انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی
رشته مدیریت و بازرگانی دریایی از آن جهت جائز اهمیت است که حمل و نقل دریایی یکی از راه‌های ارتباطی و تجاری بین کشورها است و لازم است افراد مشغول در این حیطه در زمینه تجارت دریایی و همچنین امور گمرکی تسلط کاملی داشته باشند. رشته مدیریت و بازرگانی دریایی در دانشگاه‌های محدودی ارائه می‌شود. داوطلبانی که علاقه‌مند به تحصیل در این حوزه هستند، می‌توانند جهت انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی اقدام کنند و بعد از تحصیل و فارغ التحصیلی در این زمینه مشغول به کار شوند.
این مقاله به عنوان راهنمای انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی در اختیار علاقه‌مندان به این رشته قرار گرفته است تا هر آنچه لازم است را بدانند.
معرفی رشته‌ی مدیریت و بازرگانی دریایی
در اولین قدم و قبل از انتخاب رشته مدیریت و بارزگانی دریایی، لازم است شناخت کاملی نسبت به این رشته داشته باشید. انتخاب درست شغل و رشته و هماهنگی آن با شخصیت و ویژگی‌های فردی افراد، می‌تواند تاثیر بسیاری در مسیر رضایت و موفقیت آنها بگذارد.
هدف از ایجاد رشته مدیریت و بازرگانی دریایی، تربیت متخصصان آشنا به بازرگانی دریایی است. این افراد در خدمت ارگان‌های دریایی، حمل و نقل، تجارتی و دیگر ارگان‌های مرتبط قرار می‌گیرند. متخصصان باید با قوانین و مقررات گمرکی دریایی و دریانوردی آشنا بوده و بتوانند در زمینه تجارت و بازرگانی نیز صاحب نظر باشند. این رشته تا حد بسیار زیادی به رشته بازرگانی شبیه است. در رشته مدیریت و بازرگانی دریایی تمرکز زیادی بر امور تجاری، کمرگی و قوانین دریایی خواهد بود.
این رشته خود دارای سه گرایش مختلف است که در دروس اختصاصی با هم تفاوت دارند. این سه گرایش عبارت اند از:
۱- بندر و کشتیرانی
۲- گمرک
۳- مناطق ویژه
بازار کار مدیریت و بازرگانی دریایی
داوطلبان رشته مدیریت و بازرگانی دریایی باید قبل از انتخاب رشته، بازار کار و شرایط آن را در نظر بگیرند. فارغ التحصیلان در این رشته می‌توانند در مراکز دریایی، موسسات و ارگان‌های دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. همچنین امکان فعالیت در زمینه‌های زیر نیز برای آنها فراهم است:
- امور کارگزینی
- امور مربوط به پرسنل
- ارايه خدمات و همکاری با موسسات گمرکی
- مدیر فروش
- بازاریابی
- مشاوره در سرمایه گذاری
- ارايه خدمات و همکاری با شرکت‌های مربوط به بنادر و کشتیرانی
- فعالیت در گمرک
- جابجایی کالا در بنادر
لازم به ذکر است هر فرد بسته به توانایی‌ها، مهارت، استعداد و موارد دیگری، موقعیت شغلی خود را ایجاد می‌کند و از این رو نمی‌توان برای همه فارغ التحصیلان این رشته، شغل و درآمدی یکسان را در نظر گرفت.
نحوه و زمان انتخاب رشته‌ی مدیریت و بازرگانی دریایی
یکی از نکاتی که علاقه مندان به رشته مدیریت و بازرگانی دریایی باید به آن توجه کنند، شناور بودن این رشته است. داوطلبان از هر سه گروه آزمایشی در صورت تمایل و کسب کردن رتبه مناسب برای قبولی در این رشته، می‌توانند اقدام به انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی کنند.
نحوه انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی با دیگر رشته‌ها یکسان است. لازم است بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری و آغاز زمان انتخاب رشته، این رشته را در بین اولویت‌های انتخابی خود قرار دهید. زمان انتخاب رشته در مرداد ماه است و بازه دقیق زمانی آن هر ساله توسط سازمان سنجش اعلام می‌شود.
این رشته در دو دوره روزانه و غیرانتفاعی ارائه می‌شود و برای پذیرش در دوره روزانه باید در آزمون سراسری شرکت کرده و مجاز به انتخاب رشته در دوره‌های روزانه شده باشید. پذیرش در دوره غیرانتفاعی براساس سوابق تحصیلی است و نیازی به بررسی رتبه کنکور نخواهد بود. همچنین این رشته برای افراد بومی و ساکن استان خوزستان نیز ظرفیت مجزایی در نظر گرفته و امکان قبولی در رشته مدیریت و بازرگانی دریایی برای ساکنین این استان را راحت‌تر کرده است.
آیا خانم‌ها هم می‌توانند در رشته مدیریت و بازرگانی دریایی تحصیل کنند؟
برخی از رشته‌ها و دانشگاه‌ها دارای محدودیت‌های پذیرش جنسیتی هستند و در دفترچه انتخاب رشته سراسری، پذیرش تنها برای زن یا مرد درج شده است. رشته مدیریت و بازرگانی دریایی فاقد محدودیت جنسیتی است و هم خانم‌ها و هم آقایان می‌توانند اقدام به انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی کنند.
دانشگاه های پذیرنده رشته‌ی مدیریت و بازرگانی دریایی
یکی از موارد بسیار مهم در هنگام انتخاب رشته، بررسی دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مورد نظر است. دانشگاه های ارائه دهنده رشته مدیریت و بازرگانی دریایی در ایران بسیار محدود است و از این رو در صورتی که تعدادی بالایی از افراد تمایل به تحصیل در این رشته را داشته باشند، رقابت سختی ایجاد می‌شود. در جدول زیر دانشگاه های پذیرنده رشته مدیریت و بازرگانی دریایی به همراه ظرفیت رشته مدیریت و بازرگانی دریایی آمده است:
| دانشگاه | ظرفیت پذیرش | نحوه پذیرش |
| علوم و فنون دریایی خرمشهر | ۲ | با آزمون و مخصوص داوطلبان بومی استان خوزستان |
| علوم و فنون دریایی خرمشهر | ۲۷ | با آزمون |
| موسسه غیرانتفاعی انوار العلوم انزلی | ۱۳ | براساس سوابق تحصیلی |
همان طور که در جدول بالا مشخص است، ظرفیت پذیرش رشته مدیریت و بازرگانی دریایی جمعاً ۴۲ نفر در سال است.
هزینه رشته مدیریت و بازرگانی دریایی
بررسی هزینه‌ها و شرایط، قبل از انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی، اقدامی لازم و ضروری است. دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر رشته مدیریت و بازرگانی دریایی را در قالب دوره روزانه ارائه می‌دهد و از این رو دانشجویان نیازی به پرداخت شهریه ندارند. تحصیل در دوره روزانه کاملاً رایگان است و در مقابل، دانشجو تعهد به کار می‌دهد. اما تحصیل در دوره غیرانتفاعی رایگان نیست و دانشجویان باید هر ترم مبلغی را به عنوان شهریه به حساب دانشگاه واریز کنند. شهریه هر ترم براساس قیمت تعیین شده توسط دانشگاه و شهریه ثابت محاسبه می‌شود.
زمان فارغ التحصیلی در رشته مدیریت و بازرگانی دریایی چقدر است؟
دوره کارشناسی مدیریت و بازرگانی دریایی مانند دیگر دوره‌های کارشناسی، چهار ساله است. البته طبق قوانین دانشگاهی دانشجویان می‌توانند کمی کمتر یا بیشتر از این زمان درس خود را به اتمام برسانند یا در صورت لزوم و موافقت دانشگاه، از مرخصی استفاده کنند.
واحدهای درسی رشته‌ی مدیریت و بازرگانی دریایی
تعداد واحدهای درسی رشته مدیریت و بازرگانی دریایی برابر ۱۳۴ واحد است و از این بین، ۱۸ واحد اختصاصی برای هر گرایش متفاوت است. واحدهای این رشته شامل دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی و تخصصی می‌شود.
در صورت تمایل می‌توانید قبل از انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی با مشاوران تحصیلی یا افراد تحصیل کرده در این رشته مشورت کنید یا به سایت دانشگاه‌های ارائه دهنده‌ی این رشته سری بزنید. در ادامه به جزئیات واحدهای درسی رشته مدیریت و بازرگانی دریایی پرداخته شده و نام دروس اصلی و تخصصی آمده است:
- روانشناسی کار
- اقتصاد خُرد
- اقتصاد کلان
- اصول حسابداری
- ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت
- آمار و کاربرد آن در مدیریت
- کامپیوتر و کاربرد آن در مدیریت
- روش تحقیق در مدیریت
- مبانی مدیریت اسلامی و الگو‌های آن
- مبانی سازمان و مدیریت
- مدیریت رفتار سازمانی
- پژوهش در عملیات
- حسابداری صنعتی
- مدیریت تولید
- حقوق بازرگانی
- پول و ارز و بانکداری
- تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم
- بازاریابی و مدیریت بازار
- مدیریت مالی
- توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی
- سیستم های اطلاعاتی مدیریت
- حسابرسی
- زبان تخصصی
- بازرگانی بین المللی
- اصول ترابری
- مدیریت استراتژیک
- سیاست گذاری حمل و نقل و بازرگانی
- اصول حقوق و بیمه دریایی
- اقتصاد ترابری
- مدیریت بین‌المللی کالا
- کنوانسیون های بین المللی حمل و نقل
- گمرکی و بازرگانی
- مدیریت پشتیبانی و توزیع
دروس تخصصی گرایش مناطق ویژه:
- پروژه تحقیقاتی
- انواع و نمونه های مناطق ویژه
- تولیدی و تجاری
- نمونه های مناطق و بنادر ویژه و مراکز بار
- اصول و مبانی خصوصی سازی
- سرمایه‌گذاری و توسعه منطقه‌ای
دروس تخصصی گرایش گمرک:
- پروژه تحقیقاتی
- بهره‌وری سازمانی
- مدیریت پایانه ها
- قوانین و مقررات گمرکی
- مقررات عمومی صادرات و واردات
- شیمی (کانیها و فلزات)
- شناخت الیاف و مصنوعات آن
- کانتینر و وسایل بار
دروس تخصصی گرایش بندر و کشتیرانی:
- اصول ناوبری
- اصول مهندسی دریایی
- پروژه تحقیقاتی
- بهره‌وری سازمانی
- کانتینر و وسایل حمل بار
- مدیریت و تدارکات بندری
- مدیریت و تدارکات کشتیرانی
- مدیریت فرماندهی کشتی
پیشنهاد ما این است که قبل از اقدام برای انتخاب رشته مدیریت و بازرگانی دریایی، حتماً با افرادی که در این رشته تحصیل کرده‌اند، مشورت کنید.
