صفر تا صد جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱
مبحث جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ آخرین فصل از کتاب می‌باشد و شما دراین فصل با مطالب زیادی آشنا خواهید شد. گیاهان می‌توانند از طریق فرایند فوتوسنتز مواد غذایی مورد نیاز خود را که شامل کربوهیدرات، پروتئین و لیپید می‌باشد را تولید کنند. جذب در گیاهان از طریق ریشه‌ها صورت می‌گیرد اما اینکه طی چه سازوکاری این مواد به اندام‌های مختلف گیاه می‌رسد موضوعی است که شما در این فصل خواهید آموخت.
تغذیه گیاهی
در فصل هفتم: جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ شما با تغذیه گیاهان آشنا می‌شوید. گیاهان می‌توانند مواد مورد نیاز خود را از هوا، آب و خاک اطراف خود تامین کنند. مهمترین ماده‌ای که گیاهان از هوا می‌گیرند دی اکسید کربن است. این ماده از طریق روزنه‌های موجود در گیاه وارد فضای بین یاخته‌ای می‌شود. مقداری از این ماده در آب حل می‌گردد و به بی‌کربنات تبدیل شده و توسط گیاه جذب می‌شود.
خاک و مواد مغذی مورد نیاز گیاهان
خاک ماده‌ای بسیار ارزشمند و مجموعه‌ای از مواد آلی، غیرآلی و میکروارگانیسم‌ها می‌باشد. تفاوت‌هایی در توانایی خاک‌های مختلف برای نگهداری آب وجود دارد. همچنین خاک‌ها در میزان اسیدیته، هوای درون خاک و مواد معدنی نیز با هم تفاوت دارند و این تفاوت به دلیل تفاوت در ترکیبات اولیه خاک است. در درس جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ به طور کامل و دقیق با این موارد آشنا می‌شوید و برای اینکه بتوانید مطالب را به خوبی به حافظه بسپارید باید درس هر روز را همان روز بخوانید.
لایه سطحی خاک به طور عمده از بقایای جانداران و به ویژه اجزای در حال تجزیه آن‌ها تشکیل می‌شود و به آن گیاخاک یا هوموس گفته می‌شود. گیاخاک دارای بار منفی است و به همین دلیل می‌تواند یون‌های با بار مثبت را درون خود نگه دارد. همچنین وجود خاصیت اسفنجی در خاک نیز به دلیل وجود گیاخاک است.
جذب مواد معدنی خاک
دو عنصر مهم که در ساختار پروتئین‌ها و مولکول‌های وراثتی شرکت دارند نیتروژن و فسفر می‌باشند. ۷۸ درصد جو زمین از نیتروژن تشکیل شده است اما گیاهان قادر به جذب نیتروژن با این ساختار مولکولی نیستند. معلم در طول آموزش جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ به شما توضیح می‌دهد که نیتروژن مورد استفاده گیاهان به صورت یون آمونیوم یا نیترات جذب می‌شود. به این فرایند که در آن نیتروژن جو به نیتروژن قابل جذب در گیاهان تبدیل می‌شود تثبیت نیتروژن گفته می‌شود.
جذب فسفر
کمبود فسفر می‌تواند رشد گیاهان را محدود کند. فسفات در خاک به فراوانی یافت می‌شود اما اغلب گیاهان نمی‌توانند به راحتی به این فسفر دست پیدا کنند. یکی از دلایل این اتفاق اتصال محکم فسفات به بعضی از ترکیبات معدنی خاک است و بعضی از گیاهان سعی کرده‌اند با گسترش ریشه‌های خود مواد مغذی بیشتری را جذب کنند. مبحث جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ پر از نکات مهم است و شما باید به طور کامل خط به خط کتاب زیست شناسی دهم را بخوانید و نکات مهم را با خودکارهای رنگی یا ماژیک‌های هایلایت در کتاب مشخص کنید.
جانداران موثر در تغذیه گیاهی
در درس جذب و انتقال مواد در گیاهان کتاب زیست ۱ با روش‌های شگفت انگیز گیاهان برای جذب مواد غذایی از جانداران دیگر آشنا می‌شوید. به این ارتباط‌ها همزیستی گفته می‌شود. مهمترین مثال برای این همزیستی ذکر مثال قارچ ریشه‌ای (میکوریزا) و باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن است.
قارچ ریشه ای
نکات جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ زیاد است و شما باید به خوبی به توضیحات معلم توجه کنید و سعی کنید مطالب این بخش را به خوبی بیاموزید. قارچ ریشه‌ای نوعی قارچ است که همزیستی خوبی با ریشه گیاهان دارد و از معمولی‌ترین سازگاری‌ها برای جذب آب و مواد مغذی به شمار می‌رود.
همزیستی گیاه با تثبیت کننده های نیتروژن
ریبوزوم‌ها و سیانوباکتری‌ها دو گروه مهم از باکتری‌هایی هستند که با گیاهان برای جذب نیتروژن همزیستی دارند. اگر برای یادگیری مطالب این بخش از کتاب و یادگیری نکات مرتبط با سیانوباکتری‌ها به تکرار و تمرین بیشتری نیاز دارید می‌توانید از آموزش ویدیویی جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ استفاده کنید و پابه‌پای اساتید مجرب و با تجربه مطالب مهم درسی را بیاموزید.
انتقال مواد در گیاهان به زبان ساده
انتقال از خاک به برگ اولین موردی است که در انتقال مواد در گیاهان با آن مواجه می‌شوید. آب و مواد غذایی از طریق ریشه جذب می‌شود و به ساقه و سایر اندام‌های گیاه می‌رود. گیاه دارای یک سری اندام‌های هوایی می‌باشد و از طریق همین اندام‌ها آب به صورت بخار از گیاه خارج می‌شود که به آن تعرق می‌گویند. تعرق نقش بسیار مهمی در زنده ماندن و بقای گیاه دارد. زیرا شرایط لازم برای جابه‌جایی آب و مواد معدنی را در گیاه فراهم می‌کند.
در طول تدریس جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ معلم با مثال‌های متعدد و استفاده از ابزارهای کمک آموزشی مناسب به شما در درک این مفاهیم کمک می‌کند.
جابجایی مواد در مسیر کوتاه
جابه‌جایی مواد در مسیر کوتاه به دو بخش تقسیم می‌شود که شامل انتقال مواد در سطح یاخته‌ای و انتقال مواد در عرض ریشه است. انتقال در سطح یاخته با فرایندهای فعال و غیرفعال انجام می‌شود در حالی‌که انتقال در عرض ریشه به سه روش انجام می‌شود که عبارتند از انتقال از عرض غشا، انتقال سیمپلاستی و انتقال آپوپلاستی.
در ویدیو آموزشی جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ تمام این موارد با جزئیات و به طور کامل تدریس شده است و شما می‌توانید خط به خط کتاب درسی را با کمک این ویدیوها بیاموزید و از یادگیری این مباحث لذت ببرید.
برای استفاده از این ویدیوها باید وارد سایت مدرسه مجازی آی نو شوید و با انتخاب دوره متوسطه دوم و سال دهم از بین دروس مختلف روی درس زیست ۱ کلیک کنید. سپس مبحث مورد نظرتان را انتخاب کنید و مشغول تماشای ویدیوها شوید. شما می‌توانید بدون هیچ گونه محدودیتی تا انتهای اشتراک خود، از این ویدیوها استفاده کنید.
برای یادگیری بهتر مطالب به شما پیشنهاد می‌کنیم بعد از مشاهده ویدیوها خلاصه جذب و انتقال مواد در گیاهان زیست ۱ را در دفتری بنویسید و در بازه‌های زمانی کوتاه و مشخص آن‌ها را مرور کنید.
