نکات مهم فصل ادبیات داستانی فارسی ۱
در فصل هفتم: ادبیات داستانی فارسی ۱، سه درس «طوطی و بقال»، «ادبیات بومی 2» و «خسرو» مطرح شدهاند. در این فصل، درس ادبیات بومی 2 به عنوان درسی اختیاری در نظر گرفته شده است. در فصل ادبیات داستانی فارسی ۱، متنهایی را خواهیم خواند که شیوهی داستان، مفاهیم و موضوعهایی از طریق آنها عنوان شده است. مطابق تعریف کتاب «به گونهای از آثار که با بهرهگیری از عنصر روایت، شخصیت، لحن، زمان، مکان و زاویهی دید و … پدید میآیند، ادبیات داستانی گفته میشود».
درس چهاردهم: طوطی و بقال
در اولین گام از آموزش ادبیات داستانی فارسی ۱ به سراغ درس شیرین و جذاب طوطی و بقال میرویم. متن این درس حکایتی از مثنوی مولوی است که باید برای تقویت توانایی خود در معنی کردن ابیات آن، معنای واژگان آن را به خوبی به خاطر بسپارید. علاوه بر این در این درس لازم است تا آرایههای ادبی و نکات دستوری هر بیت را نیز به دقت مورد بررسی قرار دهید.
یادگیری واژگان درس چهاردهم
برای به خاطرسپاری معنای واژگان درس طوطی و بقال بهترین کار این است که هر واژهی جدید را روی یک کاغذ یادداشت نمایید و سپس پشت آن نیز معنای واژه را بنویسید. به این ترتیب میتوانید چندین بار در روز، تمامی واژگان را دوره نمایید. در جدول زیر برخی از مهمترین واژگان این درس را مطرح نمودهایم.
واژه | معنا | واژه | معنا |
وی | او | خوش نوا | خوش سخن |
گویا | سخنگو | نکته گفتن | شوخی کردن |
سوداگر | بازرگان | آدمی | انسان |
ناطق | سخنگو | نوا | نغمه و آواز |
حاذق | ماهر | جستن | پریدن |
گریخت | فرار کرد | خواجه | سرور |
خواجه وش | کدخدا منش | جامه | لباس |
ندامت | پشیمانی | دریغ | افسوس |
میغ | ابر | درویش | تهیدست |
حیران | سرگشته | نومیدوار | با ناامیدی |
برای یادگیری کامل واژگان درس ادبیات داستانی فارسی ۱، میتوانید سری به ویدیوهای آموزشی فارسی دهم انسانی مدرسه مجازی آی نو بزنید.
نکات دستوری و آرایه های ادبی درس چهاردهم
در درس طوطی و بقال میتوانید آرایههای ادبی متعددی را بیابید. در این درس نکات دستوری بسیاری نیز یافت میشود. به عنوان مثال در بیت اول، «طوطی» نماد انسانهایی است که بسیار شتاب زده و بر اساس ظاهر، داوری میکنند. همچنین در این بیت واج آرایی «ی» نیز مشاهده میشود. برای کسب نمرهی کامل و پاسخ دادن به سوالات این درس لازم است تا تمامی ابیات را مشابه آنچه بیان نمودیم، تجزیه و تحلیل کنید.
با ویدیو آموزشی ادبیات داستانی فارسی ۱ مدرسه مجازی آی نو میتوانید بر تمامی نکات امتحانی این فصل، تسلط یابید.
قلمرو ادبی درس چهاردهم
در ابتدای بخش قلمرو ادبی درس چهاردهم فصل ادبیات داستانی فارسی ۱ در رابطه با تمثیل صحبت خواهیم کرد. تمثیل در لغت به معنای «تشبیه کردن» و «مثل آوردن» است. در اصطلاح ادبی نیز اگر شاعر یا نویسنده برای تاکید و تایید سخن خود، حکایت، داستان یا نمونه و مثالی را مطرح کند که بتواند مفاهیم ذهنی خود را آسانتر به خواننده انتقال دهد، از تمثیل استفاده نموده است.
در ادامه نیز به بررسی جناس ناهمسان و همسان خواهیم پرداخت. به بیت زیر دقت کنید:
«دید پر روغن دکان و جامه چرب/ بر سرش زد، گشت طوطی کل ز ضرب»
در این بیت دو کلمهی «چرب» و «ضرب» تنها در یک حرف با هم تفاوت دارند و به این ترتیب آرایهی جناس ناهمسان (ناقص) در این بیت مشاهده میشود.
از طرفی در بیت زیر، کلماتی مانند «روان» به معنای روح و «روان» به معنای جاری هیچ تفاوتی در نوع نوشتار ندارند اما از نظر معنی با هم متفاوت هستند. در این بیت جناس همسان (تام) مشاهده میشود.
«گلاب است گویی به جویش روان / همی شاد گردد به بویش روان»
با آموزش ویدیویی ادبیات داستانی فارسی ۱ مدرسه مجازی آی نو میتوانید این درس را به آسانی بیاموزید.
درس شانزدهم: خسرو
در این درس نیز لازم است تا علاوه بر یادگیری واژگان، با نکات دستوری و آرایههای ادبی آشنا شوید.
یادگیری واژگان درس شانزدهم
در ادامهی ارائهی نکات ادبیات داستانی فارسی ۱ لازم است تا به واژگان این درس بپردازیم. برخی از مهمترین واژگان درس شانزدهم در جدول زیر درج شدهاند:
واژه | معنا | واژه | معنا |
شاخ | شاخه | مبلغ | مقدار |
احسنت | آفرین | نگارش | نوشتن |
از بر کردن | حفظ کردن | منتخب | برگزیده |
اشعار | شاعران | متون | متنها |
مرور | بازخوانی | میرزا | امیرزاده |
گیرا | جذاب | ملتفت شدن | آگاه شدن |
دی | دیروز | سرای | خانه |
برزن | محله | در هم آمیخته | درگیر شده |
برانگیختن | بلند شدن | گرد | غبار |
مخذول | خوار | میکوفت | میکوبید |
برای یادگیری کامل واژگان درس ادبیات داستانی کتاب فارسی ۱، میتوانید ویدیو آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید.
نکات دستوری و آرایه های ادبی درس شانزدهم
در درس شانزدهم نیز نکات دستوری و آرایههای ادبی مشاهده میشود. به عنوان مثال در بخشی عبارت «مثل شاخ شمشاد میآمد» بیان شده که آرایهی تشبیه دارد. در ویدیو آموزشی ادبیات داستانی فارسی ۱ مدرسه مجازی آی نو به بررسی این آرایهها خواهیم پرداخت.
قلمرو ادبی درس شانزدهم
در ادامهی تدریس ادبیات داستانی فارسی ۱، به بررسی قلمرو ادبی درس شانزدهم میرسیم. در این بخش در رابطه با تضمین صحبت خواهیم کرد. مطابق تعریف کتاب «آوردن آیه، حدیث، مصراع یا بیتی از شاعری دیگر را در میان کلام، تضمین میگویند». به بیت زیر توجه کنید:
«زینهار از قرین بد، زنهار / و قنا ربنا عذاب النار»
در این آیه سعدی، دقیقا آیهی 201 سورهی بقره را در در شعر خود بیان نموده است.
یادگیری آسان با ویدیوهای آموزشی آی نو
در راستای یادگیری آسان و جذاب نکات مهم کتاب فارسی ۱ میتوانید سری به ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو بزنید. در این ویدیوها، صفر تا صد مطالب کتاب آموزش داده شدهاند و از طرفی کیفیت ضبط بالا و همراهی اساتید با تجربه موجب شده تا ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو به عنوان یکی از بهترین ابزارهای آموزشی در نظر گرفته شود.
یکی دیگر از مزایای ویدیوهای آموزشی آی نو این است که نگران دیر رسیدن به کلاسهای فوق برنامه یا در ترافیک ماندن نخواهید بود زیرا از هر مکانی میتوانید با اتصال به اینترنت، فیلمهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید. از طرفی شما میتوانید به راحتی خلاصه ادبیات داستانی فارسی ۱ را در حین مشاهدهی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو، یادداشت کنید زیرا هیچ محدودیتی برای توقف و پخش مجدد ویدیوها وجود نخواهد داشت.