صفر تا صد یاخته تا گیاه زیست ۱
بیشترین گونه‌های گیاهی روی زمین متعلق به نهان دانگان است و شما این موارد را در درس یاخته تا گیاه زیست ۱ به طور کامل می‌آموزید. این گیاهان مانند تمام موجودات برای رشد و نمو به ماده و انرژی نیاز دارند و به طور کامل در جای خود ثابت هستند اما این گیاهان چگونه می‌توانند نیازهای خود را برطرف کنند و مواد مغذی خود را تامین کنند. همچنین این سوال نیز مطرح می‌شود که گیاهان چطور بر محدودیت ساکن بودن خود غلبه کرده‌اند.
ویژگی های یاخته گیاهی
فصل ششم: یاخته تا گیاه زیست ۱ با درس ویژگی های یاخته گیاهی آغاز می‌شود. در این درس شما با مفهوم دیواره یاخته‌ای آشنا می‌شوید. یاخته در گیاهان و جانوران با هم فرق دارد. پروتوپلاست بخشی از دیواره یاخته در بافت‌های گیاهی زنده است که شامل غشا، سیتوپلاسم و هسته می‌شود. وظایف عملکردی دیواره شامل حفظ شکل و استحکام یاخته‌ها و در نتیجه استحکام پیکر گیاه، کنترل تبادل مواد بین یاخته‌ها و جلوگیری از ورود عوامل بیماری‌زا می‌باشد.
در بعضی از یاخته‌های گیاهی لایه‌ای به نام دیواره پسین وجود دارد و این دیواره مانع از رشد یاخته می‌شود. دیواره یاخته‌ای دور تا دور یاخته کشیده می‌شود و شامل کانال‌های سیتوپلاسمی است که از یاخته‌ای به یاخته دیگر کشیده شده است. این کانال‌ها که پلاسمودسم نامیده می‌شوند مواد مغذی و ترکیبات دیگر را به یاخته‌ها منتقل می‌کنند. برای یادگیری نکات یاخته تا گیاه زیست ۱ باید در هر جلسه درس حضور داشته باشید و به توضیحات معلم به دقت گوش کنید.
رنگ ها در گیاهان
شما می‌توانید تنوع بی‌نظیر رنگ را در گیاهان مشاهده کنید که به دلیل وجود مواد رنگی در واکوئول گیاهان می‌باشد. سوالی در اینجا مطرح می‌شود و آن این است که آیا رنگ زرد یا نارنجی که در ریشه هویج مشاهده می‌شود یا رنگ قرمز میوه گوجه فرنگی نیز به دلیل ترکیبات موجود در واکوئول است؟ باید بگوییم خیر. وجود این رنگ‌ها به دلیل وجود اندام‌های دیگری در گیاهان است. یکی از این اندام‌ها دیسه نامیده می‌شود. یکی از انواع آن سبز دیسه یا کلروپلاست نام دارد و سبز دیده شدن گیاهان به دلیل همین دیسه است.
رنگ دیسه یا کلورپلاست، دیسه دیگری است که محل ذخیره رنگریزه‌هایی به نام کارتنوئیدها می‌باشد. بعضی از دیسه‌ها نیز رنگریزه ندارند که یکی از انواع آن‌ها نشادیسه یا آمیلوپپلاست است. معلم سعی میکند در طول آموزش یاخته تا گیاه زیست ۱ با ذکر مثال‌های متعدد مفاهیم این بخش را به خوبی برای دانش آموزان توضیح دهد. اگر در این بخش مشکل دارید می‌توانید از ابزارهای کمک آموزشی مانند ویدیوهای آموزشی استفاده کنید.
سامانه بافتی به زبان ساده
شما با انواع سامانه‌های بافتی در درس یاخته تا گیاه کتاب زیست ۱ آشنا می‌شوید. پیکر گیاهان نهان دانه سه سامانه بافتی دارد که شامل سامانه‌های پوششی، زمینه‌ای و آوندی می‌شود. عملکرد هر سامانه مشخص است و نقش مهمی در سلامت و بقای گیاه دارد. در آموزش ویدیویی یاخته تا گیاه زیست ۱ به این موارد به طور کامل اشاره شده است و شما می‌توانید از تدریس برترین معلمان کشور برای یادگیری این بخش از کتاب زیست شناسی دهم بهره بگیرید.
سامانه بافت پوششی چیست؟
سامانه بافت پوششی همان طور که از نامش پیدا است کل گیاه را می‌پوشاند و عملکردی مشابه پوست در جانوران دارد. این پوشش گیاه را از عوامل بیماری‌زا و تخریب‌گر حفظ میکند. روپوست سامانه بافتی دیگری است که از یک لایه یاخته تشکیل شده است و کار پوشش برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌های جوان را انجام می‌دهد.
معلم در طول تدریس یاخته تا گیاه زیست ۱ سعی میکند تا با استفاده از روش‌های نوین آموزشی و ذکر مثال‌های متعدد این موارد را به خوبی برای دانش آموزان توضیح دهد.
پوشش اندام‌های مسن در گیاه به عهده پیراپوست یا پریدرم است. روپوست مانع از تبخیر زیاد آب از اندام‌های هوایی گیاه می‌شود. یک لایه به نام پوستک که شامل ترکیبات لیپیدی است روی سطح بیرونی یاخته‌های روپوست قرار دارد که مانع از ورود نیش حشرات و عوامل بیماری‌زا به گیاه می‌شود. پوستک به دلیل ماهیت لیپیدی که دارد از تبخیر آب از سطح برگ جلوگیری میکند و به این شکل مانع از خشک شدن گیاه می‌شود.
سامانه بافت زمینه ای در گیاه
در درس یاخته تا گیاه زیست ۱ می‌آموزید که سه نوع بافت زمینه‌ای فضای بین روپوست و بافت آوندی را پر میکند که شامل بافت پارانشیمی (نرم آکند)، کلانشیمی (چسب آکند) و اسکلرانشیمی (سخت آکند) می‌شود. رایج‌ترین بافت به بافت پارانشیمی اختصاص دارد. این یاخته‌های نرم آکند دارای دیواره نازک و چوبی نشده هستند و به همین دلیل به راحتی آب را جذب می‌کنند.
اگر گیاه زخمی شود این یاخته‌ها تقسیم می‌شوند و گیاه را ترمیم می‌کنند. از آنجایی که نکات این درس بسیار زیاد است به شما توصیه می‌کنیم بعد از مطالعه هر درس خلاصه یاخته تا گیاه زیست ۱ را در دفتری بنویسید و در بازه‌های زمانی مشخص این موارد را مرور کنید.
ساختار گیاهان
یکی از سوالات بشر این بوده است که چگونه از دل یک دانه کوچک گیاهی چند متری ایجاد می‌شود که شامل چندین نوع بافت مختلف نیز می‌باشد. برای اینکه به پاسخ این سوال برسیم باید به نوک ساقه‌ها و ریشه گیاهان توجه کنیم. در نوک ریشه و ساقه گیاهان یاخته‌های مریستمی وجود دارند که دائما در حال تقسیم شدن هستند. مریستم انواع مختلفی دارد که شامل مریستم نخستین ریشه و مریستم نخستین ساقه می‌باشد.
در درس یاخته تا گیاه زیست ۱ یاد می‌گیرید که مریستم نخستین نمی‌تواند ریشه و ساقه‌هایی با قطر زیاد ایجاد کند و مریستم پسین مسئول ایجاد ساقه‌ها و ریشه‌های قطور است.
در گیاهان دو لپه‌ای دو نوع سیستم مریستم پسین وجود دارد که شامل کامبیوم چوب آبکش (آوندساز) و کامبیوم چوب پنبه ساز می‌باشد. کامبیوم چوب پنبه ساز و یاخته‌های آن پیراپوست یا پریدرم را می‌سازند که در اندام‌های مسن گیاهان جانشین روپوست می‌شود.
حالا که پیراپوست چوب پنبه‌ای شده نمی‌تواند تبادلی در انتشار گازها داشته باشد. با توجه به اینکه بافت زیری این لایه زنده است و نیاز به اکسیژن دارد در پیراپوست مناطقی تحت عنوان عدسک ایجاد می‌گردد که امکان تبادل گازها را فراهم کرده است و باعث زنده ماندن درخت می‌شود.
شما می‌توانید با کمک ویدیو آموزشی یاخته تا گیاه زیست ۱ به راحتی این موارد را بیاموزید و از تدریس اساتید برتر کشور بهره‌مند شوید. برای اینکار فقط کافی است وارد سایت مدرسه مجازی آی نو شوید و پس از خرید اشتراک، ویدیوها را بدون محدودیت زمانی و مکانی مشاهده کنید.
