آموزش ویدیویی درس مفهوم و مصداق منطق
در درس دوم منطق دهم با لفظ و معنا و دلالت لفظ بر معنا آشنا شده‌اید. اکنون در درس مفهوم و مصداق منطق به طور کامل روابط میان ذهن، زبان و خارج را درک می‌کنید. وقتی معنای یک کلمه را به راحتی متوجه شوید در واقع مفهوم آن را فهمیده‌اید و اگر بتوانید مثالی برای آن بیاورید یا آن را نشان دهید مصداقی برای آن آورده‌اید.
مفهوم جزئی و مفهوم کلی
اولین بخش درس مفهوم و مصداق کتاب منطق رشته انسانی به موضوع مفهوم جزئی و مفهوم کلی پرداخته شده است. در درس مفهوم و مصداق منطق یاد می‌گیرید که مفهوم جزئی بر یک مصداق مشخص اشاره دارد و در جمله معمولاً با اسم یا ضمیر اشاره مشخص شده است، به عنوان مثال شما می‌گویید، این خودکار من است یا من این میز را می‌خواهم.
در جملات فوق شما بر یک شی خاص اشاره و تاکید دارید و در حال نشان دادن آن به مخاطبتان هستید، اما مفهوم کلی بر موارد بیشتری انطباق دارد. به عنوان مثال شما می‌گویید من میز می‌خواهم اما اشاره‌ای به یک میز خاص و مشخص ندارید. در اینجا کلمه میز دارای مفهوم کلی است. در درس سوم: مفهوم و مصداق منطق موارد متعددی برای مفهوم جزئی و کلی بیان شده است.
شما باید این دو مفهوم را به خوبی در هر جمله‌ای پیدا کنید. مثال‌های متعددی در بخش تمرین آورده شده و از شما خواسته شده تا بگویید این کلمات دارای مفهوم جزئی یا کلی هستند. حل این تمرین‌ها همراه با مدرس انجام می‌شود و مدرس مهم ترین نکات مفهوم و مصداق منطق را در زمان حل تمارین بیان می‌کند.
رابطه میان مصادیق دو مفهوم چیست؟
موضوعی که در درس سوم منطق به آن پرداخته شده است رابطه میان مصادیق دو مفهوم است. دو مفهوم می‌توانند با هم مصادیق مشترکی داشته باشند. همچنین این احتمال وجود دارد که هیچ مصداق مشترکی در بین آنها وجود نداشته باشد. در اینجا چهار حالت برای رابطه میان مصادیق دو مفهوم کلی بیان شده است. مدرس باید زمان کافی برای آموزش این مفاهیم در زمان تدریس مفهوم و مصداق منطق را در نظر بگیرد و تمام تلاش خود را بکند تا این مفاهیم را به ساده‌ترین شکل به دانش‌آموزان توضیح دهد.
این چهار رابطه عبارتند از تساوی، تباین، عموم و خصوص مطلق و عموم و خصوص من وجه. در حالت تساوی مصادیق دو مفهوم کلی کاملاً بر هم منطبق هستند. در اینجا مصادیق با دایره نشان داده شده‌اند و شما چهار حالت برخورد دو دایره با هم را بررسی می‌کنید. دو دایره یا مصادیق دو مفهوم کلی ممکن است هیچ وجه اشتراکی با هم نداشته باشند در این حالت به آن تباین گفته می‌شود.
گاه یکی از مفاهیم کلی مصادیق بیشتری را در بر می‌گیرد و بر حجم بیشتری دلالت دارد و دایره دیگر یا مفهوم کلی دیگر بخشی از آن می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به لوازم التحریر و خودکار اشاره کرد. در اینجا خودکار بخش کوچکی از کل مصادیق لوازم التحریر است. این حالت را عموم و خصوص مطلق می‌گویند.
در حالت آخر دو دایره می‌تواند همدیگر را قطع کنند و در بخش کوچکی اشتراک داشته باشند. به این وضعیت حالت عموم و خصوص من وجه گفته می‌شود. در زمان آموزش مفهوم و مصداق منطق موارد متعددی بیان می‌شود و با مثال‌های متعدد و تمرین تمامی این چهار حالت آموزش داده می‌شود. شما نیز خود می‌توانید مثال‌هایی را برای هر یک از این موارد بیان کنید.با تماشای ویدیوهای آموزشی منطق دهم انسانی مدرسه مجازی آی نو می‌توانید با نکات مهم این مبحث آشنا شوید.
استفاده از نسبت های چهارگانه در طبقه بندی مفاهیم
طبقه‌بندی مفاهیم در علوم زیست شناسی و فلسفه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و در تمامی این طبقه‌بندی‌ها از نسبت‌های چهارگانه گفته شده، استفاده می‌شود. به عنوان مثال اگر بخواهیم رده طبقه‌بندی کفشک ماهی را بیان کنیم به شکل زیر می‌شود. کفشک ماهی در گروه آبزیان قرار می‌گیرد. آبزیان یا ماهی‌ها خود در گروه مهره‌داران جای می‌گیرند.
مهره‌داران زیر مجموعه جانوران و جانوران زیر مجموعه جانداران هستند. جانداران نیز از زیر گروه‌های موجودات مادی می‌باشند. دسته‌بندی از مفهوم عام شروع شده و به مفهوم خاص می‌رسد. در آموزش ویدیویی مفهوم و مصداق منطق مثال‌های متعددی درباره دسته‌بندی توسط مدرس بیان شده تا دانش آموزان درک بهتری از نحوه استفاده از حالت‌های مصادیق در دسته‌بندی پیدا کنند.
مفاهیم کلی ذاتی و عرضی
در اینجا به مفاهیم کلی ذاتی و عرضی نیز اشاره شده است. این بخش کمی چالش برانگیز است و نیاز به صرف زمان بیشتری برای یادگیری دارد. بنابراین اگر در ابتدا به خوبی این مطلب را یاد نگرفته‌اید، ناامید نشوید و بار دیگر بر یادگیری تلاش کنید.
تهیه خلاصه درس روشی برای یادگیری
بسیاری از دانش آموزان در یادگیری مفهوم و مصداق و ارتباط آن با لفظ و معنا که دو درس فصل دوم منطق دهم هستند، با مشکل مواجه می‌شوند. روش‌های متعددی برای یادگیری بهتر وجود دارد. به عنوان مثال شما می‌توانید از افرادی که با درس منطق آشنا هستند کمک بگیرید یا به سراغ ویدیو آموزشی مفهوم و مصداق منطق که در سایت مدرسه مجازی آی نو قرار دارد بروید. ویدیوهای آموزشی را می‌توانید هر چند بار که می‌خواهید مشاهده کنید تا به درک کاملی از مفهوم مطالب آموزش داده شده برسید.
در زمان یادگیری دروس منطق دهم انسانی به شما پیشنهاد می‌کنیم نکات و مطالب مهم را یادداشت کنید و یک جزوه برای خودتان آماده کنید تا در زمان امتحان و همچنین مرور برای کنکور بتوانید از آن استفاده کنید. برای تهیه خلاصه مفهوم و مصداق منطق باید تمام نکات را بنویسید و مثال‌هایی را برای درک بهتر یادداشت کنید.
