نکات مهم فصل فشار و آثار آن علوم نهم
فشار و آثار آن علوم نهم در فصل هشتم پس از بررسی مبحث آثاری از گذشته‌ی زمین بیان شده است. در این فصل به بررسی فشار در زندگی روزمره، رابطه نیرو و فشار، فشار در مایع‌ها، سطح آزاد مایع، اصل پاسکال و فشار در گازها پرداخته شده است.
فشار در زندگی روزمره
در اولین مبحث از فصل هشتم: فشار و آثار آن علوم نهم، در رابطه با نقش فشار در زندگی روزمره صحبت شده است. در ابتدا باید بیان کنیم که اگرچه در صحبت‌های روزمره معمولا مابین واژه‌های «نیرو» و «فشار» تمایز خاصی قائل نمی‌شویم اما این دو واژه در علم فیزیک، تعاریف کاملا مشخص و متفاوتی دارند.
مطابق کتاب علوم تجربی نهم، میزان فشار (P) از تقسیم نیرو (F) بر سطح (A) حاصل می‌آید و یکای آن پاسکال (Pa) است. هر پاسکال را برابر با یک نیوتون بر متر مربع در نظر می‌گیرند. در واقع مطابق این تعریف، هر گاه اجسام متفاوتی داشته باشیم و به آن‌ها نیروهای یکسانی وارد کنیم، فشار متفاوت خواهد بود.
پیشنهاد می‌کنیم که در هنگام آموزش فشار و آثار آن علوم نهم، فرمول‌ها را حفظ نکنید بلکه با استنباط درک کنید که چرا این فرمول بایستی به این صورت ارائه شود. در این مسیر می‌توانید از آموزش ویدیویی فشار و آثار آن علوم نهم مدرسه مجازی آی نو هم بهره ببرید.
فشار در مایعات
در ادامه‌ی درس فشار و آثار آن علوم نهم درباره فشار در مایعات صحبت می‌کنیم. فشار در مایعات را می‌توانید با گرفتن انگشت خود در ورودی یک شیلنگ متصل به شیر باز، حس کنید. از جمله مهم‌ترین نکات در رابطه با فشار مایعات می‌توانیم به مفهوم سطح آزاد مایع و اصل پاسکال اشاره کنیم.
سطح آزاد مایع
برای درک بهتر مفهوم سطح آزاد مایع کافیست مقداری آب را در داخل ظروف مرتبط بریزید. در این صورت مشاهده خواهید کرد که آب تا زمانی جریان خواهد یافت و سپس صرف نظر از این که هر یک از ظروف چه شکل و حجمی دارد، در یک سطح یکسان قرار می‌گیرد. در واقع فشار مایع در نقاط هم تراز یکسان خواهد بود.
اصل پاسکال
یکی از مهم‌ترین مباحث در هنگام تدریس فشار و آثار آن علوم نهم، اصل پاسکال است. مطابق با تعریف کتاب علوم تجربی نهم، اصل پاسکال عبارت است از:
«اگر بر بخشی از مایع که درون ظرفی محصور است، فشار وارد کنیم این فشار بدون ضعیف شدن به بخش‌های دیگر مایع و دیواره‌های ظرف منتقل می‌شود».
یکی از مواردی که با استفاده از اصل پاسکال عمل می‌کند، ترمز هیدرولیکی خودرو است. در واقع نحوه‌ی عملکرد ترمز هیدرولیکی به این صورت است که با فشار دادن پدال ترمز، فشار از طریق روغن ترمز به کفشک‌ها، پیستون‌ها و بالشتک‌ها انتقال می‌یابد. سپس بالشتک‌ها به صفحه‌ی متصل به چرخ جلو و کفشک‌ها به کاسه‌ی ترمز عقب، نیرو وارد می‌کنند که در نهایت نتیجه، کاهش سرعت خودرو است. با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی فشار و آثار آن علوم نهم مدرسه مجازی آی نو می‌توانید بر تمامی نکات مهم امتحانی مسلط شوید و در امتحانات نمرات خوبی را کسب کنید.
فشار در گازها
کمتر کسی است که از ترکیدن بادکنک‌ها به دلیل وارد نمودن هوای زیاد، تصویری در ذهن نداشته باشد. در واقع گازها نیز همانند مایعات می‌توانند فشار ایجاد کنند. در پیرامون کره‌ی زمانی تا ارتفاع صد‌ها کیلومتر هوا وجود دارد. هر چه ارتفاع افزایش یابد، فشار هوا کاهش می‌یابد و به همین دلیل است که فشار هوا در مناطق ساحلی بیش‌تر از مناطق کوهستانی است. به همین ترتیب با دانستن این موضوع که فشار در نقاط هم تراز یک مایع یکسان خواهد بود، می‌توان فشار سنجی طراحی نموده که به منظور اندازه‌گیری فشار هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آزمایش توریچلی
برای این منظور کافیست یک لوله‌ی شیشه‌ای که طول آن 80 تا 100 سانتی‌متر است را انتخاب کنید و یک سر آن را ببندید. سپس باید لوله را از جیوه پر (دقت کنید که جیوه و بخار آن سمی است و باید ملاحظات لازم را در هنگام استفاده از آن به کار گیرید) و هوای داخل آن را خارج نمایید.
سپس پس از بستن دهانه، آن را وارونه نموده و به صورت عمود در یک ظرف حاوی جیوه فرو می‌بریم. با برداشتن انگشت نتیجه آن می‌شود که سطح جیوه در لوله تا سطحی پایین می‌آید که فشار در مقطع درون لوله برابر با فشار هوا در سطح مایع درون ظرف می‌شود. به این ترتیب ارتفاع ستون جیوه را به عنوان معیاری از میزان فشار هوا در نظر می‌گیرند. این آزمایش به آزمایش توریچلی مشهور است.
برای آموزش و یادگیری نکات فشار و آثار آن علوم نهم پیشنهاد می‌کنیم ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید.
آموزش ویدیویی مبحث فشار
مفهوم فشار از جمله مفاهیمی است که در پایه‌های بالاتر با آن سر و کار خواهید داشت و به همین دلیل باید آن را به خوبی بیاموزید. یکی از بهترین راه‌ها برای یادگیری درس فشار و آثار آن کتاب علوم تجربی نهم، مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو است.
هدف از ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو این است که دانش‌آموزان در هر جایی از کشور و با هر سطح مالی که هستند، بتوانند به منابع درسی باکیفیت و معتبر دسترسی داشته باشند. شما می‌توانید تا هر چند باری که لازم می‌دانید، ویدیوهای آموزشی فشار و آثار آن علوم نهم مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید. این در حالی است که شما اگر نتوانید در یک کلاس فوق برنامه شرکت کنید، به طور کامل آن جلسه را از دست خواهید داد.
یکی دیگر از مزایا‌ی این ویدیوها این است که محدودیت زمانی نیز برای تماشا‌ی آن‌ها نخواهید داشت و در هر ساعتی از شبانه روز می‌توانید فیلم‌های آموزشی را مشاهده کنید. کافیست پس از ورود به سایت مدرسه مجازی آی نو، پایه و درس مورد نظر خود را انتخاب کنید و در همان لحظه، به همراه بهترین اساتید، مفاهیم درسی را بیاموزید.
همچنین شما می‌توانید با یادداشت خلاصه فشار و آثار آن علوم نهم در هنگام مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو، به یک جزوه‌ی جامع برای امتحان دسترسی داشته باشید که کار شما را برای مرور در شب امتحان، آسان می‌نماید.
