نکات مهم فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم
در ابتدای فصل هفتم: از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم در رابطه با اوضاع ایران در زمان غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان صحبت می‌کنیم. همچنین به این موضوع می‌پردازیم که چرا سلسله‌ی سلجوقیان اهمیت زیادی در تاریخ ایران دارد؟ از طرفی در رابطه با اوضاع اروپا در قرون وسطا، علل و پیامدهای جنگ‌های صلیبی و میراث فرهنگی هنری سلجوقیان نیز صحبت خواهیم کرد.
درس سیزدهم: غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان
در بخش اول از آموزش از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم، به سه سلسله‌ی ترک تبار غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان می‌پردازیم.
سلسله غزنویان
در ابتدای فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم درباره سلسله غزنویان صحبت شده است. سلسله‌ی غزنویان، دودمانی ترک تبار بودند که حکومت خود را از شهر غزنین (غزنه)، شروع کردند. در هنگام ضعف سامانیان، محمود غزنوی که حاکم غزنه بود، خراسان را تصرف نمود. به این ترتیب خلیفه‌ی عباسی نیز حکومت غزنوی را به رسمیت شناخت.
علاوه بر پیروزی‌های سلطان محمود غزنوی در جنگ‌ها و گسترش قلمرو تا ری در مرکز ایران، چندین بار نیز به هندوستان لشکرکشی کرد و بخش اعظم شهرت خود را در آن زمان به دست آورد. البته اگرچه در آن زمان این لشکرکشی‌ها با عنوان رواج اسلام صورت می‌گرفت اما در حقیقت هدف اصلی به دست آوردن ثروت هنگفت کشور هند بود. سلطان محمود غزنوی علاوه بر تصرفت مناطقی از هندوستان، معبد سومنات را نیز تخریب کرد.
پس از سلطان محمود غزنوی، پسرش سلطان مسعود بر تخت نشست. این گونه به نظر می‌رسد که علی رغم، شحاعت و جسارت، سلطان مسعود به اندازه‌ی سلطان محمود تدبیر لازم را نداشت. به همین دلیل از سلجوقیان شکست خود و در نهایت نیز توسط سپاهیان شورشی به قتل رسید.
سلسله سلجوقیان
در ادامه‌ی تدریس از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم، به سلسله‌س سلجوقیان می‌رسیم. طایفه‌ی سلجوقیان نیز ترک تبار بودند که بعد از پذیرش اسلام، به ماوراءالنهار هجرت کردند. طغرل، از نوادگان سلجوق بود که بعد از شکست سلطان مسعود غزنوی، در نیشابور به سلطنت رسید. این پادشاه سلجوقی پس از به تسخیر درآوردن مناطق مختلف ایران به بغداد رفت و ضمن اینکه حکومت شیعه مذهب آل بویه را برانداخت، خطری را که واسطه‌ی خلافت فاطمی مصر ایجاد شده بود را نیز برطرف کرد. در این زمان بود که خلیفه‌ی عباسی به طغرل لقب «سلطان رکن الدین» را اعطا کرد.
آلب ارسلان، برادرزاده و جانشین طغرل بود که با راهنمایی‌های خواجه نظام الملک وزیر توانست با سرکوب رقبای داخلی، بر قدرت سلجوقیان بیفزاید. در کارنامه‌ی آلب ارسلان، لشکرکشی به ارمنستان و گرجستان نیز به چشم می‌خورد. این پادشاه سلجوقی در نبرد ملازگرد در سال 463 ق، رومیان را شکست داد و امپراتور رم شرقی را به اسارت گرفت که در نتیجه‌ی این جنگ، بخش‌های گسترده‌ای از آسیای صغیر به تصرف سلجوقیان درآمد.
ملکشاه پسر آلب ارسلان نیز از دیگر پادشاه سلجوقی بود که مناطقی از ماوراءالنهر و شام را تصرف نمود و در واقع اوج قدرت حکومت سلجوقیان در دوره‌ی این پادشاه بوده است. در زمان ملکشاه، اصفهان پایتخت سلجوقیان بود و محدوده‌ی جغرافیایی ایران با زمان ساسانیان برابری می‌کرد.
در فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم بیان شده است که پس از مرگ ملکشاه، اختلافات بسیاری بر سر رسیدن به تاج و تخت مابین شاهزادگان و فرماندهان نظامی ایجاد شد که در نهایت منجر به سقوط سلجوقیان گردید. با ویدیو آموزشی از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این فصل را به جذاب‌ترین شیوه بیاموزید.
سلسله خوارزمشاهیان
در ادامه‌ی بررسی نکات از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم به سلسه‌ی خوارزمشاهیان خواهیم پرداخت. خوارزم، منطقه‌ای آباد و حاصلخیز در جنوب دریاچه‌ی آرال (خوارزم) بود که به سلاطین آن منطقه، خوارزمشاه گفته می‌شد. در واقع خوارزمشاهیان را می‌توان اولین دست نشانده‌ی سلجوقیان به حساب آورد. در زمانی که حکومت سلجوقی تضعیف شد، خوارزمشاهیان از فرمانبرداری سرپیچی کردند و در نهایت نیز یکی از فرمانروایان خوارزم، آخرین شاه سلجوقی را شکست داد و به این ترتیب بر قسمت‌های بسیاری از ایران تسلط یافت.
در فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم بیان شده است که پایه‌های حکومت خوارزمشاهیان چندان محکم نبود چون از یک طرف خلیفه‌ی عباسی آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناختند و از سوی دیگر هیچ تسلطی بر فرمانروایان محلی نداشتند. در این شرایط بود که چنگیزخان مغول به ایران حمله کرد و حکومت خوارزمشاهیان نتوانست از کشور در برابر این هجوم دفاع کند.
با آموزش ویدیویی از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این فصل را به خوبی فرا بگیرید.
درس چهاردهم: میراث فرهنگی ایران در عصر سلجوقی
در ادامه‌ی ارائه‌ی خلاصه از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم، به بررسی میراث فرهنگی ایران در عصر سلجوقی می‌پردازیم. در واقع سلجوقیان تشکیلات حکومتی و اداری خود را بر اساس تشکیلاتی که از سامانیان و غزنویان به ارث مانده بوده، پایه‌گذاری نمودند. البته این تشکیلات برگرفته از نظام حکومتی و اداری ایران باستان نیز بود و در هر دوره، تغییراتی نیز در آن به وجود می‌آمد. با مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مطالعات اجتماعی هشتم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم امتحانی این مبحث آشنا شوید.
مفهوم سلطان
در راس حکومت سلجوقی، سلطان قرار داشت. سلاطین به منظور مشروعیت بخشیدن به حکومت خود و جلب نظر و اعتماد مردم سعی می‌کردند تا خود را پشتیبان دستگاه خلافت نشان دهند. البته در واقع می‌توان این گونه بیان کرد که ظلم و خودکامگی سلاطین، بخش اعظم ویژگی آن‌ها بود.
از جمله مهم‌ترین مقام‌ها در زمان سلجوقیان، مقام وزارت بود. حکومت سلجوقی عظمت خود را مدیون کفایت وزیران ایرانی بود. به عنوان مثال عمیدالملک کندری، وزیر سلطان طغرل نقش مهمی در موفقیت‌های او داشت. از طرفی خواجه نظام الملک وزیر آلب ارسلان و ملکشاه نیز قدرت و نفوذ بسیار بالایی داشت. از جمله مهم‌ترین وظایف وزیران، تنظیم رابطه‌ی سلطان با خلیفه و دیگر فرمانروایان بود.
میراث فرهنگی و تمدنی
در فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم درباره میراث فرهنگی و تمدنی در دوران سلجوقیان نیز صحبت شده است. در دوره‌ی سلجوقیان، دانش، هنر و ادب بسیار گسترش یافت به طوری که مدارس نظامیه در این دوره شکل گرفت. خواجه نظام الملک مدارسی را در شهرها‌ی مختلف بنیان‌گذاری کرد که نظامیه نامیده می‌شدند.
از مهم‌ترین این مدارس می‌توانیم به نظامیه‌های اصفهان، نیشابور و بغداد اشاره کنیم. از معروف‌ترین استادان نظامیه می‌توانیم به امام محمد غزالی و از معروف‌ترین دانش‌آموختگان این مدارس نیز می‌توانیم به سعدی اشاره کنیم.
با ویدیوهای آموزشی درس از غزنویان تا هجوم چنگیزخان کتاب اجتماعی هشتم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید صفر تا صد نکات امتحانی مهم این فصل را بیاموزید.
آموزش اجتماعی هشتم با ویدیوهای آی نو
یکی از روش‌های بسیار موثر که با استفاده از آن می‌توانید نکات مهم فصل از غزنویان تا هجوم چنگیزخان اجتماعی هشتم را به خوبی بیاموزید، مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو است. این ویدیوها در هر زمان و مکانی در اختیار شما خواهند بود.
