درس ششم: یونان و روم تاریخ ۱
در بخش اول درس یونان و روم تاریخ ۱ در رابطه با یونان باستان، تمدن مینوسی، تمدن میسنی، عصر دولت شهرها، جنگ‌های داخلی یونان و برآمدن اسکندر مقدونی، فرهنگ و تمدن، هنر و ادبیات و علوم در یونان صحبت می‌کنیم. سپس در بخش بعدی به سراغ روم می‌رویم و سیاست و حکومت آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم
یونان باستان
در ابتدای درس ششم: یونان و روم تاریخ ۱ می‌آموزیم که از جمله کانون‌های مهم تمدنی قاره‌ی اروپا واقع شده در سرزمین‌های جنوب شبه جزیره‌ی بالکان و جزیره‌های مجاور آن در دریا‌های مدیترانه و اژه، یونان است. کوه‌های صخره‌ای وسیع که در میان آن‌ها دشت‌های حاصلخیز کوچک قرار گرفته است، بخش وسیعی از یونان را تشکیل می‌دهد. در عوض، به دلیل برخورداری این کشور از سواحل طولانی با خلیج‌ها و بریدگی‌های مناسب برای ایجاد موجب شده است که یونان از نظر دریانوردی و کشتیرانی در وضعیت مناسبی قرار گرفته باشد.
تمدن مینوسی
تمدن مینوسی به دلیل انتساب به شاه افسانه‌ای خود (مینوس) به این نام مشهور شده است. مینوسیان دریانورد بودند و روابط بازرگانی را مصر و مناطق مجاور خود برقرار نموده بودند.این گونه به نظر می‌رسد که مینوسیان از رفاه، قدرت و توانایی معماری بالایی برخوردار بودند و به احتمال زیاد بر اثر کشمکش با اقوام مهاجر، حذف شده‌اند.
تمدن میسنی
یکی از تمدن‌های مهم در هنگام تدریس یونان و روم تاریخ ۱، تمدن میسنی است. این تمدن در حدود دو هزار سال قبل از میلاد به وسیله‌ی طایفه‌های بیابان گرد ایجاد شد که از دشت‌های اروپا‌ی شرقی به شبه جزیره‌ی یونان آمده بودند. آن‌ها شهرهایی را بنا کردند که مهم‌ترین آن‌ها میسن نام داشت.
عصر دولت شهرها
در ادامه آموزش یونان و روم تاریخ ۱ به عصر دولت شهرها پرداخته می‌شود. از آن‌جایی که رقابت شهرها و جنگ‌های داخلی همواره در زمان تمدن میسنی وجود داشت، این تمدن در نهایت ضعیف شد و رو به انحطاط رفت. به طوری که مورخان آن عصر را به عنوان «عصر تاریکی» در نظر می‌گیرند. پس از تمدن میسنی، به تدریج دولت شهرها به قدرت رسیدند. از مهم‌ترین دولت شهرهای یونان می‌توانیم به اسپارت و آتن اشاره کنیم. اسپارتات به عنوان دولت شهری نظامی گرا و جنگاور به حساب می‌آمد در حالی که آتن از نظر جایگاه علمی، هنری و فلسفی بسیار مناسب بود و به زادگاه مردم سالاری (دموکراسی) معروف شده بود.
در کتاب تاریخ دهم بیان شده است که فرمانروایان دولت شهرهای یونان همواره در تلاش بودند تا سلطه‌ی سیاسی خود را در آن سوی مرز‌ها توسعه دهند. آسیای صغیر (ترکیه) از جمله مناطقی بود که مورد حمله‌ی این فرنروایان قرار گرفت. این دولت شهرها همچنین با هخامنشیان بسیار در کشمکش بودند که در درس 8 درباره‌ی آن مطالب بیش‌تری را خواهید آموخت.
جنگ های داخلی یونان
در این بخش از درس یونان و روم کتاب تاریخ (۱) در رابطه با به حکومت رسیدن اسکندر مقدونی صحبت خواهیم کرد. بعد از این که جنگ‌های یونان و ایران به پایان رسید، دولت شهر آتن تحت فرمانروایی پریکلس که سیاستمداری آزادی خواه بود، بسیار سریع شروع به توسعه‌ی نظامی و سیاسی نمود.
در ادامه‌ی درس یونان و روم تاریخ ۱ بیان شده که در آن زمان، دولت شهرهای مختلف در یونان با یکدیگر دشمن و رقیب بودند که آتن بر یکی و اسپارت بر دیگری حکومت می‌کرد. به این ترتیب در فاصله‌ی سال‌های ۴۳1 تا ۴۰۴ قبل از میلاد، جنگ‌های مختلفی در میان این دو گروه ایجاد شد که این سری جنگ‌ها با نام جنگ‌های پلوپونزی شناخته می‌‌شوند. هخامنشیان به طور پنهانی طرف اسپارت را گرفته بودند و در این جنگ به آن‌ها کمک می‌کردند که در نهایت این سری جنگ‌ها به نفع اسپارت‌ها به اتمام رسید.
برآمدن اسکندر مقدونی
در میان این جنگ‌ها که سر دولت شهرها را گرم کرده بود، قدرت جدید در مرز‌های شمالی یونان (مقدونیه) در حال شکل گرفتن بود. آن‌ها که به مقدونیان مشهور بودند، به زبان یونانی صحبت می‌کردند اما زندگی چندان توسعه یافته‌ای نداشتند.
فیلیپ دوم که در آن زمان شاه مقدونیه بود، ارتشی از طوایف جنگجوی مقدونی تشکیل داد و به این ترتیب توانست دولت شهرهای یونان را تحت فرمان خود درآورد. در این زمان فیلیپ قصد داشت به ایران نیز حمله کند اما در همان حین، به قتل رسید.
اسکندر مقدونی که نامش را بسیار شنیده‌اید، پسر فیلیپ بود که از قضا به عنوان جانشین او نیز مطرح شده بود و از طرفی بسیار هم به جنگ و کشورگشایی علاقه داشت. از جمله لشکرکشی‌های او، حمله به قلمرو هخامنشیان بود. در نهایت نیز اسکندر مقدونی توانست بر سپاه هخامنشی پیروز شود و به طور کلی مناطقی مانند ایران، بین النهرین، مصر و آسیای صغیر را تحت سلطه‌ی خود درآورد. پس از آن نیز اسکندر به هند حمله نمود و توانست مرز‌های تحت فرماندهی‌اش را تا رود سند پیش ببرد.
فرهنگ و تمدن
یونان در عصر باستان به خصوص در عصر شکوفایی دموکراسی در آتن، به عنوان درخشانی از رشد فرهنگی، فکری، هنری، ادبی و علمی در نظر گرفته شده است. آن‌ها به خدایان بی شماری اعتقاد داشتند که مهم‌ترین آن خدایان، «دوازده خدایی» بودند که در کوه المپ قرار گرفته بودند و در راس آن‌ها «زئوس» یعنی خدای آسمان و آذرش بود.
جالب این جاست که مردم هر دولت شهری، یکی از این خدایان را مورد پرستش قرار می‌دادند. به عنوان مثال «آتنا» به عنوان خدابانوی خرد، محافظ شهر آتن به شمار می‌رفت.
با آموزش ویدیویی یونان و روم تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید این بخش از درس را به روشی جذاب بیاموزید.
حکومت و سیاست
در ادامه‌ی درس یونان و روم تاریخ ۱، به حکومت و سیاست یونانیان خواهیم پرداخت. از جمله خصوصیات برجسته‌ی تمدن یونان باستان این بود که آن‌ها به شیوه‌ای متفاوت حکمرانی می‌کردند. سلطنت در یونان به صورت موروثی بود اما جالب اینجاست که به دلیل توسعه‌ی دریانوردی و در نتیجه‌ی آن گسترش تجارت خارجی، برخی از اشراف و ثروتمندان برآمده بودند که می‌توانستند به جای شاهان، قدرت را در دست گیرند.
در ادامه‌ی درس یونان و روم تاریخ ۱ می‌خوانیم که در قرن‌های ششم و هفتم نوعی از مردم سالاری به خصوص در دولت شهر آتن ایجاد شد. در آن زمان فقط مردان بالغی که از پدر و مادری آتنی متولد شده بودند و شهروند آن جا به حساب می‌آمدند، می‌توانستند رای دهند و در امور حکومت مشارکت کنند. به این ترتیب زنان، بردگان و بیگانگان که البته بخش بسیار زیادی از دولت شهر آتن را تشکیل می‌دادند نمی‌توانستند در هیچ امور سیاسی نقش داشته باشند.
با مشاهده‌ی ویدیو آموزشی یونان و روم تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو می‌توانید صفر تا صد این درس را به آسانی بیاموزید.
روم
در ادامه‌ی آموزش یونان و روم تاریخ ۱، به سراغ تمدن روم می‌رویم. شبه جزیره‌ی ایتالیا که در شمال دریای مدیترانه واقع شده بود به عنوان کانون تشکیل امپراتوری روم در عهد باستان در نظر گرفته شده بود.
در حدود 1۵۰۰ سال قبل از میلاد، برخی از اقوام اروپایی و هندی به ایتالیا وارد شدند و در جهت ایجاد مزارع و روستا‌ها اقداماتی را انجام دادند. بعد از مدتی، برخی دیگر از اقوام یونانی به این مناطق وارد شده و تمدن روم را شکل دادند. شهر رم پس از ادغام چند روستا در کرانه‌ی رود تیبر ایجاد شد. جمهوری رم توانست رقیبان و دشمنان خود را شکست و حکومت خود را در سرتاسر شبه جزیره‌ی ایتالیا گسترش دهد.
جمهوری رم سپس دست به اقداماتی برای توسعه‌ی نظامی خود زد به نحوی که در نهایت با حمله به سرزمین‌های شرق دریای مدیترانه در غرب آسیا، بقایای حکومت سلوکیان را برانداختند و به سمت ایران پیش رفتند. تنها حکومتی که در مقابل رومیان ایستادگی کرد، اشکانیان بودند که مانع پیشرفت رومیان به سمت ایران شدند.
برای آگاهی از مهم‌ترین نکات یونان و روم تاریخ ۱ کافیست ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو را مشاهده کنید.
آموزش جامع تاریخ دهم با آی نو
شما دانش‌آموزان عزیز می‌توانید با مشاهده‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو که در اختیار شما قرار گرفته است، با نکات مهم امتحانی آشنا شوید و صفر تا صد درس یونان و روم تاریخ ۱ را بیاموزید. برای تماشا‌ی این ویدیوهای آموزشی هیچ محدودیت زمانی یا مکانی نخواهید داشت و می‌توانید به هر تعداد باری که لازم می‌دانید این فیلم‌های آموزشی را مشاهده کنید.
همچنین این امکان برای شما وجود دارد که در حین تماشا‌ی ویدیوهای آموزشی مدرسه مجازی آی نو، خلاصه یونان و روم تاریخ ۱ را نیز یادداشت کنید.
