سیر تا پیاز گردش مواد در بدن زیست ۱
گردش مواد در بدن زیست ۱ یکی از مباحث بسیار مهمی است که در درس زیست شناسی می‌خوانید. در این درس مطالب زیادی در مورد رگ‌نگاری، رگ‌های تاجی، قلب مصنوعی و خون بهر می‌آموزید. همچنین می‌آموزید که گردش مواد در انسان چه تفاوتی با بقیه مهره‌داران دارد. کلمه کرونر به معنای تاجی است و به رگ‌هایی اختصاص دارد که به قلب غذا می‌دهند. در این درس نکات زیادی وجود دارد و شما باید به دقت روی مفاهیم توجه کنید و تمام تعاریف را به خوبی یاد بگیرید.
تعریف قلب به زبان ساده
در فصل چهارم: گردش مواد در بدن زیست ۱ با قلب به عنوان عضو بسیار مهمی از بدن آشنا می‌شوید. دستگاه گردش خون از سه بخش تشکیل شده است که شامل قلب، رگ ها و خون می‌شود. شما در گذشته با گردش خون عمومی و ششی آشنا شده‌اید و باید بتوانید به سوالات این بخش به خوبی پاسخ دهید.
تامین اکسیژن و مواد مغذی قلب
وقتی خون از قلب عبور می‌کند قادر نیست نیازهای تنفسی و غذایی قلب را برطرف کند. خون از طریق سرخرگ‌های تاجی یا کرونری که از آئورت منشعب شده‌اند تغذیه می‌شود.
دریچه های قلب
موضوع دیگری که در درس گردش مواد در بدن زیست ۱ می‌آموزید مربوط به دریچه‌ها می‌باشد. دریچه‌ها در هر بخشی از دستگاه گردش خون که باشند باعث یک طرفه شدن جریان خون در آن منطقه می‌شوند. دریچه‌ها دارای بافت پوششی چین خورده هستند. استحکام این دریچه‌ها به دلیل وجود بافت پیوندی بیشتر می‌شود.
باز و بسته شدن دریچه‌ها به دلیل تفاوت فشار در دو طرف دریچه‌ها ایجاد می‌شود.
یکی از دریچه‌ها دریچه دولختی نام دارد و در هنگام انقباض بطن از بازگشت خون به دهلیز جلوگیری می‌کند. دریچه سه لختی بین دهلیز و بطن راست قرار دارد دریچه‌های سینی نیز مانع از بازگشت خون به بطن‌ها می‌شود. معلم در هنگام آموزش گردش مواد در بدن زیست ۱ به خوبی تمام این موارد را توضیح می‌دهد و به راحتی می توانید این مفاهیم را بیاموزید.
صداهای قلب
شما می‌توانید با چسباندن گوش خود به سمت چپ قفسه سینه به راحتی صدای قلب را بشنوید. البته استفاده از گوشی پزشکی برای این کار نیز بسیار مناسب است. اولین صدایی که به گوش می‌رسد صدای پوم است که صدایی گنگ، طولانی و قوی است. این صدا به دلیل بسته شدن دریچه‌های دولتی و سه لتی در لحظه انقباض بطن ایجاد می‌شود. معلم در طول تدریس خود سعی می‌کند نکات گردش مواد در بدن زیست ۱ را به طور کامل توضیح دهد و شما هم باید این نکات را به دقت یادداشت کنید و به حافظه بسپرید.
آشنایی با ساختار بافتی قلب
قلب یک اندام ماهیچه‌ای است و دارای سه لایه می‌باشد. این لایه‌ها شامل درون شامه، برون شامه و پیرا شامه می‌باشد. ضخیم‌ترین لایه قلب لایه میانی است که نام دیگر آن ماهیچه قلب است. بین برون شامه و پیرا شامه فضایی وجود دارد که با مایع پر شده است و با ایجاد امکان حرکت روان برای قلب از آن محافظت هم می‌کند.
ساختار ماهیچه قلب
ترکیبی از ماهیچه‌های صاف و اسکلتی ماهیچه قلب را می‌سازد. این ماهیچه ظاهری مخطط دارد و دارای انقباض غیر ارادی می‌باشد. پیام انقباض و استراحت به سرعت بین یاخته‌های ماهیچه قلب منتشر می‌شود و این انتشار از طریق صفحات بینابینی ایجاد می‌گردد. تدریس گردش مواد در بدن زیست ۱ نیاز به صبوری و حوصله زیادی دارد و معلم باید وقت کافی برای تدریس داشته باشد. اگر در این بخش ضعف دارید می‌توانید از ابزارهای کمک آموزشی استفاده کنید.
شبکه هادی قلب
شبکه هادی قلب ترکیبی از رشته‌ها و گره‌ها است که در بین یاخته‌ها پراکنده شده است. بین این یاخته‌ها و سایر یاخته‌های ماهیچه قلبی ارتباط وجود دارد. در شبکه هادی قلب شامل دو گره است. گره اول شامل گره سینوسی – دهلیزی است و گره دوم گره دهلیزی- بطنی نام دارد. ارتباط بین این دو گره نیز از طریق رشته‌های شبکه هادی برقرار می‌شود. شما می‌توانید با استفاده از آموزش ویدیویی گردش مواد در بدن زیست ۱ به خوبی به مفاهیم این بخش مسلط شوید و پا به پای مدرس نکات مهم را یاد بگیرید.
آشنایی با چرخه ضربان قلب
قلب در هر ثانیه به طور متوسط یک بار می‌زند و قلب یک فرد با عمر متوسط در طول زندگی خود نزدیک به سه میلیارد بار می‌زند. چرخه یا دوره قلبی شامل یک سیستول و یک دیاستول است. سیستول انقباض قلب است و دیاستول زمان استراحت قلب را نشان می‌دهد. هر چرخه قلبی شامل سه مرحله است که عبارتند از استراحت عمومی، انقباض دهلیزی و انقباض بطنی. شما می‌توانید با مشاهده ویدیو آموزشی گردش مواد در بدن زیست ۱ با چرخه قلبی و برون‌ده قلبی به طور کامل آشنا شوید.
انواع رگ ها
در درس گردش مواد در بدن کتاب زیست ۱ با انواع رگ آشنا می‌شوید. رگ‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند که شامل سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها می‌شوند. توضیحات مفصل این بخش را باید در کتاب زیست شناسی دهم به خوبی مطالعه کنید و نکات مهم را در کتاب با خودکارهای رنگی و ماژیک‌های هایلایت علامت بزنید.
آشنایی با خون
خون نوعی بافت پیوندی است و در رگ‌ها جریان دارد و از دو بخش تشکیل شده است. یک بخش خوناب نام دارد که حالت مایع دارد و بخش دوم یاخته نام دارد که شامل گویچه‌های قرمز، سفید و پلاکت‌ها می‌شود. خون در انتقال مواد مغذی، اکسیژن، کربن دی‌اکسید، هورمون‌ها و مواد دیگر نقش دارد.
نسبت حجم گویچه‌های قرمز خون به حجم خون، هماتوکریت یا خون بهر نامیده می‌شود و به صورت درصد بیان می‌گردد. برای تسلط به مباحث پیچیده و زیاد این بخش باید از ویدیوهای آموزشی استفاده کنید و بعد از مشاهده ویدیوها خلاصه گردش مواد در بدن زیست ۱ را در دفتری بنویسید و در بازه‌های زمانی مشخص این مطالب را مرور کنید.
آشنایی با تنوع گردش مواد در جانداران
یکی دیگر از مطالبی که درس گردش مواد در بدن زیست ۱ با آن آشنا می‌شوید به تنوع دستگاه‌های گردش مواد در جانداران اختصاص دارد. دستگاه‌های گردش مواد در جانداران به حالت‌های سامانه گردش آب، حفره گوارشی، سامانه گردش باز و سامانه گردش بسته تقسیم می‌شود. شما می‌توانید با کمک ویدیوهای آموزشی به طور کامل با این مفاهیم آشنا شوید. برای استفاده از این ویدیوها فقط کافی است وارد سایت مدرسه مجازی آی نو شوید و با مشاهده ویدیوها مطالب درسی را به خوبی بیاموزید.
