نحوه محاسبه معدل برای هر پایه چگونه است؟

کلیات و جزئیات نحوه محاسبه معدل

اطلاع از نحوه محاسبه معدل در مقاطع تحصیلی مختلف ابتدایی، دبیرستان و دانشگاه سبب کاهش استرس پس از امتحانات خواهد شد. با آگاهی از نحوه‌ محاسبه معدل می‌توان قبل از دریافت کارنامه معدل را محاسبه نمود.

محاسبه معدل ابتدایی

ارزشیابی دانش‌آموزان ابتدایی به صورت کیفی و توصیفی است. در این مقطع تحصیلی، نمرات در بازه‌های 17 تا 20 به عنوان نمره‌ی خیلی خوب و از 15 تا 17 به عنوان نمره‌ی خوب محسوب می‌شوند. در نحوه محاسبه معدل ابتدایی، هیچ یک از دانش‌آموزان مردود نمی‌شوند.

برای دانش‌آموزی که نمره‌ی کمتر از 15 بگیرد، آموزش‌های جبرانی برگزار می‌شود. نحوه محاسبه معدل ابتدایی این گونه است که در پایه‌های مختلف در نوبت دوم، میانگینی از نمره‌ی امتحانی پایانی و نمره‌ی ارزشیابی مستمر در نظر گرفته می‌شود.

این نوع ارزشیابی بر محور شایستگی قرار دارد. نحوه محاسبه معدل ابتدایی به گونه‌ای است که معلمین ابتدایی  به جز ارزشیابی مهارت‌های ذهنی به وسیله‌ی طراحی آزمون‌های عملی نیز به ارزشیابی دانش‌آموزان می‌پردازند.

محاسبه معدل دبیرستان

نحوه محاسبه معدل دبیرستان در دوره‌های متوسطه‌ی اول و دوم با هم تفاوتی ندارد. نحوه محاسبه معدل متوسطه اول برای معدل پایه‌های مختلف یکسان است اما معدل پایه‌‌ی نهم از معدل پایه‌ی هفتم و هشتم مهم‌تر خواهد بود زیرا معدل نهم در انتخاب رشته دانش‌آموز موثر است.

نحوه محاسبه معدل متوسطه دوم نیز برای همه‌ی پایه‌ها یکسان است اما معدل پایه‌ی دوازدهم از معدل پایه‌ی دهم و یازده مهم‌تر می‌باشد زیرا معدل پایه‌ی دوازدهم در نتیجه‌ی کنکور تاثیرگذار‌تر می‌باشد.

در ادامه به نحوه محاسبه معدل دبیرستان و شرح مراحل آن می‌پردازیم.

نحوه محاسبه نمره در نوبت اول

در این نحوه‌ی محاسبه معدل باید نمره کل هر درس، نمره سالانه هر درس و معدل کل دی ماه تعیین شوند.

تعیین نمره کل دی ماه هر درس

برای تعیین نمره کل هر درس لازم است تا به روش زیر عمل نماییم:

• نمره مستمر نوبت اول برای هر درس در ضریب یک ضرب می‌شود.
• نمره‌ی پایانی دی ماه برای هر درس در ضریب 2 ضرب می‌شود.
• این نمرات برای یک درس با یکدیگر جمع می‌شوند و مجموع نمرات دی ماه برای آن درس به دست می‌آید.
• با تقسیم مجموع نمرات درس تقسیم بر عدد 3، نمره دی ماه آن درس به دست می‌آید.

به عنوان مثال اگر نمره نوبت اول در یک درس 20 و نمره‌ی نوبت دوم در همان درس 20 باشد، مجموع نمره نوبت اول در این درس 60 خواهد بود. نمره کل دی ماه چنین درسی 20 خواهد بود.

تعیین نمره سالانه درس

نمره‌ سالانه نمره‌ای است که در کارنامه ثبت می‌شود. نمره سالانه ملاک قبول شدن یا نشدن دانش‌آموزان است. ‌‌برای تعیین نمره‌ی سالانه‌ی هر درس، نمره‌ی دی ماه را در 3 ضرب و عدد حاصل را بر 8 تقسیم می‌کنیم. به این ترتیب بخشی از نمره‌ی سالانه‌ی درس به دست می‌آید.

به عنوان مثال اگر نمره‌ی یک درس در دی ماه 20 باشد، ابتدا آن را در 3 ضرب و سپس بر عدد 8 تقسیم می‌کنیم. در نهایت نیز عدد 7.5 به دست آمده به این معنی خواهد بود که دانش‌آموز در دی ماه 7.5 نمره‌ی سالانه‌ی درس را کسب کرده است.

تعیین معدل کل دی ماه

برای تعیین معدل دی ماه از نمره‌ی کل دی ماه هر درس استفاده می‌شود. نحوه محاسبه معدل کل به صورت زیر می‌باشد:

• نمره‌ی کل هر درس را در تعداد واحدهای آن درس ضرب می‌کنیم.
• برای همه‌ی درس‌های کارنامه، این نمره‌ی کل را محاسبه می‌کنیم.
• تمام اعداد به دست آمده با هم جمع می‌شوند و مجموع نمرات کل دی ماه به دست می‌آید.
• مجموع کل واحد‌های درسی را به دست می‌آوریم. این عدد نشان دهنده‌ی تعداد واحد کل می‌باشد.
• اکنون کافیست مجموع نمرات کل دی ماه را بر تعداد واحد کل تقسیم نماییم و معدل کل دی ماه را به دست آوریم.

نحوه محاسبه نمره در نوبت دوم

در نحوه محاسبه معدل در نوبت دوم باید به مجموع نمرات، نمره سالانه کل هر درس و محاسبه معدل در نوبت دوم بپردازیم.

محاسبه مجموع نمرات هر درس

در تعیین مجموع نمرات هر درس به روش زیر عمل می‌شود:

• نمره‌ی مستمر نوبت دوم در عدد 1 ضرب می‌شود.
• نمره‌ی پایانی خرداد در عدد 4 ضرب می‌شود.
• مقادیر در موارد 1 و 2 با یکدیگر جمع می‌شوند. این عدد مجموع نمرات هر درس است.

به عنوان مثال اگر نمره‌ی مستمر نوبت دوم 20 و نمره‌ی پایانی خرداد هم 20 باشد، مجموع نمرات در درس مورد نظر 100 می‌شود.

محاسبه نمره سالانه درس در نوبت دوم

برای به دست آوردن نمره‌ی سالانه درس، مجموع نمرات این درس را بر عدد 8 تقسیم می‌کنیم. به عنوان مثال اگر نمره‌ی مستمر 20 و نمره‌ی پایانی خرداد 20 باشد، در این صورت مجموع این نمرات 100 و از تقسیم آن بر عدد 8 به عدد 12.5 می‌رسیم. این عدد نمره‎‌ی سالانه‌ی درس در نوبت دوم خواهد بود. دقت کنید که تاثیر تک ماده در معدل نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.

محاسبه نمره سالانه کل یک درس

برای محاسبه نمره‌ی سالانه‌ی کل یک درس لازمست به روش زیر پیش می‌رویم:

• نمره‌ی مستمر نوبت اول در عدد 1 ضرب می‌شود.
• نمره‌ی پایانی دی ماه در عدد 2 ضرب می‌شود.
• نمره‌ی مستمر نوبت پایانی در عدد 1 ضرب می‌شود.
• نمره‌ی پایانی خرداد در عدد 4 ضرب می‌شود.
• اعداد به دست آمده در موارد 1تا 4 با هم جمع می‌شود.
• عدد حاصل در مورد 5 بر عدد 8 تقسیم می‌شود. به این ترتیب نمره سالانه‌ کل یک درس محسوب خواهد شد.

نحوه محاسبه معدل سالانه (معدل کل) در کارنامه خرداد ماه

برای محاسبه معدل سالانه باید مطابق مراحل زیر پیش بروید:

• نمره‌ی سالانه کل هر درس در تعداد واحدهای آن درس ضرب می‌شود.
• برای همه‌ی درس‌ها این عدد محاسبه می‌شود.
• سپس اعداد به دست آمده در مورد 2 را با یکدیگر جمع می‌کنیم.
• سپس تعداد کل واحدهای درسی را به دست می‌آوریم.
• برای به دست آوردن معدل سالانه بایدعدد به دست آمده در مورد شماره‌ی 3 را به تعداد کل واحدهای درسی، تقسیم می‌نماییم.

توجه داشته باشید در محاسبه‌ی معدل درس یا معدل کل، معدل به صورت زیر گرد می‌شود:

• در صورتی که معدل با اعشار 0.1 تا 0.24 باشد به 0.25 گرد می‌شود.
• در صورتی که معدل با اعشار 0.26 تا 0.49 باشد به 0.5 گرد می‌شود.
• در صورتی که معدل با اعشار 0.51 تا 0.74 باشد به 0.75 گرد می‌شود.
• در صورتی که معدل با اعشار 0.76 تا 0.99 باشد ، به 1 (عدد کامل بعدی) گرد می‌شود.

محاسبه معدل کتبی نهایی (معدل کارنامه سال دهم، یازدهم و دوازدهم)

نحوه محاسبه نمره امتحان نهایی (معدل کارنامه‌های پایه‌ی دهم، یازدهم و دوازدهم) به صورت زیر است:

• نمره‌ی هر درس را در ضریب آن درس ضرب می‌کنیم.
• این نتیجه‌ را برای همه‌ی درس‌ها به دست آورده و اعداد به دست آمده را با هم جمع می‌کنیم.
• کل ضرایب را محاسبه می‌نماییم.
• مجموع عدد در مورد 2 را بر کل ضرایب به دست آمده در مورد 3 تقسیم می‌کنیم. عدد به دست آمده معدل کتبی آخرین سال خواهد بود.

محاسبه معدل کل دیپلم

معدل سال دهم و معدل سال یازدهم و دوازدهم با هم جمع شده و تقسیم بر عدد 3 می‌شوند. این عدد نشان دهنده‌ی معدل کل دیپلم دانش‌آموز خواهد بود.

محاسبه معدل کل دانشگاه

نمره‌دهی در دانشگاه به صورت آنلاین است. نمرات درس‌ها در یک کارنامه‌ی دیجیتالی ثبت می‌شود. دانشجویان می‌توانند با دانستن یک فرمول در پایان هر ترم، معدل نهایی خود را محاسبه نمایند.

نحوه محاسبه معدل دانشگاه برای تمامی دانشجویانی که در دانشگاه‌ها‌ی مختلف مانند پیام نور، سراسری، آزاد و…. تحصیل می‌نمایند از یک فرمول تبعیت می‌کند. با دانستن این فرمول می‌توانید به محاسبه‌ی معدل کل خود در پایان هر ترم بپردازید. برای محاسبه معدل کل دانشگاه لازم است تا تمامی نمرات ترم‌های خود را با هم جمع و تقسیم بر تعداد واحدهای کل نمایید.

برای این کار لازم است تا ابتدا نمرات هر درس را در تعداد واحد‌های درس مربوطه ضرب کنیم. اکنون نوبت به جمع کردن تمامی نمرات با هم می‌رسد و این عدد جمع نمرات شما است.

در ادامه تعداد واحدها را با هم جمع می‌کنیم. عدد حاصل از مرحله‌ی 2 را بر عدد حاصل از مرحله‌ی 3 تقسیم می‌نماییم. عدد به دست آمده، معدل کارنامه‌ی شما خواهد بود.

به عنوان مثال جمع نمرات یک درس 2 واحدی با نمره‌ی 20 و یک درس 3 واحدی با نمره‌ی 20 برابر با 100 خواهد بود. از تقسیم 100 بر 5 معدل این دو درس، 20 خواهد شد.

برای تعیین معدل کل باید دارای دو شرط زیر رعایت شود:

• تعداد واحدهای پاس شده ‌ی نظری و عملی و همچنین تعداد واحدهای دانشجو در طول ترم در دسترس باشند.
• تمام نمرات با یک ترازبندی با یک‌دیگر جمع شوند.

به عنوان مثال برای جمع دو درس دو واحدی که اولی 8 از 10 نمره است و دیگری 16 از 20 نمره حساب شده است، ابتدا ترازها را به صورت همسان در می‌آوریم و سپس جمع نمرات را تعیین خواهیم نمود. در این مثال جمع نمرات 64 از 100 نمره است. از تقسیم 64 بر 4، معدل این دو درس 16 خواهد بود.

ارزش واحدهای درس‌های تخصصی، آزمایشگاه، کارگاه و درس‌های عمومی با هم متفاوت است. از این رو باید ضریب درس مورد نظر را در محاسبه‌ی معدل در نظر داشت.

لازم به ذکر است در نحوه محاسبه معدل دانشگاه، تعداد درس‌هایی که در طول ترم حذف شده است باید از کل واحد‌های اخذ شده کم شود. اما درس‌هایی که دانشجو در آن‌ها مردود اعلام شده است، ضروری است که در محاسبه، محسوب ‌شوند.