روش مطالعه SQ3R برای دانش آموزان
روش مطالعه SQ3R یک راه حل برای بارها استفاده و بارها توصیه کردن است، به طوریکه با اجرای هربار این روش بیشتر به کاربردی و اصولی بودن آن پی می‌برید. این روش شامل ۵ مرحله است که قدرت یادگیری دانش‌آموزان را افزایش می‌دهد و یکی از روش‌های ضروری برای موفقیت دانش‌آموزان محسوب می‌شود. روش مطالعه SQ3R تیر آخر برای رفع ابهامات حین یادگیری و عمیق شدن در آنچه که میخوانیم است.
پس به آی‌نو اعتماد کنید، سراغ روش مطالعه SQ3R بروید و با دقت و تمرکز کافی مشغول به درس خواندن شوید؛ احتمالا بعد از اولین بار از اتمام روش مطالعه SQ3R متوجه تغیر بازخوردتان به دروس خواهید شد.
در ادامه این مقاله قرار است با پاسخ به سه سوال اصلی به تشریح روش مطالعه SQ3R بپردازیم، تا شما با بررسی این روش و سایر روش‌ها به بهترین مدل مطالعاتی خود برسید؛
- SQ3R مخفف چیست؟
- مزایای روش مطالعه SQ3R
- ویژگی های روش مطالعه SQ3R
روش SQ3R مخفف چیست؟
در واقع کلمه SQ3R از سرواژه سازی ۵ مرحله ایجاد شده است. این مراحل شامل موارد زیر است:
- پیش مطالعه (Survey)
- سؤال کردن (Question)
- مطالعه دقیق (Read)
- یادآوری (Recite / Recall)
- مرور (Review / Revise)
شاید اجرای این روش مطالعه در ابتدا کمی سخت و وقت‌گیر به نظر برسد؛ اما نتایج استفاده از روش مطالعه SQ3R به شما همه چیز را نشان خواهد داد. در ادامه به بررسی جزئی‌تر این مراحل می‌پردازیم.
۱. پیش مطالعه
شاید پیش‌خوانی را یک روش بیهوده بدانید که هر دانش آموزی انجام نمی‌دهد، اما این کار قبل از تدریس استاد باعث می‌شود شما اطلاعات مهم و غیر‌ضروری را هنگام تدریس از یکدیگر تشخیص داده و بدانید کدام مطالب بیشتر ذهن شما را درگیر کرده‌اند و نیاز است بیشتر برایتان توضیح و شرح و بسط داده شوند. با استفاده از تندخوانی، ابتدا باید موضوع درس را به سرعت مطالعه کنید.
پیش‌مطالعه باعث می‌شود شما در کلاس درس مشارکت کنید و یادگیری خود را در فعالانه‌ترین حالت ممکن قرار دهید و با شنیدن متمرکز به بهتر شدن سرعت یادگیری خود کمک کنید. ایجاد زمینه فکری دقیق، پذیرش راحت‌تر مطالب جدید، اعتماد‌به‌نفس بیشتر در کلاس درس و توجه برای پیدا کردن جواب سؤالات اساتید از مزایای پیش‌مطالعه است.
بهتر است هنگام پیش‌مطالعه چکیده‌ای از مطالب را برای خود بنویسید. چکیده شما به نوشتن خلاصه‌نویسی که در ادامه این روش به آن می‌پردازیم، بسیار کمک خواهد کرد. همچنین این چکیده به شما در هنگام تدریس استاد کمک خواهد کرد و شما میتوانید به تکمیل‌اش در کلاس درس پرداخته و در‌نهایت یک جزوه کامل در اختیار داشته باشید.
۲. طرح سوال
مرحله بعدی روش مطالعه SQ3R با پرسیدن سؤال شروع می‌شود، سوالاتی از عناوین مطالبی که خواندید، خصوصاً موضوعاتی که فکر می‌کنید مهم‌تر هستند، طرح این سوالات به شما هدف مطالعاتی متمرکز می‌دهد. شما میتوانید هنگام پیش‌مطالعه یک درس، از مباحث مهم سؤالاتی را طراحی کنید. این کار باعث ایجاد خلاقیت شما و راحت‌تر کردن یادگیری برای آزمون هایی که قرار است برای درس خود جواب بدهید، خواهد شد.
طراحی سوال از ظریف‌ترین کارهای دنیاست، چراکه سوال باید مفهومی که قصد ارزیابی آن وجود دارد را به بهترین روش منتقل کند و آنقدر آسان نباشد که جواب را بتوان از آن تشخیص داد، پس هرچه بیشتر در طراحی سوالات چالشی مهارت پیدا کنید یعنی عمیق‌تر فهمیده‌اید.
۳. مطالعه دقیق
پس از طرح سؤالات، بخش اصلی مأموریت مطالعاتی شما را شروع می‌شود. در این مرحله، باید با دقت و با تمرکز بیشتری مطالب درسی را بخوانید، برای افزایش تمرکز در این مرحله میتوانید برای خودتان بازه های زمانی کوتاه و متوسط انتخاب کرده، یادداشت برداری کنید و تمرین های مربوط به آن درس را انجام دهید. دقت کنید که یادداشت برداری به روش درخت حافظه می‌تواند نقش موثری در فراگیری شما داشته باشد.
۴. یادآوری
پس از خواندن دقیق موضوع، شما نیاز دارید نکاتی که یاد گرفتید را بازگو کنید. توجه داشته باشید به تکرار مطالب همان‌طور که آنها را می‌فهمید بپردازید، چون در این‌صورت متوجه می‌شوید چه نکاتی را به درستی متوجه نشدید؛ تا مجددا آن را در برنامه مطالعاتی خود قرار دهید.
استفاده از فلش‌کارت‌ها و سؤالات جا‌خالی و درست و غلط در این مرحله به کمک شما خواهد آمد. میتوانید برای یا دآوری بهتر مطالب، با دوست و همکلاسی خود همراه شوید و با پرسش و پاسخ از یکدیگر به سمت فهم بهتر قدم بردارید.
۵. مرور
در آخرین قدم باید مطالب خوانده‌شده را مرور کنید. مرور و اصلاح مطالب خوانده شده، مهم‌ترین قدم در روش مطالعه SQ3R است. با اجرای این روش میتوانید اطمینان پیدا کنید که درس خوانده شده را فراموش نخواهید کرد.
ویژگی مطالعه به روش SQ3R چیست؟
این را بدانید که شما به طور ذاتی تمایل به فراموش کردن مطالب دارید. ۷۰ درصد مطالبی که می‌خوانید روز بعد از خواندن و یادگرفتن مطالب فراموش می‌شود. پس حتما روز بعد به یادآوری مطالب بپردازید. کم‌کم این روند فراموش کردن با تکرار دفعات مرور کاهش پیدا می‌کند.
راه حل ساده‌ای برای تا ابد فراموش نکردن مطالب وجود دارد. اینکه نگذارید بین دفعات مرورتان فاصله بیافتد و این فاصله برای هر متنی تکرار شود. بعد از یک روز، سه روز، یک هفته، دوهفته و در‌نهایت یک ماه بعد از یادگیری مطلب آن را مرور کنید تا هیچ وقت از این روش دل‌زده نشده و وابسته‌اش شوید.
در نهایت بهتر است برای هر درسی که در آن از مطالعه به روش SQ3R استفاده می‌کنید، یک دفتر یا پاک‌نویس مناسب تهیه کنید و منظم آنها را نگه‌داری کنید تا بتوانید به منابع غنی و پرباری که تنها مخصوص شماست، را در طول تحصیل همراه خود داشته باشید و در ایام امتحانات از آن به راحتی استفاده کنید.
مدرسه مجازی آی نو با فراهم کردن امکان آموزش دروس مقاطع مختلف تحصیلی به صورت ضبط شده این امکان را به شما می‌دهد تا هر زمان یا مکانی که احتیاج به تدریس یا مرور دروس خوانده شده داشتید، با مراجعه به مدرسه مجازی آی نو به تمامی درس‌نامه‌های خود دسترسی داشته باشید و بتوانید مطابق مطالعه به روش SQ3R پیش بروید.
