انتخاب رشته مهندسی نفت
رشته مهندسی نفت از جمله رشته‌های بسیار پرطرفدار است. به همین دلیل در این مقاله تصمیم داریم تا در رابطه با انتخاب رشته مهندسی نفت نکاتی را مطرح کنیم. در واقع سال‌های زیادی است که بر سر راه تحصیلات عالی پسران و دختران سرزمین ما، سدی بزرگ به نام کنکور قرار گرفته است و تنها با گذراز این سد، می‌توان به دانشگاه وارد شد.
همه ساله در تیر ماه، آزمون بزرگی برگزار می‌شود و پس از اعلام نتیجه‌ی این آزمون در نیمه‌ی دوم مرداد ماه، داوطلبین موظف به انتخاب رشته هستند. این داوطلبان مجبور هستند تا بسیاری از رشته‌های تحصیلی را بررسی نمایند، زیرا در نهایت تصمیم‌گیری قبولی آن‌ها، با تعیین اولین انتخابی که جایگاه خالی وجود دارد، توسط نرم‌افزار انتخاب رشته، خواهد بود.
رشته مهندسی نفت هم یکی از صدها رشته کنکور ریاضی به شمار میآید. در ادامه‌ی این مقاله، به بررسی نحوه‌ی انتخاب رشته مهندسی نفت در کنکور ریاضی 1402 می‌پردازیم.
راهنمای انتخاب رشته‌ی مهندسی نفت در کنکور سراسری
هر ساله، اعلام نتایج اولیه‌ی کنکور سراسری، از طرف سازمان سنجش، معمولاً به رویداد بزرگ انتخاب رشته ختم می‌شود. در این مرحله، پس از انتشار دفترچه انتخاب رشته ریاضی، داوطلبین ضمن آشنایی با نحوه انتخاب رشته مهندسی نفت و سایر رشته‌ها، انواع رشته‌های تحصیلی، نام و موقعیت دانشگاه‌ها و شرایط و ضوابط هر دانشگاه برای پذیرش دانشجو، به فرم پیش‌نویس انتخاب رشته نیز دسترسی می‌یابند.
روش پیشنهادی برای انتخاب رشته از طرف سازمان سنجش به این صورت است که هر داوطلب می‌تواند با توجه به نتیجه‌ی کارنامه‌ی اولیه‌ی خود، امکانات مالی و شرایط محل زندگی خود، 150 کد رشته محل را به ترتیب اولویت در این فرم پیش‌نویس یادداشت کند و با انتشار فرم اصلی، نام این رشته‌های تحصیلی را به فرم انتخاب رشته اصلی منتقل نماید.
نرم افزار انتخاب رشته، به ترتیب رتبه‌ی داوطلب، هر فرم را بررسی می‌نماید و به محض وجود ظرفیت، قبولی داوطلب را در همان رشته محل، اعلام می‌نماید. به این ترتیب رشته‌های پس از آن، مورد بازبینی قرار نخواهند گرفت. از این رو توصیه می‌شود به ترتیب اولویت و با دقت، نام رشته محل‌ها در فرم اصلی انتخاب رشته درج شود. اما قبل از تکمیل فرم، لازم است تا اطلاعات زیادی را درباره‌ی رشته محل مورد نظر خود کسب نمایید. به عنوان مثال اگر قصد انتخاب رشته مهندسی نفت را دارید، لازم است تا در مرحله‌ی اول در رابطه با رتبه‌ی کشوری مورد نیاز، بازار کار، دانشگاه‌های ارائه دهنده، شهریه و … اطلاعات لازم را کسب نمایید. در ادامه آن‌چه باید هنگام انتخاب رشته بدانید را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
معرفی رشته‌ی مهندسی نفت
از آن‌جا که ما در یک کشور نفت‌خیز زندگی می‌کنیم و هنوز هم نفت یکی از ارکان مهم اقتصاد ایران به شمار میآید، وجود متخصصین آگاه در زمینه‌ی نفت از ضروریات به شمار خواهد آمد. در میان مشاغل حوزه‌ی نفت و گاز، مهندسی نفت از مهمترین مشاغل است.
سالانه بسیاری از داوطلبان رشته مهندسی نفت، هنگام انتخاب رشته، این رشته‌ی داشگاهی را به عنوان رشته‌ی تحصیلی خود برمی‌گزینند. در زمان انتخاب رشته مهندسی نفت، باید توجه داشته باشید که در واقع مهندس نفت، وظیفه‌ی مدیریت و رهبری تخصص‌های مختلف مانند مهندسی مکانیک، فیزیک، شیمی، زمین شناسی و …، جهت طراحی و اجرای بهترین شیوه‌های اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری منابع نفتی را بر عهده دارد.
ظرفیت پذیرش رشته مهندسی نفت
قبل از انتخاب رشته مهندسی نفت لازم است تا در رابطه با ظرفیت پذیرش این رشته اطلاعات کافی داشته باشید. ظرفیت پذیرش رشته مهندسی نفت، برای دانشگاه های پذیرنده رشته مهندسی نفت، بر اساس آخرین آمار دفترچه انتخاب رشته کنکور ریاضی، در تمامی دوره‌های ارائه شده در دانشگاه‌های سراسری، به شرح زیر است:
- ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی نفت دردانشگاه‌های دوره‌ی روزانه: 534 نفر
- ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه‌های دوره نوبت دوم (شبانه): 128 نفر
- ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه‌های پردیس خودگردان : 50 نفر
- ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه‌های پیام نور: 440 نفر
- ظرفیت رشته مهندسی نفت در دانشگاه‌های غیرانتفاعی: 400 نفر
برای اطلاع از ظرفیت پذیرش دانشجوی رشته مهندسی نفت در دوره‌ی کارشناسی در دانشگاه‌های آزاد لازم است تا به دفترچه انتخاب رشته سال 1402 که در مرداد ماه انتشار می‌یابد، مراجعه نمایید.
دانشگاه‌های ارائه دهنده‌ی رشته نفت
در این مقاله، نام بردن از اسامی همه‌ی دانشگاه های ارائه دهنده رشته مهندسی نفت، امکان‌پذیر نیست. تمامی اسامی و ظرفیت این دانشگاه‌ها به همراه اطلاعات نحوه‌ی پذیرش و آدرس این دانشگاه‌ها، در دفترچه انتخاب رشته سال 1402 انتشار می‌یابد اما می‌توانیم این گونه بگوییم که:
- 15 دانشگاه در دوره‌ی روزانه، پذیرنده‌ی دانشجویان رشته‌ی مهندس نفت هستند. ثبت‌نام در این دانشگاه‌ها، هزینه‌ای ندارد. دانشجویان با سپردن تعهد خدمت می‌توانند اقدام به ثبت‌نام نمایند. در این دانشگاه‌ها، دانشجویان از تسهیلاتی نظیر خوابگاه دانشجویی و کمک هزینه‌ی تحصیلی بهرمند می‌شوند.
- 3 دانشگاه در نوبت دوم (شبانه)، 2 دانشگاه پردیس خودگردان، 11 دانشگاه پیام نور و 6 دانشگاه غیرانتفاعی، پذیرنده‌ی دانشجویان مهندسی نفت هستند.
- برای اطلاع از تعداد دانشگاه‌های آزاد پذیرنده‌ی دانشجو در رشته مهندسی نفت، باید منتظر انتشار دفترچه انتخاب رشته سال 1402 باشید.
لازم به ذکر است، پذیرش دانشجوی مهندسی نفت در دانشگاه‌های مختلف، هم از طریق آزمون و شرکت در کنکور سراسری و هم بدون کنکور و بر اساس سوابق تحصیلی انجام می‌شود. اگر قصد انتخاب رشته مهندسی نفت را دارید، باید دقت کنید که اطلاعات مربوط به ظرفیت پذیرش در رشته مهندسی نفت بدون آزمون و صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی را می‌توانید در هنگام انتشار دفترچه انتخاب رشته سال 1402 از طریق دانشگاه‌های مربوطه، کسب نمایید.
هزینه رشته نفت
به خاطر داشته باشید به جز قبولی در دوره‌های روزانه دانشگاه‌های دولتی، در صورت قبولی در دوره‌های نام‌برده‌ی دیگر، ثبت‌نام با پرداخت شهریه همراه خواهد بود. علاوه بر هزینه‌ی ثبت‌نام و انتخاب واحد در دانشگاه، هزینه‌هایی جانبی دیگر نظیر مسکن، خوراک و پوشاک هم هنگام انتخاب رشته، به‌خصوص انتخاب رشته مهندسی نفت از شهر‌های دور از محل سکونت، را نیز باید در نظر داشته باشید.
به جز دانشگاه‌های دولتی در نوبت روزانه، برای دیگر دوره‌ها، دستور‌العملی برای در اختیار قرار دادن خوابگاه یا کمک هزینه‌ی تحصیلی به دانشجویان، وجود ندارد. بنابراین هنگام انتخاب رشته باید در نظر داشته باشید که در دوره‌های شبانه، پردیس خودگردان، پیام نور، غیرانتفاعی، دوره‌های مجازی و دانشگاه آزاد، دریافت شهریه معمولاً به دو صورت شهریه ثابت و متغیر خواهد بود.
علاقه مندان به رشته مهندسی نفت باید با اطلاع از میزان هزینه رشته مهندسی نفت، در دانشگاه مورد نظر خود، به تکمیل فرم انتخاب رشته اقدام نمایند.
دروس اختصاصی و تعداد واحدهای درسی مهندسی نفت
برای قبولی در رشته مهندسی نفت، شما می‌توانید در چهار گرایش اکتشاف نفت، حفاری و استخراج نفت، بهره‌برداری از منابع نفت و مخازن هیدروکربنی، انتخاب رشته نمایید. برای اطلاع بیش‌تر از جزئیات واحدهای درسی رشته مهندسی و تفاوت این گرایش‌ها، لازم است تا به مطالعه‌ی دقیق دفترچه انتخاب رشته سال 1402 بپردازید. در ادامه برای آشنایی با دروس اختصاصی رشته مهندسی نفت، به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم نمود:
- برخی از دروس تخصصی گرایش اکتشاف نفت: ژئوفیزیک 1 و 2، مهندسی مخازن، مبانی مهندسی حفاری، زمین شناسی نفت، نمودارگیری چاه، ژئوشیمی آلی، مدل‌های رسوبی اکتشافی، زمین ساخت و …
- برخی از دروس تخصصی گرایش بهره‌برداری از منابع نفت: زمین شناسی نفت، نمودارگیری چاه، عملیات بهره‌برداری 1 و 2، مهندسی مخازن 1، مبانی مهندسی حفاری، خوردگی فلزات در صنایع نفت و …
- برخی از دروس تخصصی گرایش حفاری و استخراج: عملیات بهره‌برداری 1، زمین شناسی 1، مهندسی مخازن 1، مهندسی حفاری 1 و 2، سیمان حفاری، گل حفاری، خوردگی فلزات در صنایع نفت و …
- برخی از دروس تخصصی گرایش مخازن : مهندسی مخازن 1 و 2، عملیات بهره‌برداری 1، مدیریت و صیانت از مخازن، روش‌های افزایش برداشت از مخازن، مبانی چاه آزمایی، مخازن کربناته و …
در هنگام انتخاب رشته مهندسی نفت باید در نظر داشته باشید که مدت مجاز برای تحصیل در مقطع کارشناسی مهندسی نفت، حدود 4 سال و برابر با هشت ترم است. البته این مدت می‌تواند توسط دانشجویان مختلف، بیش‌تر یا کم‌تر طی شود، اما هیچ دانشجویی نمی‌تواند تا زمانی که تمامی واحدهای کارشناسی گذرانده نشود، فارغ‌التحصیل شناخته شود.
تعداد واحدهای درسی رشته مهندسی نفت 140 واحد درسی است. لیست دروسی که دانشجویان تا زمان فارغ التحصیلی در رشته مهندسی نفت می‌گذرانند، به صورت زیر است:.
- 36 واحد دروس تخصصی، کارآموزی و پروژه
- 20 واحد دروس عمومی
- 35 واحد دروس پایه
- 42 واحد دروس اصلی
- 7 واحد دروس اختیاری
بازار کار رشته نفت
با توجه به این‌که اکثر فرصت‌های شغلی مهندسی نفت در مناطق عملیاتی و دور افتاده قرار دارند، شاغلان در این حرفه باید برای انجام کار در شرایط سخت، آمادگی لازم را دارا باشند. سختی کار این افراد وقتی بیش‌تر می‌شود که انجام پروژه‌های عملیاتی، حضور در کمپ‌های موقت و کار‌های شیفتی با ساعات کار طولانی از ویژگی‌های مختص این حرفه می‌شود.
البته باید این گونه بیان کنیم که دستمزد بالاتر افراد شاغل در صنعت نفت، شغل مهندسی نفت را قابل تحمل می‌نماید. اما در مجموع مهندسین نفت جذب شده در بازار کار رشته مهندسی نفت، افرادی با ویژگی‌های زیر هستند:
- مسلط به زبان انگلیسی
- آشنا با اصول گزارش‌نویسی
- توانمند در درک علوم پایه (فیزیک، شیمی، زمین شناسی، زیست شناسی، ریاضی و …)
- توانمند در مدیریت بحران
- توتنمند در مدیریت پروژه
- توانایی برقراری ارتباط موثر
- توانایی انجام کار تیمی
- توانمند در استفاده از نرم‌افزار‌های تخصصی
با توجه و دقت در مطالب فوق، اگر ویژگی‌های یک مهندس نفت زبده بودن را در خود سراغ دارید، می‌توانید هنگام تکمیل فرم انتخاب رشته، اولویت را به انتخاب رشته مهندسی نفت بدهید.
