سوالات امتحان نهایی به هیچ وجه لو نمی روند!
خبرگزاری آی نو به نقل از خبرگزاری تسنیم (مطابق خبر منتشر شده در 16 اردیبهشت ماه 1404): محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره تأمین امنیت امتحانات نهایی گفت: تأمین امنیت آزمون‌ها به‌عهده حراست آموزش و پرورش است و دستورالعمل حفاظت از آزمون را داریم که مصوبه شورای امنیت کشور است. برخی از مسائل مانند فروش ابزار تقلب، در اختیار آموزش و پرورش نیست و وزارت کشور مسئولیت پیگیری آن را دارد. در استان‌ها، شورای تأمین برای امنیت آزمون‌ها تشکیل میشود و در هر حوزه، نیروی حراست برای حفاظت از آزمون حضور دارد. استفاده از سیگنال‌یاب، دوربین و… نیز مطابق با دستور مرکز حفاظت آزمون انجام میشود.
بازرسی بدنی فقط با راکت
زارعی درباره بازرسی بدنی نامناسب دانش‌آموزان در برخی حوزه‌های امتحانات نهایی گفت: نیروهای حفاظت آزمون توسط حراست آموزش می‌بینند تا با راکت، بازرسی بدنی را انجام دهند. تأکید شده است که تمام مراکز آزمون راکت داشته باشند. تیم‌های ارزیابی عملکرد، حراست و سنجش منطقه‌ای نیز از مراکز بازدید و آیتم‌ها را بررسی و در سامانه ثبت می‌کنند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره نحوه ارائه گزارش از سوی دانش‌آموزان برای تخلفات حوزه‌های امتحان گفت: مانند سال‌های گذشته، در ایام امتحانات، کانالی در شبکه شاد فعال میشود تا دانش‌آموزان مشکلات و تخلفات را گزارش دهند.
فریب کلاهبرداران را نخورید؛ سؤالات لو نمی رود
وی درباره ادعاهای فضای مجازی درباره فروش سؤالات امتحانات نهایی گفت: سازوکاری که برای برگزاری امتحانات نهایی طراحی شده، به‌گونه‌ای است که امکان لو رفتن سؤالات وجود ندارد، این ادعاها کذب، نوعی اخاذی و مصداق کلاهبرداری است.
وی افزود: خود ما نیم ساعت پس از برگزاری آزمون، سؤالات را منتشر می‌کنیم و پاسخ‌ها نیز یک ساعت پس از آزمون در اختیار گروه‌های آموزشی قرار می‌گیرد تا بررسی‌ها انجام شود، همچنین پاسخ‌های نهایی، روز بعد از آزمون به‌صورت رسمی منتشر میشود.
قرنطینه 72 ساعته طراحان
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش و پرورش با تأکید بر امنیت کامل طراحی و نگهداری سؤالات بیان کرد: حتی بنده به سؤالات دسترسی ندارم، طراحان سؤالات در فضایی قرنطینه و کاملاً ایزوله، بدون هیچ‌گونه وسیله ارتباطی حضور دارند و حداقل 72 ساعت پیش از برگزاری آزمون در قرنطینه مستقر میشوند و تا پایان آزمون اجازه خروج ندارند.
ارسال رمز سؤالات دقایقی قبل از آزمون
وی تصریح کرد: سؤال امتحانی به‌صورت رمزگذاری‌شده، یک روز پیش از برگزاری آزمون در اختیار رؤسای حوزه‌های امتحانی قرار می‌گیرد، اما رمز سؤالات تنها دقایقی پیش از شروع آزمون ارسال میشود و تا زمانی که این رمز به دست مسئول حوزه نرسد، هیچ‌کس حتی قادر به مشاهده فایل سؤالات نخواهد بود.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش و پرورش بیان کرد: در هر مرکز آزمون، یک اتاق قرنطینه تعبیه شده است که هیچ‌گونه وسیله ارتباطی در آن وجود ندارد. یک نیروی مشخص از همکاران ما نیم ساعت قبل از آغاز آزمون و نیم ساعت پس از آن، در این اتاق قرنطینه مستقر میشود.
وی اضافه کرد: فایل سؤالاتی که رئیس مرکز آزمون دریافت می‌کند، در یک سیستم کاملاً آفلاین و بدون اتصال به اینترنت بارگذاری میشود. وقتی رمز آزمون دقایقی قبل از شروع امتحان ارسال شد، این رمز در یک فرم نوشته و به اتاق قرنطینه ارسال میشود، فرد مستقر در قرنطینه رمز را وارد می‌کند و پس از باز شدن فایل، سؤالات بلافاصله پرینت میشود.
زارعی ادامه داد: اگر سؤالات دارای چند برگه باشد، ابتدا نخستین برگه تکثیر و داخل پاکت قرار داده میشود و برای توزیع میان دانش‌آموزان به بیرون از اتاق ارسال میشود سپس بلافاصله باقی صفحات نیز چاپ میشود، به همین دلیل، حوزه‌های آزمون باید مجهز به دستگاه‌های چاپگر و تکثیر پرسرعت باشند.
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش و پرورش گفت: در سال جاری، دو اقدام مهم برای ارتقای استاندارد مراکز آزمون انجام شده است؛ نخست آنکه برای هر مرکز، شناسنامه‌ای تهیه شده که شامل اطلاعات کامل درباره تجهیزات آن مرکز است. در این شناسنامه آمده است که مرکز چه‌نوع چاپگر و دستگاه تکثیر دارد، چند راکت فلزیاب و سیگنال‌یاب در اختیار دارد، وضعیت پوشش دوربین‌ها چگونه است، وسیله سرمایشی چیست و آیا برق اضطراری دارد یا خیر.
وی خاطرنشان کرد: تأکید ما این است که مراکز آزمون، تثبیت‌شده و دائمی باشند و تجهیزات اختصاصی در اختیار داشته باشند تا بتوانند هر سال از آن‌ها استفاده کنند.
تحلیل این خبر از نگاه تحلیلگر آی نو
خبر پیش‌رو از مصاحبه محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش، به تشریح تدابیر و سازوکارهای سخت‌گیرانه در حفظ امنیت امتحانات نهایی پرداخته و تلاش کرده است به نگرانی‌های عمومی درباره تقلب، لو رفتن سؤالات و برخوردهای نامناسب با دانش‌آموزان پاسخ دهد.
سطح امنیت آزمون ها: از طراحی تا اجرا
سه لایه امنیتی کلیدی در این روند تعریف شده است:
- قرنطینه طراحان: طراحان سؤال حداقل ۷۲ ساعت پیش از آزمون در محیطی ایزوله بدون وسیله ارتباطی قرنطینه میشوند.
- رمزگذاری چندلایه: فایل سؤالات یک روز قبل به مراکز آزمون ارسال میشود ولی رمز بازگشایی آن، تنها دقایقی پیش از آزمون فرستاده میشود.
- اتاق قرنطینه در حوزه‌ها: فایل‌ها در محیط آفلاین رمزگشایی و چاپ میشوند، هیچ ارتباط اینترنتی در فرآیند وجود ندارد.
این ساختار امنیتی بسیار شبیه به سیستم‌های حساس بانکی یا نظامی طراحی شده و هدف آن به صفر رساندن احتمال افشای سؤالات پیش از آزمون است.
تقلب و پاسخ آموزش و پرورش به شایعات فضای مجازی
ادعای لو رفتن سؤالات در شبکه‌های اجتماعی، از نظر زارعی کذب است و مصداق «اخاذی» و «کلاهبرداری» محسوب میشود. آموزش‌وپرورش خود ۳۰ دقیقه پس از آزمون سؤالات و ۱ ساعت بعد پاسخ اولیه را منتشر می‌کند.
نکته مهم این است که:
در صورت انتشار زودهنگام سؤالات، مجازات قانونی کلاهبرداران بر اساس مصوبات شورای امنیت کشور پیگیری میشود.
برخورد با تخلفات در حوزه امتحان
- بازرسی بدنی فقط با راکت انجام میشود.
- نیروهای حفاظت آزمون آموزش دیده‌اند و هیچ‌گونه بازرسی فیزیکی مستقیم مجاز نیست.
- امکان گزارش تخلف توسط دانش‌آموزان از طریق کانال شاد فعال خواهد شد.
استفاده از راکت، گزارش‌گیری در شاد، و حضور ارزیابان عملکرد، نشانه‌هایی از تلاش برای حفظ حریم شخصی دانش‌آموزان و عدالت آزمونی است.
اقدامات فناورانه برای استانداردسازی مراکز آزمون
- تهیه شناسنامه فنی برای هر مرکز آزمون شامل:
- نوع چاپگر و دستگاه تکثیر
- وضعیت راکت‌ها، سیگنال‌یاب، دوربین‌ها
- سیستم تهویه و برق اضطراری
- تأکید بر تجهیز پایدار و اختصاصی مراکز آزمون تا سال‌های آینده
با تبدیل حوزه‌های امتحانی به مراکز دائمی و مجهز، هدف وزارتخانه، کاهش خطای انسانی و افزایش کارآمدی در سال‌های آتی است.
وزارت آموزش و پرورش، در پی افزایش شفافیت، اعتماد عمومی و جلوگیری از حاشیه‌سازی‌ها، امنیت چندلایه‌ای را در طراحی، توزیع و اجرای امتحانات نهایی 1404 پیاده‌سازی کرده است. همچنین از ابزارهای دیجیتال (اپلیکیشن شاد) برای گزارش‌گیری و تعامل استفاده میشود.
آی نو؛ آغاز مسیری نو در دنیای آموزش مجازی
مدرسه مجازی آی نو با بهره‌گیری از معلمان حرفه‌ای، فناوری‌های نوین و محتوای هدفمند، چشم‌اندازی متفاوت از آموزش آنلاین ارائه می‌دهد. در این بستر آموزشی، مفاهیم دشوار به زبانی ساده، کاربردی و قابل فهم بیان میشوند و هر درس رنگ و بوی داستانی جذاب به خود می‌گیرد.
آی نو نه‌تنها در کیفیت آموزشی سرآمد است، بلکه با رویکردی مقرون‌به‌صرفه، یادگیری را برای طیف وسیعی از دانش‌آموزان ممکن ساخته است. ارائه ویدیوهای حرفه‌ای و محتوای تعاملی، این پلتفرم را به یکی از مطمئن‌ترین گزینه‌ها برای موفقیت تحصیلی تبدیل کرده‌اند.
منبع: خبرگزاری تسنیم
سوالات متداول
آیا احتمال لو رفتن سؤالات امتحانات نهایی وجود دارد؟
خیر. به دلیل رمزگذاری چندلایه و قرنطینه طراحان، امکان این اتفاق عملاً صفر است.
اگر با دانشآموزی برخورد نادرست شد، چگونه میتواند گزارش دهد؟
میتواند تخلف را در کانال ویژهای که در اپلیکیشن شاد فعال میشود گزارش کند.
چه زمانی سؤالات و پاسخنامه رسمی منتشر میشوند؟
سؤالات نیم ساعت بعد از آزمون و پاسخ اولیه، یک ساعت بعد منتشر میشود. پاسخ نهایی هم روز بعد اعلام میشود.
