درسنامه کنایه علوم و فنون ادبی ۲
در درس کنایه علوم و فنون ادبی ۲ شما با کنایه و ویژگیهای آن به عنوان یک آرایه ادبی مهم آشنا میشوید. شما در درسهای قبلی با مجاز آشنا شدهاید و در این درس میآموزید که کنایه نیز گونه ای از مجاز است و بر بنیاد اصل مجاورت استوار است. همچنین در درسهای گذشته با استعاره که یکی دیگر از آرایههای ادبی بسیار پرکاربرد میباشد نیز آشنا شدهاید و یاد گرفتید که استعاره بر اصل مشابهت استوار میباشد.
در درس دوازدهم: کنایه علوم و فنون ادبی ۲ یاد میگیرید که در کنایه هم معنای قاموسی و واژگانی عبارت به ذهن خواننده میرسد و هم معنای مجازی آن در ذهن خواننده طنین انداز میشود. در حقیقت در کنایه معانی دور و نزدیک با هم به ذهن خواننده میرسد، اما چیزی که هدف گوینده است معنای دور کنایه میباشد و اگر در اجزای کلام و بافت سخن به خوبی تامل داشته باشید این موضوع را درک خواهید کرد.
آشنایی با معنای کنایه
کنایه در لغت به معنای پوشیده سخن گفتن میباشد و در اصطلاح واژه یا عبارتی است که معنای ظاهری آن مورد نظر گوینده نیست. معلم در طول آموزش کنایه علوم و فنون ادبی ۲ سعی میکند با ذکر مثالهای مختلف و متنوع به خوبی مفهوم کنایه را در متن و شعر برای شما توضیح دهد و هدف شاعر یا نویسنده را از آوردن آن کنایه بیان کند.
وقتی کنایهای را در یک بیت شعر یا یک متن مشاهده کردید باید به این نکته توجه کنید که معنای دور و نزدیک آن لازم و ملزوم یکدیگر هستند. برای مثال ممکن است بگوییم فلانی دست به جیب است. شما ممکن است این کنایه را بارها در زندگی خود شنیده باشید. هدف گوینده از آن این است که آن فرد انسان خیر و بخشندهای میباشد و قصد او از گفتن این جمله فقط این نیست که آن فرد دستش را در جیبش میکند.
لزوم حل تمرین در یادگیری کنایه
در درس کنایه کتاب علوم و فنون ادبی ۲ یک بیت شعر از صائب تبریزی آورده شده است که به شرح زیر میباشد.
«همت مردانه میخواهد گذشتن از جهان / یوسفی باید که بازار زلیخا بشکند»
وقتی معلم مشغول تدریس کنایه علوم و فنون ادبی ۲ میباشد برای شما شرح میدهد که بازار شکستن کنایه از بیرونق کردن است. همچنین در عبارت سخن او بر سر زبانها افتاد نیز کنایه وجود دارد. بر سر زبانها افتادن کنایه از فاش شدن و برملا شدن راز است. همچنین در بیت:
«دامن کشان که میروی امروز بر زمین/ فردا غبار کالبدت بر هوا رود»
نیز کنایه وجود دارد. شاعر به زیبایی از عبارت دامن کشان راه رفتن استفاده کرده است و این عبارت کنایهای از ناز و غرور داشتن است. مصراع دوم نیز کنایه زیبایی از مردن میباشد. اگر در پیدا کردن کنایه که یک آرایه ظریف و زیبای ادبی میباشد دچار مشکل هستید می توانید از آموزش ویدیویی کنایه علوم و فنون ادبی ۲ کمک بگیرید. در این ویدیوها اساتید برتر کشور خط به خط کتاب علوم و فنون ادبی یازدهم را برای شما شرح دادهاند و با ذکر مثالهای مختلف و متعدد سعی کردند مطالب درس کنایه علوم و فنون ادبی ۲ را به بهترین شکل ممکن و زبانی شیوا برای شما تدریس کنند.
تفاوت کنایه با مجاز در چیست؟
شما در درسهای گذشته با مجاز و انواع آن آشنا شدهاید اگر مطالب مربوط به مجاز را فراموش کردهاید بهتر است ابتدا مروری دقیق و کامل روی مبحث مجاز داشته باشید. وقتی در شعر یا متن از مجاز استفاده میشود هدف گوینده از آن معنای غیر حقیقی آن واژه بوده است، اما وقتی با کنایه در جایی روبرو میشوید هدف گوینده از آن هم معنی دور و هم معنی نزدیک میباشد، البته شما باید معنی دور آن را در نظر بگیرید.
برای مثال میتوان به عبارت آب از دستش نمیچکد اشاره کرد. در اینجا معنای نزدیک یعنی آب از دست چکیده نمیشود و معنای دور آن یعنی فرد خسیس است. استفاده از ویدیو آموزشی کنایه علوم و فنون ادبی ۲ در تشخیص استعارههای ادبی و درک تفاوتهای ظریف بین آنها بسیار مفید و کاربردی میباشد.
فرق استعاره و کنایه در چیست؟
استعاره به طور معمول در واژه به کار میرود و کنایه در ساختار کلام قرار میگیرد. اگر بخواهیم مثالی در این مورد بزنیم باید به بیت زیر اشاره کنیم.
«به خون خود آغشته و رفتهاند / چه گلهای رنگین به جویبارها»
این بیت از شاعر معروف علامه طباطبایی میباشد و در آن گل ها استعاره از شهدا هستند. اما در بیت زیر:
«دامن هر گل مگیر و گرد هر بلبل نگرد / طالب حسن غریب و معنی بیگانه باش»
که از شاعر معروف صایب تبریزی میباشد شما با عبارتهای دامن چیزی را گرفتن و گرد چیزی گشتن آشنا میشوید و یاد میگیرید که اینها کنایه هستند و در بافت و جان کلام آمدهاند. وقتی نکات کنایه علوم و فنون ادبی ۲ را یاد بگیرید میتوانید به راحتی انواع آرایههای ادبی به ویژه کنایه را در ابیات و متون مختلف پیدا کنید.
از کنایه در طول روز و در زندگی روزمره نیز بسیار استفاده میشود. برای مثال دسته گل با آب دادن کنایه از اشتباه بزرگی کردن است و همچنین دست و پا گم کردن کنایه از هول شدن و نگران شدن میباشد. همچنین وقتی در جایی گفته میشود که فردی ثابت قدم است کنایه از این است که آن فرد اراده ای قوی دارد و اگر در جایی شنیدید که فردی تنگدست است کنایه از این است که آن فرد فقیر است.
برای اینکه بتوانید به خوبی تمام نکات و مفاهیم این درسها یاد بگیرید بهترین کار این است که خلاصه کنایه علوم و فنون ادبی ۲ را در یک دفتر یادداشت کنید. خلاصهها میتواند شامل نکاتی که معلم در کلاس به آنها اشاره کرده است و همچنین مثالها و تمرینات کتاب درسی باشد.
همچنین وقتی شما مشغول تماشای فیلمهای آموزشی هستید می توانید تمام نکات مهمی را که در طی مشاهده این فیلمها یاد میگیرید را در دفتر خلاصههای خود وارد کنید. به این شکل جزوه عالی و منسجم خواهید داشت که برای مرورهای شب امتحان بسیار عالی است. برای اینکه بتوانید از ویدیوهای آموزشی کنایه علوم و فنون ادبی ۲ استفاده کنید، لازم است تا به سایت مدرسه مجازی آی نو مراجعه و اشتراک تهیه نمایید.
1 دیدگاه. همین الان خارج شوید
سلام توضیحات بسیار عالی
دستمریزاد
ابراهیم از کرمانشاه
دبیر ادبیات