از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱
در ابتدای درس نهم: از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ در رابطه اقوام آریایی صحبت خواهیم کرد و بیان میداریم که این قوم از مهاجرت تا تشکیل حکومت، چه روندی را طی نمودهاند. سپس به سراغ قوم ماد به عنوان نخستین حکومت آریایی ایران میرویم. هخامنشیان هم به عنوان بزرگترین حکومت عصر باستان در ادامهی درس از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
اقوام آریایی از مهاجرت تا تشکیل حکومت در ایران
در این بخش از درس از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان کتاب تاریخ (۱)، به سراغ آریاییها میرویم. در کتاب درسی بیان شده است که واژهی «ایران» از واژهی «آریایی» اخذ شده و به معنای «سرزمین آریاییان» است. در واقع از آنجاییکه واژهی آریایی به معنی آزاده و شریف است، معنای ایران «سرزمین مردمان شریف و آزاده» خواهد بود.
آریاییها به گروهی از اقوام اروپایی و هندی گفته میشد که از زمانهای بسیار دور و به صورت تدریجی در شبه قارهی هند و فلات ایران مستقر شده بودند. در رابطه با سکونتگاه اولیهی این اقوام نظر مشترک وجود ندارد و برخی معتقدند که اقوام اروپایی و هندی در ابتدا در علفزارهای قرار گرفته شده در شمال شرق فلات ایران و جنوب روسیه در نزدیکی دریاچهی آرال زندگی میکردند.
یک فرضیه در این راستا وجود دارد که بسیاری از باستان شناسان آن را تایید کردهاند و مطابق آن اقوام آریایی در حدود ۱۵۰۰ قبل از میلاد به فلات ایران وارد شدند. عدهای از این افراد به سمت غرب و مرکز به پیش رفتند و در مناطقی از آن سکنی گزیدند که پارسیها، مادیها و پارتیها از جملهی این اقوام بودند. گروه دیگر هم از سمت شرق فلات ایران به سمت هند هجرت کردند.
با ویدیو آموزشی از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو میتوانید این مبحث از کتاب تاریخ دهم را به آسانی فرا بگیرید.
ماد، نخستین حکومت آریایی ایران
در ادامهی بیان نکات از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ به حکومت مادها میپردازیم. در درس هفتم خواندیم که ایرانیان از زمان باستان تا نزدیک دو قرن قبل، پیشدادیان و کیانیان را به عنوان نخستین و دومین سلسلهی حاکم بر ایران میدانستند. پس از آنها نیز اشکانیان و ساسانیان حاکم شدند. به طور کلی مادیها به عنوان بنیانگذار حکومت آریایی در ایران شناخته میشوند.
قبایل مختلف مادها در گروه آریاییها جای میگرفتند که در بخش گستردهای از مناطق مرکزی و غربی ایران زندگی میکردند. برای اولین بار در قرن نهم قبل از میلاد در سالنامههای آشوری به مادیها اشاره شده است. آشور در زمان مذکور، به عنوان یکی از حکومتهای نیرومند به حساب میآمد که در منطقهی شمال بینالنهرین وجود داشت. آشوریها به صورت پیوسته برای کسب سنگهای قیمتی، فلزات و سایر غنائم به سرزمینهای همسایه (به خصوص نواحی غربی ایران) لشکرکشی میکردند.
این غارت گریها و لشکرکشیها که توسط آشوریها صورت میپذیرفت به تدریج موجب اتحاد مابین قبایل ماد شد. به همین ترتیب روسای یکی از قبایل مذکور به نام دهیوک (که به اشتباه او را دیاکو مینامیدند)، به پادشاهی انتخاب شد. شهر هگمتانه یا اکباتان امروزی که در همدان واقع است، توسط دهیوک بنا شد و در آن زمان به عنوان مرکز حکومت او انتخاب گردید.
ماد در اوج قدرت
در ادامهی آموزش از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ میخوانیم که حکومت ماد در هنگام فرمانروایی هووخشتر که سومین پادشاه مادیها بود، به اوج قدرت خود رسید. هووخشتر در ابتدا سپاه منظمی را تشکیل داد و به این ترتیب قدرت خود را در منطقه تثبیت نمود. او سپس بر علیه آشور با حکومت بابل متحد شد و به این ترتیب آشوریان را برانداخت. در نتیجهی این پیروزی، حکومت مادیان به بخشهای گستردهای از آسیای صغیر و شمال بینالنهرین دست پیدا کرد.
سقوط حکومت ماد
در ادامهی درس از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ میخوانیم که آستیاگ که به عنوان پسر در مسند جانشینی هووخشتر قرار گرفته بود، لیاقت و درایت پدرش را نداشت و در نتیجه طول دوران حکومت خود را به ثروت اندوزی و خوشگذرانی گذراند. در نهایت نیز بزرگان قبایل ماد و اکثریت مردم که از عملکرد آستیاگ راضی نبودند، با کورش هخامنشی متحد شدند و به این ترتیب کورش با فتح هگمتانه، حکومت مادیان را برانداخت.
هخامنشیان؛ بزرگ ترین حکومت عصر باستان
در ادامهی تدریس از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ در رابطه با سلسلهی هخامنشیان صحبت میکنیم. این سلسله به هخامنش، جد کورش کبیر منسوب شده است. هخامنش، رئیس قبیلهی «پاسارگادی» بود که این قبیله از مهمترین قبایل پارسی به شمار میرفت.
همزمان با قدرت یافتن مادیها، پارسیها در بخشهای جنوبی فلات ایران (استان فارس) و بخشهای جنوبی آن مسقر شده بودند. مادیان توانسته بودند قوم پارس را تحت فرمان خود درآورند. در آن زمان، شاخهای از هخامنشیها، در مرکز شهر انشان (انزان) در فارس، حکومت محلی کوچکی را بنیان گذاری کرده بود.
کورش پس از آن که به قدرت رسید، لشکرکشی خود به آسیای صغیر را آغاز کرد و توانست حکومت لیدی و مابقی دولت شهرهای آن منطقه را شکست دهد. به این ترتیب او شهر سارد (پایتخت لیدی) و تمام آسیای صغیر را به تصرف خود درآورد و به نحوی توانست ثروت هنگفتی را به دست آورد. از انسانیترین و باشکوهترین فتوحاتی که توسط کورش انجام شد، فتح مسالمت آمیز بابل است.
با آموزش ویدیویی از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ مدرسه مجازی آی نو میتوانید صفر تا صد مفاهیم این کتاب را به شیوهای جذاب بیاموزید.
با آی نو سریع و آسان بیاموزید
یکی از دغدغههای دانشآموزان در مورد درس تاریخ این است که نمیتوانند جزئیات آن را به خاطر بسپارند. برای این که این مشکل را برطرف کرده باشیم، ویدیوهای آموزشی را در اختیار تمامی دانشآموزان قرار دادهایم. در این ویدیوها صفر تا صد مفاهیم درسی به شیوهای جذاب مطرح شدهاند و دانشآموزان میتوانند در هر زمانی و از هر مکانی به شرط اتصال به اینترنت، به این ویدیوها دسترسی داشته باشند.
همچنین با توجه به این که این ویدیوها تکرارپذیر هستند و میتوانید آنها را بارها مشاهده کنید، امکان نوشتن جزوه و خلاصه از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان تاریخ ۱ در حین تماشای آنها وجود خواهد داشت.