاثیری که بازی به عنوان زبان کودک در رشد شناختی، اجتماعی و جسمی وی دارد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. وقتی که بازی در جایگاه فعالیتی مفید و ثمربخش به شکل گروهی انجام میشود، میتواند فرصت مناسبی برای یادگیری تعامل، همکاری و تجربه احساسات گوناگون در محیطی امن و پویا برای کودکان باشد؛ چرا که آنها از طریق بازی کردن نه تنها لحظات شاد و مفرحی را تجربه میکنند، بلکه مهارتهای مهم زندگی را نیز تمرین کرده و به تدریج برای ورود به اجتماع آمادگی لازم را کسب مینمایند.
با توجه به اهمیت این فعالیت حیاتی در زندگی کودکان در این مقاله سعی داریم به بررسی اهمیت و نقش بازی های گروهی و معرفی انواع آن بپردازیم تا والدین و مربیان عزیز بتوانند با استفاده از آن کودکان را در این امر یاری کرده و به رشد سالم روحی و جسمی آنها کمک کنند. تا پایان این مقاله همراه ما باشید.


بازی های گروهی چیست؟
پیش از معرفی انواع بازی های گروهی کودکان لازم میدانیم که یک تعریف کلی از این نوع بازی ها ارائه دهیم. در واقع بازی های گروهی به فعالیتهایی گفته میشود که در آن چند کودک به صورت همزمان و با یک هدف مشترک یا رقابتی در قالب یک گروه بازی مینمایند. این بازیها میتواند ساختاریافته مانند فوتبال، وسطی، والیبال، دوچرخهسواری گروهی باشد و یا این که به شکل بازیهای خیالی کودکان و یا فارغ از هر گونه ساختار و قانونی به صورت آزادانه انجام شود مانند بازیهای نقشآفرینی و … .
اهمیت بازی های گروهی در دوران کودکی
بازی های گروهی تاثیر قابل توجهی بر رشد سالم و صحیح جسمی، شناختی، اجتماعی و روحی کودکان دارد که در ادامه به مزایا و اهمیت بازی های گروهی کودکان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
توسعه مهارت های اجتماعی کودک با بازی های گروهی
با توجه به این که در بازی های گروهی کودکان آنها با موقعیتهای واقعی در ارتباطات و تعامل با دیگران مواجه میشوند، به طور طبیعی یاد میگیرند که با دیگران چگونه رفتار کنند و مهارتهای اجتماعی که در فرآیند رشد آنها تاثیرگذار است را میآموزند. در ادامه به معرفی چند نمونه از این مهارتها پرداختهایم.
نوبت گیری و رعایت نوبت
در بازی گروهی کودکانه به دلیل حضور چند همبازی، کودک میآموزد که باید منتظر نوبت خود بماند و احترام به نوبت دیگران را تمرین میکند.
کار گروهی و مشارکت
در بازی های گروهی کودکان به دلیل این که وجود گروه و تیم حرف اول را میزند، کودکان یاد میگیرند که بدون خودمحوری وظایفی را که به آنها محول میشود انجام دهند، به حرف دیگران گوش کنند و گاهی حتی از خواستههای خود عقبنشینی کنند تا گروه آنها موفق گردد. چنین موقعیتی برای کودکانی که همیشه در بازیها دوست دارند نقش رئیس و آمر را داشته باشند، بسیار مناسب است؛ چرا که کمکم یاد میگیرند گاهی برای موفقیت و پیروزی باید تابع تصمیمات جمعی بود.
حل تعارضات و کشمکش ها
از جمله ویژگی طبیعی بازی های گروهی کودکان به وجود آمدن اختلاف و تعارض بین اعضای گروه است که همین خصوصیت در این نوع بازیها به کودکان یاد میدهد که با مذاکره، گفتوگو و یا یافتن راهحلهای مسالمتآمیز اختلافات را بدون دعوا و بیاحترامی به یگدیگر مدیریت کرده و حل و فصل نمایند.
همدلی و درک احساسات دیگران
از جمله مهارتهای اجتماعی که کودک در بازی های گروهی کودکان با آن مواجه میشود، همدلی کردن و درک دیگران است. به طور مثال وقتی کودکی میبازد یا ناراحت میشود، دیگر کودکان برای همدلی کردن، دلداری دادن و حمایت از وی وارد عمل میگردند.
این رفتارها علاوه بر رشد اجتماعی کودک باعث افزایش هوش هیجانی و درک احساسات سایرین نیز میشود، همچنین وی را در مقابل ناکامیها و نحوه مواجهه با آنها هدایت میکند؛ به طوری که اگر کودکی نسبت به شکست و باختن دچار خشم میشود، بعد از تجربههای متعدد در بازی های گروهی به تدریج یاد میگیرد که شکست در بازی یک امر طبیعی است، باید آن را بپذیرد و برای پیروزیهای آتی بیشتر تلاش نماید.
ابزار احساسات و بیان خواسته ها توسط کودک
بازی های گروهی کودکان فرصتی ایجاد میکند تا آنان خواستههای خود را بیان نمایند، احساسات خویش را ابراز کنند و یاد بگیرند که به شیوه درست و صحیح حرف زده و گفتوگو کنند.
پذیرش قوانین جمعی
در بازی های گروهی کودکان به دلیل وجود قوانین مشخص و الزام کودک به پیروی از این قوانین، وی نظم اجتماعی را یاد میگیرد و درمییابد که برای زندگی گروهی باید محدودیتهایی را بپذیرد.
رشد اعتماد به نفس کودک
وقتی که در بازی های گروهی کودکان آنان در جمع پذیرفته میشوند، مهارتهایشان را به نمایش میگذارند و یا این که نقش مهمی را در گروه ایفا مینمایند که همین موارد در کودک حس ارزشمندی ایجاد کرده و اعتماد به نفس وی را تقویت میکند. همین امر باعث میشود به مرور کودکی که در ابتدا علاقهای به ارتباط برقرار کردن با دیگران و یا عضویت در گروه ندارد، بعد از چند جلسه بازی گروهی به راحتی خود را در گروه ها معرفی کند، برای صحبت کردن پیشقدم شود و یا حتی خود به دیگران پیشنهاد بازی گروهی بدهد.
رشد توانایی های شناختی با بازی های خلاقانه برای کودکان
بازی های خلاقانه برای کودکان به خصوص زمانی که به صورت گروهی انجام شود در تقویت مهارتهای شناختی آنها تاثیر فوقالعادهای دارد که در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
تقویت مهارت حل مسئله در کودکان
یکی از مهمترین تاثیرات بازی های گروهی کودکان بر رشد شناختی، یادگیری مهارت حل مسئله و بهبود آن در کودک است؛ چرا که بازی های گروهی در بسیاری از موارد کودک را با چالشهای گوناگونی روبرو میکند و همین امر باعث میگردد که وی یاد بگیرد چگونه راهحلی برای مسائل بیابد و تصمیمهای بهتری بگیرد.
رشد تفکر منطقی و برنامه ریزی کودکان
به طور کلی در بازی های گروهی کودکان و حتی بازیهای انفرادی کودک میآموزد که برای کسب نتیجه بهتر باید به صورت قدم به قدم پیش برود و ترتیب کارها را رعایت کند؛ همین امر باعث میشود که وی اهمیت برنامهریزی کردن و منطقی پیش بردن امور را یاد بگیرد.
افزایش قدرت تمرکز و توجه کودک
از آن جایی که بازی های گروهی کودکان برای کسب نتیجه بهتر و موفقیت در آن نیاز به تمرکز دارد، کودک به عنوان عضوی از گروه میآموزد که باید قوانین را به خاطر بسپارد، حرکات دیگران را تحت نظر بگیرد و روی هدف اصلی بازی متمرکز شود. همین عوامل به مرور باعث تقویت توجه انتخابی و تمرکز کودک میگردد.
پرورش حافظه کاری در کودک
با توجه به این که در بعضی از بازی های گروهی کودکان آنها باید چند دستور را به ترتیب به یاد داشته و اجرا نمایند، در پرورش حافظه کاری آنها که بخش مهمی از موفقیت تحصیلی نیز میباشد، تاثیرگذار خواهد بود.
تحریک خلاقیت و تفکر خلاق کودکان
برخی از بازی های گروهی کودکان مثل بازیهای تخیلی و نقشآفرینی که به همراه دوستان خود انجام میدهند، کودک را در موقعیتی قرار میدهد که باید سناریوهای جدید بسازد، نقشهای مختلف را تصور کند، داستانپردازی نماید که همین عوامل باعث گسترش خلاقیت ذهنی او نیز میشود.
یادگیری مفاهیم ریاضی و علمی ساده
اغلب بازی های گروهی کودکان به شمارش، اندازهگیری، زمانبندی یا تخمین زدن نیاز دارد؛ به طور مثال گاهی کودک باید امتیازها را بشمارد یا زمانی را برای دویدن تعیین نماید که این موارد به یادگیری مفاهیم پایهای ریاضی و علمی کودک کمک شایانی میکند.


رشد زبانی و ارتباطی کودکان از طریق بازی گروهی
از دیگر دلایلی که باعث اهمیت بازی های گروهی کودکان میشود، تاثیر جالب توجهی است که این نوع بازیها بر رشد مهارتهای زبانی و ارتباطی کودکان میگذارد که در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.
گسترش دایره واژگان
با توجه به این که در بازی های گروهی کودکان آنها با کلمات و اصطلاحات جدیدی آشنا میشوند، دایره واژگانی کودک توسعه مییابد.
تقویت جمله بندی و ساختار زبان کودک
کودک در بازی های گروهی کودکان باید خواستههایش را بیان کند و یا به دیگران دستورالعملهایی را شرح بدهد که همین فعالیتها به او یاد میدهد جملات بهتری بسازد و درتمرین جملهسازی کمکش میکند.
افزایش مهارت گوش دادن فعال
آموزش مهارت گوش دادن به کودکان اهمیت بسزایی دارد که بازی های گروهی کودکان این مهارت را به کودک میآموزد؛ چرا که در این نوع بازیها کودک به مرور یاد میگیرد که باید به حرف دیگران گوش بدهد تا بازی را به درستی انجام دهد و این تمرین منجر به مهارت گوش دادن دقیق و درک بهتر صحبتهای دیگران در او میشود.
استفاده از زبان بدن و نشانه های غیرکلامی
در بازی های گروهی کودکان کودک یاد میگیرد که علاوه بر کلمات، باید از زبان بدن، حالت صورت و لحن صدا برای ارتباط با دیگران استفاده کند که در زبان بدن و یادگیری استفاده از نشانههای غیرکلامی او را کمک میکند.
افزایش مهارت پرسشگری
یکی از فواید اساسی بازی های گروهی کودکان تقویت مهارت مذاکره و پرسشگری است؛ چرا که در این بازیها وی میآموزد که سوال بپرسد و یا مسائلی را توضیح دهد که همین مکالمات پایه شکلگیری مهارتهای کلامی وی در آینده خواهد شد.
معرفی انواع بازی های گروهی کودکان
با توجه به فواید و میزان اهمیت بازی های گروهی در رشد اجتماعی، شناختی و ارتباطی کودکان در ادامه به معرفی بازی های گروهی کودکان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
بازی پانتومیم
یکی از بهترین بازی های گروهی که برای رشد ارتباطی غیرکلامی و تقویت خلاقیت و تخیل کودک بسیار مناسب است و حتما باید با حضور چندین نفر انجام شود، بازی «پانتومیم» است که همگی با آن آشنایی داریم. در این بازی یک نفر از اعضای گروه بدون صحبت کردن و با انجام حرکات نمایشی باید مفهوم مورد نظر گروه مقابل را به همتیمیهای خود نشان دهد و آنها باید مفهوم را حدس بزنند در غیر این صورت امتیازی کسب نخواهند کرد.
بازی گنج یابی
از جمله نمونههای مناسب در بازی های گروهی کودکان که به آموزش همکاری، حل مسئله، استدلال کودک کمک میکند و باعث تقویت حافظه و یادگیری برنامهریزی در او میشود، بازی «گنجیابی» است. در این بازی لازم است که کودکان به دو گروه تقسیم شوند و یک گروه چیزی را با عنوان گنج در مکانی پنهان نمایند. سپس چند سرنخ برای رسیدن به گنج در محیط پنهان کنند و اعضای گروه باید برای پیدا کردن سرنخها و در نهایت رسیدن به گنج با یکدیگر همکاری نمایند.
بازی صندلی موزیکال
در معرفی انواع بازی گروهی کودکان به سراغ معرفی یکی از قدیمیترین و محبوبترین بازی های گروهی خواهیم رفت. این بازی که به بازی «صندلی موزیکال» معروف است، برای پرورش توجه و عکسالعمل سریع کودک و همچنین آموزش برد و باخت سالم بسیار مناسب است. برای انجام این بازی لازم است که چند صندلی را به صورت پراکنده یا دایرهای در محیط قرار دهیم؛ فقط باید تعداد صندلیهای یکی کمتر از تعداد شرکتکنندگان بازی باشد.
سپس موسیقی را پخش کنیم و از کودکان بخواهیم که در حین پخش موسیقی حرکت نمایند که میتوان برای افزایش نشاط بازی این حرکت به شکل رقص نیز باشد. آنها باید با قطع شدن موسیقی سریع یک صندلی پیدا کرده و روی آن بنشینند. کودکی که نتواند صندلی پیدا کند از بازی حذف خواهد شد. در طول بازی با حذف شدن هر بازیکن یکی از صندلیها را نیز باید کم کنیم.
بازی اسم و فامیل
یکی از بازی های گروهی کودکان که برای گسترش دایره واژگانی آنها و تقویت سرعت پردازش ذهنی و حافظهیشان مناسب است، بازی «اسم و فامیل» به صورت گروهی میباشد که برای کودکان 8 سال به بالا توصیه میشود. در این بازی باید یک حرف انتخاب شود و بازیکنان بر اساس آن حرف اسم، فامیل، شهر و …. که با حرف مورد نظر آغاز میشود را بنویسند و هر که زودتر تمام کند، باید دیگر بازیکنان را متوقف نمایند.


بازی سایمون میگه
بازی «سایمون میگه» از جمله بهترین بازی های گروهی برای کودکان است که باعث تقویت مهارتهای شنیداری، سرعت در تصمیمگیری، تبعیت از قوانین و همچنین خودداری از عکسالعملهای سریع بدون فکر میشود؛ چرا که این بازی نیاز به تمرکز، دقت کردن و سرعت عمل دارد. مراحل انجام بازی به ترتیب زیر میباشد:
- یک نفر را به عنوان «رهبر» یا همان «سایمون» انتخاب کنید.
- سایمون باید دستوراتی به بازیکنان بدهد، اما تنها دستوراتی باید اجرا شود که با عبارت «سایمون میگه» آغاز شده باشد.
- اگر سایمون بگوید: «سایمون میگه دستتو ببر بالا» بازیکنان باید آن را انجام دهند. اما وقتی سایمون بگوید: «بپر بالا» نباید از این دستور پیروی شود.
- هر بازیکنی که اشتباه کند از بازی خارج خواهد شد.
- بازی تا زمانی که یک نفر به عنوان برنده باقی بماند، ادامه خواهد داشت.
- سایمون باید دستورات را خیلی سریع و پشت سر هم بیان کند؛ اما برای کودکان کم سنتر بهتر است که دستورات را ساده و با سرعت کمتری بیان نمود.
- لازم به ذکر است که برای جذابتر شدن بازی میتوان از دستورات خندهداری مثل پرش قورباغهای و … استفاده کرد.
بازی سیب زمینی داغ
از دیگر بازی های خلاقانه برای کودکان میتوان به بازی «سیبزمینی داغ» اشاره کرد. انجام این بازی مشابه بازی با توپ در خانه، علاوه بر ایجاد فضایی پرنشاط و مهیج به تقویت سرعت عمل، تمرکز و همکاری گروهی در کودکان کمک شایانی میکند. برای انجام این بازی لازم است که طبق دستورات زیر پیش بروید:
- بازیکنان را به صورت دایرهوار نشانده یا ایستاده نگاه دارید.
- یک شی کوچک مثل توپ نرم، یک جوراب پییچدهشده یا حتی یک سیبزمینی واقعی به عنوان سیبزمینی داغ انتخاب نمایید.
- وقتی موسیقی پخش میشود، بازیکنان باید سیبزمینی را خیلی سریع به نفر بعدی بدهند؛ مثل این که واقعا سیبزمینی داغ است و نمیتوانند آن را نگاه دارند.
- وقتی موسیقی ناگهان قطع شد، هر کسی که سیبزمینی در دستش باشد، از بازی خارج میشود یا باید یک چالش کوچک مثل پریدن یا آواز خواندن انجام دهد. برای خندهدار شدن چالشها میتوانید از او بخواهید که یک کلمه خندهدار اختراع کند، یک حرکت خندهدار انجام دهد و …
- تا وقتی که یک نفر از کل بازیکنان در زمین باقی بماند، بازی ادامه خواهد داشت.
- برای افزایش چالش بازی میتوانید موسیقی را تصادفی، گاهی طولانی، گاهی خیلی زود قطع کنید.
بازی تامی تامی اسکلت
اگر به دنبال افزایش هماهنگی بدن، تقویت مهارتهای شنیداری، بالا بردن دقت و تمرکز و همچنین توسعه مهارتهای اجتماعی در کودک هستید، بازی «تامی تامی اسکلت» بهترین انتخاب در بین بازی های خلاقانه برای کودکان است که به ترتیب زیر نیز انجام میشود:
- کودکان را کنار هم و با فاصله از دیوار قرار دهید.
- یکی از آنها باید پشت به دیوار ایستاده و چشم بگذارد.
- او باید در حین چشم گذاشتن عبارت «تامی تامی اسکلت» را بگوید و پس از گفتن عبارت برگشته و دوستانش را نگاه کند.
- بچههای دیگر باید در همین حین چند قدم به سمت جلو بردارند و وقتی او آنها را نگاه میکند، متوقف شوند و هیچ حرکتی انجام ندهند.
- در این بین، هر کدام از کودکان که تکان بخورد، از بازی خارج خواهد شد.
- کودکی که مسئول چشم گذاشتن بود، باید با دقت آنها را نگاه کند تا حرکتشان را متوجه شود.
- در این بین هر بازیکنی که به خط پایان برسد، برنده خواهد شد.
نکات کلیدی در انتخاب بازی های گروهی
در انتخاب بازی های گروهی کودکان حتما توجه داشته باشید که نکات زیر را رعایت نمایید:
- متناسب با سن و تواناییهای کودکان خود بازیها را انتخاب کنید.
- دقت کنید که بازی گروهی کودکانه باید دارای قوانین ساده و قابلفهم باشند.
- به گونهای بازی های خلاقانه برای کودکان را پیش ببرید که امکان برنده شدن همه یا هیچکس را فراهم کنید.
- سعی کنید زمان بازی منتخب شما محدود باشد تا کودکان دچار خستگی و بیحوصلگی نشوند.
- در نظر داشته باشید که بهتر است بازی های گروهی کودکان در فضاهای باز یا محیطهای بزرگ انجام شود.


آموزش عروسکی به کودکان با مدرسه مجازی آی نو
یکی از راهکارهای آموزش به کودکان پایه اول ابتدایی استفاده از فناوریهای نوین است که امروزه به اشکال گوناگونی در مسیر آموزش کودکان و نوجوانان ارائه میشود. یکی از این فناوریهای کاربردی و مفید ویدیوهای آموزش عروسکی پایه اول ابتدایی است که مدرسه مجازی آی نو به عنوان یکی از مدارس مجازی تراز اول کشور و اولین مدرسه مجازی دارای مجوز در ایران، برای آموزش به کودکان با خلاقیت و استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته تدارک دیده است که یکی از بهترین روشهای آموزش به کودکان پایه اول ابتدایی نیز میباشد.
وقتی صحبت از بهترین روش آموزش به کودکان پایه اول ابتدایی میشود، روش آموزش عروسکی در صدر روشهای آموزشی قرار میگیرد. زیرا در این روش، معلم از یک عروسک برای برقراری ارتباط با دانش آموزان استفاده میکند. عروسک در نقش ضعیفترین شاگرد کلاس به ایفای نقش پرداخته و به این شکل با تمامی دانش آموزان کلاس ارتباط برقرار میکند.
لازم به ذکر است که استفاده از عروسک به عنوان یک روش نوین یادگیری پایه اول ابتدایی در کشورهای پیشرفته نیز مورد استفاده قرار گرفته و نتایج بسیار خوبی را به همراه داشته است. زیرا دانش آموزان با عروسک ارتباط بسیار خوبی برقرار میکنند و معلم میتواند از طریق عروسک، سوالات خود را مطرح کرده یا به بعضی از سوالها پاسخ دهد. به این شکل همه دانش آموزان به راحتی با کلاس ارتباط برقرار کرده و ضمن یاد گرفتن مشارکت گروهی، یادگیری اصولی دروس اول ابتدایی نیز اتفاق میافتد.
حتی بچهها میتوانند پاسخهای اشتباهی که عروسک به سوالات معلم میدهد او را اصلاح کرده و به این شکل یاد بگیرند که چطور در کلاس صحبت کنند و از این موضوع هراسی نداشته باشند. در نهایت باید بگوییم که بازی های گروهی نه تنها ابزاری برای سرگرمی کودک است، بلکه یکی از موثرترین روشهای تربیتی و آموزشی در دوران کودکی به حساب میآید.
این بازیها به کودکان کمک میکند که مهارتهای مورد نیاز برای زندگی اجتماعی را بیاموزند تا اعتماد به نفس خود را تقویت نمایند و در عین حال نیز از دوران خردسالی خویش لذت ببرند. ما نیز در این مقاله به بررسی این نوع بازیها و معرفی انواع آن به والدین و مربیان عزیز پرداختهایم تا بتوانند در رشد کودک خود به وسیله بازی های گروهی کودکان نقش بسزایی داشته باشند.


سوالات متداول
بازی گروهی را تعریف کنید.
بازی گروهی به فعالیتهایی گفته میشود که در آن چند کودک به صورت همزمان و با یک هدف مشترک یا رقابتی در قالب یک گروه بازی مینمایند. برای اطلاعات بیشتر مقاله فوق را مطالعه نمایید.
تاثیر بازی های گروهی بر رشد اجتماعی کودکان را نام ببرید.
از جمله تاثیرات این نوع بازیها بر رشد اجتماعی کودک شامل نوبتگیری، مشارکت و ... میشود. برای اطلاعات بیشتر مقاله فوق را مطالعه نمایید.
انواع بازی های گروهی برای کودکان را توضیح دهید.
از جمله بازی های گروهی مناسب برای کودک میتوان به بازی پانتومیم و ... اشاره کرد. برای آشنایی با بازیهای بیشتر و روش انجام آنها مقاله فوق را به طور کامل مطالعه نمایید.
چه نکاتی در انتخاب بازی های گروهی کودک باید رعایت شود؟
حتما توجه داشته باشید که بازی منتخب شما متناسب با سن کودک باشد. برای اطلاعات بیشتر مقاله فوق را مطالعه نمایید.
روش آموزش در مدرسه مجازی آی نو برای پایه اول ابتدایی چیست؟
مدرسه مجازی آی نو برای آموزش به کودکان پایه اول ابتدایی از روش آموزش عروسکی استفاده میکند. برای آشنایی با این روش مقاله فوق را مطالعه نمایید.